Zaandam is een belangrijke plaats voor Joods Amsterdam. Veel huwelijken van Joodse Amsterdammers werden in Zaandam, en overigens ook in Weesp, gesloten. Trouwen was er goedkoper maar men diende wel zes weken ingeschreven te zijn in deze plaats. De huwelijken werden ook voor Zaandam en haar ondernemers economisch van belang, zoals blijkt uit nevenstaande advertentie die in het Nieuw Israëlietisch Weekblad werd geplaatst en waarin vermeld werd dat de zaak ook beschikbaar was voor bruiloften op zondag. Een en ander was te regelen via N. M. de Vries van de Zwanenburgwal 50 te Amsterdam.
De kehille (Joodse gemeente) ontstond in Zaandam in het begin van de negentiende eeuw en was niet bijzonder groot, met het maximale aantal leden in 1899; 186. De eerste synagoge was gevestigd aan het Kuiperspad, en ook de Joodse school was er gevestigd. In 1865 werd er een nieuwe synagoge gevestigd aan de Gedempte Gracht 40. Rond 15 mei 1889 werd de Joodse begraafplaats met een Metaheirhuisje aanbesteed; er was tot die tijd nog geen Joodse begraafplaats in Zaandam. Verder geeft de website Joodsmonumentzaanstreek meer informatie over Joden in de Zaanstreek tussen 1940 – 1945.
Architect I. E. Rood
De Joodse architect Izaak Emanuel Rood (Den Haag, 8 augustus 1878 – Amsterdam, 21 juli 1965) verplaatste zijn kantoor op 15 mei 1906 van Zaandam naar de Sarphatistraat 84 te Amsterdam. Izaak Emanuel was een zoon van architect Emanuel Marcus Rood.
Damesvereniging Chaverot nasjiem lekoved wetiferet
Op 12 juni 1882 schonk deze vereniging voorwerpen voor gebruik in de synagoge. In 1886 waren de dames B. van Tijn – Mijer, Sara Consenheim – Heiman (Wisch, 7 februari 1849) en B. Drukker – Drukker bestuursleden.
Damesvereniging Bikdei Koudesj
Deze damesvereniging komt na 1905 in de bronnen terug en was een religieuze organisatie die regelmatig geschenken gaf aan de synagoge. Op 21 januari 1936 werd er een vereniging opgericht met dezelfde naam.
Chewre Gemiloth Chasediem
H. Consenheim was in 1890 voorzitter van deze begrafenisvereniging. In december 1905 werd de heer Z. van Praag voorzitter.
Mikwe
In september 1896 werd er een eerste steen gelegd voor een nieuw kerkelijk bad (mikwe) door de heer H. Consenheim, de voorzitter van de kerkenraad.
koosjer-stempel
De Joodse gemeente in Zaandam maakte op 23 augustus 1891 bekend dat op koosjer verklaard vlees een stempel zou worden afgedrukt, bestaande uit een Magen Dawid met een randschrift Ned. Isr. Gemeente Zaandam.
Oliehandel ‘De Olijftak’
Albert Wijnberg had in Zaandam rond 1900 oliefabriek/oliehandel ‘De Olijftak’ en fabriceerde tevens mosterd. Hij begon deze fabriek in 1891 en in 1913 werd de fabriek overgenomen door D. van ’t Kaar. De onderneming adverteerde in de Joodse media, Albert was waarschijnlijk de Nederlands-hervormde olieslager Albert Wijnberg (Koog aan de Zaan, 26 februari 1839).
Vereniging Joodsch Zaandam
Vooor de oorlog was de Vereniging Joodsch Zaandam actief. Uit een verslag van een vergadering die werd gehouden op 9 april 1940 blijkt dat mevrouw Pais-Broekman (vermoedelijk Sara Pais-Broekman, Amsterdam, – Sobibor, ) de voorzitter was, de secretaris die op die vergadering aftrad was mevrouw H. Drukker – Manassen en zij werd opgevolgd door mevrouw B. van Hoorn en de bestuursleden waren toen mevrouw L. Brilleslijper, mijnheer L. Brilleslijper en de heer Jac. Speyer.
Ziekenhuis Zaandam
Jacob (Jaap) Goudsmit (Amsterdam, 11 juni 1895 – Auschwitz, 24 januari 1945) werd op 1 januari 1927 benoemd tot geneesheer-directeur van het Nederlands Israëlietisch Ziekenhuis in Amsterdam en zou daar dr. Couvee opvolgen. In het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 22 oktober 1926 stond echter vermeld dat hij de benoeming niet aanvaarde. In 1931 werd Jaap Goudsmit genoemd als directeur van het ziekenhuis in Zaandam en hij was later internist en hoofd van twee interne afdelingen van het Nederlands Israëlietisch Ziekenhuis te Amsterdam
Tot die tijd was Goudsmit ook directeur van de Gemeentelijke Geneeskundige Dienst in Zaandam. Goudsmit woonde tot 1935 in Zaandam.
Hij was gehuwd met Josephine Regine Caroline Helene Wolf (Amsterdam, – Birkenau, ) en zijn woonden in het begin van de oorlog op de Jan Luijkenstraat 41 in Amsterdam.
H. Consenheim
H. Consenheim komt regelmatig terug in de bronnen als een van de belangrijke personen van Joods Zaandam aan het einde van de negentiende eeuw. Zijn oom Isac Drukker plaatste zelfs een bericht in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland van 24 juni 1899 dat hij op 1 juli 1898 12½ jaar voorzitter was van de kehille in Zaandam. Hij was toen echter wel bestuurslid gedurende die tijd, maar daarvan 8 jaar als voorzitter. Waarschijnlijk was dit Hartog Consenheim (Zaandam, 6 oktober 1852), de echtgenoot van Sara Heiman die bestuurslid was van damesvereniging Chaverot Nasjiem Lekoved Wetiferet (zie hierboven). Hartog en Sara woonden aan de Hoogendijk 115.
Anna Paulownastraat 17a – Hans Bernstein en Betty de Leeuwe
Hans Josef Bernstein (Berlijn, – Midden-Europa, ) en Betty Babette de Levie (Oldenburg, – Auschwitz, ) trouwden in januari 1942. Hans vluchtte in 1933 naar Nederland en kwam in november 1937 vanuit Amsterdam naar Zaandam. Hans werd chef stoffen hoeden van Poppert’s Hoedenfabriek in de Bootemakersstraat 4-6. Lees verder.
Botenmakersstraat 4-6 – Poppert’s Dames Hoeden Fabriek
Voor en tijdens de oorlog was hier de dameshoedenfabriek van E. C. Poppert gevestigd. Deze zaak werd in 1933 gesticht door Erich Karl Poppert (Dortmund, 20 april 1912 – Sobibór, 14 mei 1943). Erich was gehuwd met Hertha Speier (Fritzlar, 11 november 1913) en zij hadden een dochter Sonja Selma (Zaandam, 17 februari 1935). In augustus 1941 werd dit bedrijf overgenomen door een Verwalter (zaakgelastigde), de NSB’er Dirk Kroonenberg. Hij was een bekende Zaanse fascist. De advertentie van de onderneming is dan ook afkomstig uit De Misthoorn, onafhankelijk en onpolitiek orgaan tot wering van den Joodschen invloed, het meest fascistische blaadje dat werd uitgegeven. Lees verder.
Czarinastraat 4a – gezin Peereboom
In juli 1936 werd Nathan Peereboom (Zaandam, – Sobibor, ) zeventig jaar, in 1937 waren Nathan en zijn vrouw Saartje van Thijn (Koog aan de Zaan, – Sobibor, ) 50 jaar getrouwd. In het begin van de oorlog woonde dit echtpaar op de Lutmastraat 105hs in Amsterdam.
Dam – De Nieuwe Karseboom
Rond 1920 was de feestzaal van De Nieuwe Karseboom, tegenover het postkantoor, een van de trouwlocaties in Zaandam. Het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 2 juni 1922 schreef over deze locatie: ‘De fraaie Feestzaal van de Nieuwe Karseboom te Zaandam, is voor hen, die hun huwelijk daar ter plaatse laten inzegenen een mooie gelegenheid. Wij werden door den eigenaar, den heer C. B. Koopman uitgenoodigd de feestgelegenheid te bezichtigen. Het is een ruime, frissche keurig aangekleede zaal, die bij het binnentreden reeds een alleraangenaamsten indruk maakt, zeker daar, wanneer gezelligheid, muziek en dans er hoogtij vieren. Het ziet er proper en netjes uit en hebben velen van deze werkelijk fraai gelegen zaal gebruik gemaakt. Zelfsprekend is het, dat de keuken geheel ter dispositie is, en dat de heer Koopman alle mogelijke faciliteiten verleend aan hen, die hun feesten bij hem vieren. Wie nu te Zaandam wil trouwen, stelle zich met boyengenoemden heer in verbinding’.
Dam 2 – Café Suisse
Café Suisse op de Dam 2 was een veelgebruikte trouwlocatie. Dit gebouw werd onder de naam Zaans Theater in 1858 gebouwd als verenigingsgebouw. In 1874 werd het door A. Felger gekocht en de naam veranderde in Café Suisse. Het gebouw werd in 1918 door de gemeente overgenomen.
Dam 9 – M. G. van Thijn
Rond 1902 woonde het gezin van M. G. van Thijn op dit adres.
Dampad 33 – godsdienstleraar Jozeph van der Wijk
Rond zijn verloving in 1925 met Betsy (Betje) de Leeuw (Utrecht, – Auschwitz, ) woonde godsdienstleraar Jozeph van der Wijk (Hoogeveen, – Auschwitz, ) op dit adres. Betsy en Joseph zouden twee kinderen krijgen; David Izaak (Alphen aan den Rijn, – Auschwitz, ) en Sophia Jansje (Alphen aan den Rijn, – Auschwitz, ). In september 1925 kreeg Jozeph een aanstelling in Hoorn, in mei 1926 werd dit uitgebreid met een aanstelling tot godsdienstleraar in de Rijkswerkinrichting. In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Sternstraat 8 in Utrecht.
Dampad 36 – gezin Peereboom
Op 30 oktober 1912 vierden Nathan David Peereboom (Zaandam, – Sobibor, ) en zijn echtgenote Saartje van Thijn (Koog aan de Zaan, – Sobibor, ) hier hun 25-jarig huwelijk. In het begin van de oorlog woonden Nathan en Saartje op de Lutmastraat 105hs in Amsterdam.
Op 19 oktober 1919 verloofde Elisabeth Sophia Peereboom (Zaandam, 6 oktober 1896 – Sobibor, 23 juli 1943) zich met Soesman Boutelje (Amsterdam, 11 november 1894 – Sobibor, 23 juli 1943). Zij kregen twee kinderen, Nico Soesman (Amsterdam, – Sobibor, ) en Helena (Amsterdam, 12 november 1921). Helena overleefde de Sjoa.
Dampad J 187 – leraar Izak de Haan
In mei 1924 overleed op 84-jarige leeftijd leraar en chazan (voorzanger) Izak de Haan in Amsterdam (Edam, 25 september 1839 – Amsterdam, 1 mei 1924). Zijn stoffelijk overschot werd naar Zaandam overgebracht alwaar hij werd begraven. Izak was gehuwd met Johanna de Vries (Zwolle, 1844 – Amsterdam, 19 september 1874) en met Betje Rubens (Zutphen, 20 december 1852 – Zaandam, 6 oktober 1912). Met Johanna kreeg Izak een zoon, Joseph (Edam, 27 december 1871), met Betje kreeg Izak dertien kinderen; Mozes (Amsterdam, 28 september 1875 – Amsterdam, 8 december 1876), Benjamin (Amsterdam, 11 oktober 1876 – Amsterdam, 22 december 1876), Duifje Esther (Gorredijk 19 december 1877 – Apeldoorn, 5 februari 1915), Jetje (Smilde, 18 december 1878 – Smilde, 10 april 1879), Betje (Smilde, 6 december 1879 – Smilde, 14 maart 1880), Carolina Lea (Smilde, 1 januari 1881 – Laren, 16 november 1932), Jacob Israël (Smilde, 31 december 1881 – Jeruzalem, 30 juni 1924), Rosetta Sara (Gorredijk, 16 januari 1883 – Gorredijk, 6 februari 1883), Barend Juda (Gorredijk, 20 februari 1884 – Gorredijk, 27 april 1884), Gerson (Gorredijk, 17 maart 1885), Charlotte (Zaandam, 24 september 1887 – Zaandam, 24 april 1888), Henriëtte (Zaandam, 6 oktober 1888 – Auschwitz, 3 september 1943) en Meijer (Zaandam, 30 augustus 1890 – 4 mei 1925). Het gezin De Haan kwam in 1885 naar Zaandam vanuit Amsterdam vanwege de aanstelling van Izak. Carolina Lea werd als Carry van Bruggen bekend als schrijfster. Jacob Israël de Haan werd een bekend schrijver.
Gedempte Gracht 18 – slagerij Meijers
Vanaf begin 1914 was de koosjere slagerij Meijers op dit adres gevestigd (zie Stationsstraat H203). Meijers had hier niet alleen een slagerij, maar ook een restaurant met gelegenheid voor bruiloften.
Gedempte Gracht 40 – synagoge
De nieuwe synagoge in Zaandam was gevestigd op de Gedempte Gracht 40. In 1901 werd er nog een nieuwe parochet (voorhang) geschonken aan de synagoge ter gelegenheid van het huwelijk van H. M. de Koningin. Deze voorhang werd gemaakt door de bekende firma Van Oven, hofborduurwerkers te Den Haag. In 1940 bestond de synagoge 75 jaar, hetgeen groots gevierd werd.
De nazi’s onteigenden het gebouw en gebruikten het als een paardenstal. In 1950 werd het opnieuw in gebruik genomen door de Joodse gemeenschap en in 1972 moest het worden gesloten. Het gebouw bestaat nog, op dit moment is er een ondernemer in gevestigd. Sinds 2015 ijvert Stichting Vrienden van de Zaanse synagoge ervoor om de geschiedenis van de Zaanse Joden terug te brengen in dit pand.
Gedempte Gracht 59 – Ons Huis
In ‘Ons Huis’ aan de Gedempte Gracht 59 werden regelmatig huwelijksinzegeningen gehouden. Het gebouw werd op 30 oktober 1904 geopend. In 1963 werd het gekocht door het Bijenkorf-concern en in 1967 werd het gesloopt om plaats te maken voor een HEMA.
Gedempte Gracht 93 – Abraham Drilsma
Op 23 maart 1912 hield Abraham Drilsma (Harlingen, – Auschwitz, ) hier zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Abraham was een zoon van Adam Abraham Drilsma (Leeuwarden, – Auschwitz, ) en Roosje Vreedenburg (Harlingen, – Amsterdam, ). Hij zou later trouwen met Rachel Groenstad (Amsterdam, – Auschwitz, ) en kreeg met haar dochter Roosje (Zaandam, – Auschwitz, ) en zoon Leonard Adam (Zaandam, – Auschwitz, ). Aan het begin van de oorlog woonde het gezin van Rachel en Abraham op de Gedempte Gracht 95 in Zaandam.
Geldeloze Pad 459 – Simon Alexander Stern
Simon Alexander Stern (Zaandam, 22 mei 1815 – Amsterdam, 4 april 1889) woonde hier rond 1869 en tot hem kon men zich wenden voor ‘remplacering’ voor de Nationale Militie. Wanneer men was ingeloot voor de militaire dienst kon men zich laten vervangen door een ander, tegen betaling. Stern bemiddelde daarin. Het Geldeloze Pad was de voormalige naam van de noordkant van de Gedempte Gracht. Simon was voorzitter van de kehille (Joodse gemeente) tot november 1873. Hij was gehuwd met Rebekka Le(e)uw (Nieuwendam, 18 juni 1822 – Amsterdam, 26 april 1885). Op 2 juli 1872 vierden zij hun 30-jarig huwelijk. Op 25 februari 1871 vierde zoon Benjamin (Zaandam, 10 februari 1858 – Amsterdam, 28 december 1916) zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig).
Naast Benjamin hadden Simon en Rebekka de volgende kinderen: Vrouwtje (Zaandam, 31 maart 1843 – Zaandam, 19 mei 1843), Salomon (Zaandam, 30 augustus 1844 – Amsterdam, 22 december 1931), Paulina (Zaandam, 3 maart 1846 – Amsterdam, 2 april 1875), Abraham (Zaandam, 16 april 1848 – Zaandam, 14 februari 1862), Saartje (Zaandam, 4 november 1849 – Zaandam, 20 februari 1852), Pinos (Zaandam, 28 augustus 1851 – Amsterdam, 4 februari 1931), Fijtje (Zaandam, 11 juni 1854 – Zaandam, 31 maart 1855), Nathan (Zaandam, 24 januari 1856 – Zaandam, 5 april 1856), Jozeph (Zaandam, 19 september 1860 – Amsterdam, 24 april 1942), Saartje (Zaandam, 14 april 1863 – Amsterdam, 10 maart 1934) en Abraham (Zaandam, 10 januari 1866 – Sobibor, 9 april 1943).
Geldeloze Pad 476 – N. de Leeuw
Rond 1876 woonde hier N. de Leeuw. Tot hem kon men zich wenden voor ‘remplacering’ voor de Nationale Militie. Wanneer men was ingeloot voor de militaire dienst kon men zich laten vervangen door een ander, tegen betaling. De Leeuw bemiddelde daarin.
Golofkinstraat 65 – Nathan Levie van Thijn
Nathan Levie van Thijn (Koog aan de Zaan, 19 januari 1836 – Zaandam, 30 augustus 1907) vierde hier op 26 januari 1906 zijn 70e verjaardag. Nathan was gehuwd met Sientje de Leeuw (Steenwijk, 9 februari 1845 – Wormer, 27 december 1899). Zij hadden de volgende kinderen; Jette (Wormerveer, – Auschwitz, ), Levie Nathan (Wormerveer, 10 mei 1873 – Haarlem, 6 juli 1928), Salomon (Wormerveer, – Amsterdam, ), Isador (Wormerveer, 23 mei 1875 – Wormer, 9 juni 1877), Kaatje (Wormerveer, – Auschwitz, ), Netje (Wormerveer, – Auschwitz, ) en Isador (Wormerveer, – Sobibor, 3). Deze straat heette voorheen het Dampad. Zoon Salomon trouwde op 4 maart 1906 met Gerritje van der Horst (Steenwijk, 17 april 1880 – Haarlem, 20 maart 1935).
Hoogendam 9 – Estella Troostwijk en Barend M. van Thijn
Estella (Esther) Troostwijk (Rotterdam, – Auschwitz, ) en Barend van Thijn (Zaandam, – Auschwitz, ) verloofden op 28 februari 1909. In het begin van de oorlog woonden Barend en Estella op het Jonas Daniël Meijerplein 18-2 in Amsterdam. Een broer van Barend, Abraham van Thijn, verloofde zich in juni 1910 met Seriena Spetter die op de Van der Duinstraat 58 in Rotterdam woonde. Zij trouwden op 22 juni 1910.
Hoogendam 16a – M. Philipson
M. Philipson was de redactie van Joodsch Zaandam en woonde hier rond 1939.
Hoogendijk 11 – Leendert Izaak Groen
Op 8 december 1906 vierde Leendert Izaak Groen (Zaandam, – Sobibor, ) zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Leendert was een zoon van handelaar in confectie Izaak Leendert Groen (Den Helder, – Zaandam, ) en Marianne Loonstein (Den Helder, – Sobibor, ). Leendert had twee zussen, Catharina (Zaandam, – Sobibor, ) en Sara (Zaandam, – Auschwitz, ).
Hoogendijk 28 – Henderine Pais
Op 5 juni 1927 werd hier Henderine Pais geboren (overleden Bergen, 5 mei 2010), dochter van Joseph Pais (Zaandam, – Zaandam, ) en Sientje Broekman (Amsterdam, 19 januari 1900 – Zaanstad, 3 februari 1992). Hendrine had een broer Aaron.
Hoogendijk 30 – Joseph Pais
Joseph Pais (Zaandam, – Zaandam, ) vierde hier op 9 december 1911 zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Joseph was een zoon van Rebecca Blitz (Amsterdam, – Sobibor, ) en Aron Pais (Harlingen, – Sobibor, ). Van het gezin van Rebecca en Aron was Joseph het enige kind dat de sjoa overleefde. Abraham (Zaandam, – Günthergrube, ), Benjamin (Zaandam, – Sobibor, ), Gabriël (Zaandam, – Auschwitz, ) en Adam (Zaandam, – Extern kommando Ebensee, ) werden vermoord.
Hoogendijk 31 – Elias Snoek
Op 25 mei 1907 vierde Elias Snoek zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig)
Hoogendijk K33 (50) – vleeschhouwer Z. van Praag
Rond 1892 kon koosjer vlees worden verkregen bij vleeshouwer Z. van Praag op de Hoogendijk.
Zacharias van Praag (Antwerpen, – Westerbork, ) en Schoontje Geleerd (Zaandam, – Sobibor, ) vierden hier op 22 augustus 1901 hun 25-jarig huwelijk. Zij hadden zes kinderen; Evalina (Zaandam, – Auschwitz, ), David (Zaandam, – Sobibor, ), Betje (Zaandam, – Auschwitz, ), Henri (Zaandam, – Auschwitz, ), Levie (Zaandam, – Sobibor, ) en Louis (Zaandam, – Sobibor, ). In het begin van de oorlog woonden Zacharias en Schoontje op de Blasiusstraat 32-1 in Amsterdam.
Hoogendijk 50 – Gonda Koster
Op 17 maart 1923 overleed Gonda Koster hier, echtgenote van J. Reindorp. Gonda was 43 jaar oud.
Hoogendijk 138 – Sonja van Santen
Zomaar een spoor van een kind uit Zaandam dat werd gevonden in De Joodsche Jeugdkrant ‘Betsalel’ van 26 februari 1931. Sonja van Santen stuurde een verhaaltje in. Ze was zeven jaar. Sonja van Santen (Zaandam, – Sobibor, ) was een dochter van vertegenwoordiger Marcus van Santen (Amsterdam, – Sobibor, ) en Eva Coster (Amsterdam, – Sobibor, 3) en had een jongere zus Anna (Zaandam, – Sobibor, ). Volgens een bericht in de Joodse Jeugdkrant Betsalel werd Anna Anneke genoemd. In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Plantage Muidergracht 63-2 in Amsterdam, ten tijde van het verhaal van Sonja woonde het gezin (waarschijnlijk) op de Hoogendijk 138.
Hoogendijk 190 – slagerij Meijers
Koosjere slagerij Meijers was al tal van jaren in Zaandam gevestigd, eerst op de Stationsstraat, en in 1913 verscheen dit adres in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. In maart 1914 ging de zaak naar de Gedempte Gracht 18.
Jasykoffstraat 4 – leraar S. de Rood
Leraar S. de Rood verhuisde in april 1914 naar dit adres, hetgeen te lezen was in een annonce in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.
Mozartstraat 11 – Michel Philipson en Eva Colthof
Op 26 augustus 1941 trouwden Michel Philipson (‘s-Hertogenbosch, 23 november 1910 – Jeruzalem, 17 september 1986) en Eva Colthof (Oss, 4 maart 1908 – Jeruzalem, 16 januari 1901). Tijdens de oorlog kregen zij een dochter Esther, na de oorlog nog twee kinderen. Het gezin overleefde de oorlog. Lees verder.
Oostzijde 11 – S. I. Vet & Zonen
De firma S. I. Vet & Zonen komt af en toe terug in oude kranten. Mozes Wolf Vet opende in 1832 en zaak in goud- en zilverwerk. Salomon Izak Vet (Zaandam, 28 juni 1837) kwam in 1860 in de zaak en kreeg in 1861 de leiding. Hij begon een eigen zaak op de Oostzijde 11 en woonde daar met zijn echtgenote Judith van Thijn. Rond 1900 stond deze zaak goed bekend als een zaak goud en zilver annex smederij. Twee zonen van Judith en Salomon kwamen in de zaak en in 1902 werd er een filiaal geopend op de Westzijde 46, waar zoon Wolf verantwoordelijk voor werd. In 1911 werd er met broer en firmant Arnold een zaak op de Gedempte Gracht 16 geopend, de zaak aan de Oostzijde werd gesloten.
In 1911 maakte het Nieuw Israëlietisch Weekblad melding van het feit dat de firma een Czaar Peterhuisje, geheel getrouw nagebootst in zilver, was geleverd door deze firma in opdracht van Burgemeester en Wethouders van Zaandam.
Oostzijde 219b – Rudolph Meyer’s Drukinktfabriek
Rond 1927 was N. V. Rudolph Meyer’s Drukinktfabriek hier gevestigd. Het bedrijf werd in 1923 opgericht door Rudolph Marie Meijer (Amsterdam, 24 juli 1870) en verhuisde binnen enkele jaren naar de Brouwersgracht 152-154 te Amsterdam. Rudolph was gehuwd met Christine Elizabeth Marie Mazeth (Willemstad, 5 maart 1867). Het bedrijf adverteerde in Joodse media, waarschijnlijk was Rudolph gereformeerd.
Prins Hendrikkade – Café Prins Hendrik
Dit café, van G. Post, richtte zich met hun advertenties rond 1902 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad mede op de Joodse clientèle.
Provincialeweg – Polak & Schwarz
Hier was de essencefabriek van Polak & Schwarz gevestigd.
Savorin Lohmanstraat 13 – Rebecca Pais
Hier werd Rebecca Pais (Zaandam, – Auschwitz, ) geboren, dochter van handelaar in levensmiddelen en oud ijzer Abraham Pais (Zaandam, – Günthergrube, ) en Grietje Judith Drilsma (Harlingen, – Auschwitz, . Grietje en Abraham kregen nog twee kinderen, Ada (Wormerveer, – Auschwitz, ) en Aäron (Wormerveer, – Auschwitz, ). In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Zaanweg 29 in Wormerveer.
Stationsstraat H203 – Vleeschhouwer M. Meijers
Deze koosjere slagerij was hier rond 1895 gevestigd. Hij meldde dat hij onder toezicht stond van Dr. J. H. Dünner. In het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 22 november 1895 liet Dünner echter weten dat Meijers ‘volstrekt niet het Godsdienst vertrouwen van hem bezat’. In dezelfde krant van 29 november adverteerde Meijers wederom met de naam van Dr. Dünner.
Stadhuisplein – concertzaal ‘De Ster’
Jb. Post prees deze zaal in 1905 aan in het Nieuw Israëlietisch Weekblad als een nieuwe bruiloftszaal.
Stationsstraat 336 – mevrouw Rudelsheim
Mevrouw Rudelsheim woonde hier rond 1897 en zij zocht een keukenmeid.
Vinkenstraat 1 – volkscafé De Oranjeboom
In 1910 adverteerde deze gelegenheid in het Nieuw Israëlietisch Weekblad en liet in de annonce weten dat ze geschikt was voor bruiloften en partijen.
Vinkenstraat 5 – gezin Vet
Op 22 maart 1940 overleed hier W. S. Vet. Wolf Vet (Zaandam, 6 juni 1872) was actief in de Joodse gemeente van Zaandam. Zij tweede echtgenote was Engeltje Weinberg (Groningen, 8 augustus 1892 – Auschwitz, 28 januari 1944). Meer over Engeltje.
Westzanerdijk – begraafplaats
Op 19 september 1889 kwam de Opperrabbijn, Dr. Dünner, naar de nieuw aangelegde begraafplaats om deze te inspecteren. Dünner vond alles in orde en prees de netheid. Volgens het krantenartikel vond de inwijding op 25 september 1889 plaats. Op 13 juli 1890 vond de eerste lewaaje (begrafenis) plaats op deze begraafplaats.
Westzijde 48 – Leo Koster
Leo Koster (Zaandam, – Monowitz, ) vierde op 14 september 1918 zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Leo was een zoon van Belia van der Woude (Leeuwarden, – Amsterdam, ) en Maurits Koster (Zaandam, 13 november 1878 – Amsterdam, 21 oktober 1933). Leo had twee broers; Nico Nathan (Zaandam, – Sobibor, ) en Herman (Zaandam, – Auschwitz, ). Belia woonde in het begin van de oorlog op de Plantage Badlaan 22hs in Amsterdam.
Westzijde 46 – Engeltje Weinberg en Wolf Vet
Op 17 september 1926 trouwden Engeltje Weinberg (Groningen, – Auschwitz, ) met Wolf Vet (Zaandam, 6 juni 1872 – Zaandam, 22 maart 1942). In het begin van de oorlog woonde Engeltje op de Gedempte Gracht 16 in Zaandam.
Westzijde 107 – Van Thijn & Meijer
In 1908 was deze zaak (voorheen Gebroeders Meijer) op dit adres gevestigd.
Westzijde 110 – Hotel ‘De Nieuwe Zon’
Dit hotel café restaurant, van de heer J. Blaauw, adverteerde in 1901 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad en richtte zich op bruiloften en partijen.
Westzijde 262 – Marcus Louis Polak
Marcus (Moos) Louis Polak (Veendam, – Auschwitz, ) verzorgde in januari 1942 de ‘reis en verblijfsvergunningen’ voor de Joodsche Raad. Marcus was gehuwd met Geertruida (Truus) Regina van Thijn (Hoogeveen, – Auschwitz, ).
Zuiddijk 28 – Schoenmakerij De Adelaar
Op 24 oktober 1941 adverteerde deze schoenmakerij in Het Joodsche Weekblad. Het was een Joods bedrijf.
bron:
Stern, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-02-1869, p. 112. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873090:mpeg21:p004.
Benjamin Stern, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-02-1871, p. 123. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873597:mpeg21:p003.
Stern – Leeuw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-06-1872, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873667:mpeg21:p003.
Stern, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-05-1873, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873573:mpeg21:p003.
Stern, AMSTERDAM, 27 November.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-11-1873, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872869:mpeg21:p002.
N. de Leeuw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-12-1876, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872358:mpeg21:p003.
Damesvereniging, Amsterdam, 15 Juni.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-06-1882, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860866:mpeg21:p002.
Damesvereniging, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 26-02-1886, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000567006:mpeg21:p00004.
Aanbesteding begraafplaats, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-05-1889, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559060:mpeg21:p00005.
Begraafplaats, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 25-09-1889, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559078:mpeg21:p00005.
13 juli 1890, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 18-07-1890, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000560014:mpeg21:p00005.
Koosjer-stempel, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 28-08-1891, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000561021:mpeg21:p00005.
Z. van Praag, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 29-04-1892, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000564003:mpeg21:p00003.
Café Stadsherberg, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-06-1894, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858357:mpeg21:p006.
Meijers, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 15-11-1895, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000562037:mpeg21:p00003.
Dünner, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 22-11-1895, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858458:mpeg21:p003.
Meijers, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 29-11-1895, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000562041:mpeg21:p00004.
Rudelsheim, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 12-02-1897, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858520:mpeg21:p006.
Oliehandel „De Olijftak”.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-10-1900, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874277:mpeg21:p003.
Voorhang, Het Diamantwerkers Weezenfonds. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 22-02-1901, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874295:mpeg21:p005.
Blaauw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-08-1901, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874119:mpeg21:p006.
Van Praag Geleerd, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-08-1901, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874105:mpeg21:p005.
Van Thijn, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-07-1902, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874160:mpeg21:p007.
Prins Hendrik, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-07-1902, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 30-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874161:mpeg21:p003.
Gemilieth Chasediem, BINNENLAND AMSTERDAM, 14 Deo. 1905.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-12-1905, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871816:mpeg21:p002.
Concertzaal ‘De Ster’, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 22-12-1905, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871817:mpeg21:p004.
Van Thijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-01-1906, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871821:mpeg21:p006.
I. E. Rood, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-04-1906, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871832:mpeg21:p014.
Leendert Izaak Groen, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-11-1906, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871762:mpeg21:p006.
Elias Snoek, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 17-05-1907, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871786:mpeg21:p005.
Van Thijn & Meijer, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-10-1908, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872659:mpeg21:p007.
Van Thijn – Troostwijk, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-03-1909, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872681:mpeg21:p006.
Bikdei Koudesj, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 28-01-1910, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574110:mpeg21:p00002.
Van Thijn – Spetter, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-07-1910, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859283:mpeg21:p006.
Van Thijn – Spetter, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-07-1910, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859283:mpeg21:p006.
Oranjeboom, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-08-1910, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859290:mpeg21:p003.
Café Suisse, https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Caf%C3%A9_Suisse,_Zaandam.
Café Suisse, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-08-1910, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872797:mpeg21:p005.
Ons Huis, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-09-1910, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859292:mpeg21:p006.
Ons Huis, https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Ons_Huis,_Zaandam.
Vet & Zonen, Bij mijn vertre. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-05-1911, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859327:mpeg21:p002.
Vet & Zonen, https://www.joodsmonumentzaanstreek.nl/vet-firma-en-familie/.
Vet van Thijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-05-1911, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859327:mpeg21:p006.
Joseph Pais, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-12-1911, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859357:mpeg21:p006.
Abraham Drilsma, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859372:mpeg21:p009.
Peereboom, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-10-1912, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860229:mpeg21:p006.
Meijers, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 11-07-1913, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860266:mpeg21:p008.
Meijers, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-03-1914, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860301:mpeg21:p005.
S. de Rood, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-04-1914, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860304:mpeg21:p010.
Meijers, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-04-1914, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860306:mpeg21:p003.
Belia van der Woude, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 946.
Leo Koster, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-09-1918, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859695:mpeg21:p006.
Peereboom – Boutelje, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-10-1919, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859753:mpeg21:p002.
De nieuwe karseboom, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 12-11-1920, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859809:mpeg21:p008.
Karseboom, TROUWEN IN ZAANDAM.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-06-1922, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874056:mpeg21:p006.
Gonda Koster, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-03-1923, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874096:mpeg21:p006.
Izak de Haan, Archief Zaanstad, OA-0141 Bevolkingsregister Zaandam, inventarisnummer 132, p 189.
I.DE HAAN. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-05-1924, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872480:mpeg21:p005.
Izak de Haan, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-05-1924, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 05-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872480:mpeg21:p006.
Van der Wijk – de Leeuw, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 31-07-1925, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 05-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871867:mpeg21:p006.
J. van de Wijk, HOORN. Het Kerkbestuur, der Ned, Isr. Ge-. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-09-1925, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871881:mpeg21:p003.
Vet-Weinberg, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 25-09-1925, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871882:mpeg21:p006.
Aron Pais, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-03-1926, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871906:mpeg21:p006.
Rijkswerkinrichting, Binnenland. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 14-05-1926, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871901:mpeg21:p014.
De Geneesheer-Directeur van het Ned. Israel. Ziekenhuis. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 17-09-1926, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858143:mpeg21:p005.
DIRECTEUR NED. ISR. ZIEKENHUIS.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 22-10-1926, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858148:mpeg21:p005.
Hendrine Pais, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-06-1927, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857975:mpeg21:p006.
Rudolph Meyer, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-09-1927, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857987:mpeg21:p003.
Jaap Goudsmit, Dr. J. GOUDSMIT.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-06-1931, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874706:mpeg21:p005.
Rebecca Pais, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-03-1932, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874742:mpeg21:p006.
Sara Consenheim – Heiman, Archief Zaanstad, OA-0141 Bevolkingsregister Zaandam, inventisnummer 133.
Bikdei Koudesj, 50-JARIG BESTAAN VAN BERITH ABRAHAM. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-01-1936, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871442:mpeg21:p006.
Peereboom van Thijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-11-1937, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872982:mpeg21:p007.
Wolf Vet, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-03-1940, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874617:mpeg21:p012.
Joodsch Zaandam, VRAAG-AVOND. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-04-1940, p. 16. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874621:mpeg21:p016.
Philipson – Colthof, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 22-08-1941, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318169:mpeg21:p010.
De Adelaar, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 24-10-1941, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318178:mpeg21:p014.
M. L. Polak, Zaanstreek. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 09-01-1942, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318189:mpeg21:p006.
Bernstein – de Levie, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 06-02-1942, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318304:mpeg21:p008.
Poppert, Advertentie. “De misthoorn : onafhankelijk en onpolitiek orgaan tot wering van den joodschen invloed : officieel orgaan van het Comité tot Bestudeering van het Joodsche Vraagstuk”. Driebergen, 07-03-1942, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010453740:mpeg21:p013.
Olijftak, Pharmaceutisch weekblad. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNMP01:001482009:00001.
Albert Wijnberg, Archief Zaanstad, OA-0141 Bevolkingsregister Zaandam, inventarisnummer 80.
Rudolph Marie Meijer, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 553.
Rudolph Marie Meijer, Stadsarchief Amsterdam, Patiëntenregisters, archiefnummer 5268, inventarisnummer 2601.
Sonja van Santen, De Joodsche jeugdkrant. Geraadpleegd op Delpher op 11-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=OBA01:022969048:00001.
Anna van Santen, De Joodsche jeugdkrant. Geraadpleegd op Delpher op 12-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=OBA01:022970015:00001.
M. van Santen, Faillissementen.. “De standaard”. Amsterdam, 29-07-1931. Geraadpleegd op Delpher op 13-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001877025:mpeg21:p00007.
Marcus van Santen, UITGESPROKEN.. “De Telegraaf”. Amsterdam, 29-07-1931, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 13-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110570982:mpeg21:p010.
Tr. Polak – van Rhijn, De joodsche wachter. Geraadpleegd op Delpher op 13-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005445094:00001.
Philipson, Joodsch Zaandam. Geraadpleegd op Delpher op 13-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005783002:00001.
illustratie:
Stern – Leeuw, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-06-1872, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873667:mpeg21:p003.
Z. van Praag, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 29-04-1892, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000564003:mpeg21:p00003.
Café Stadsherberg, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-06-1894, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858357:mpeg21:p006.
Meijers, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 15-11-1895, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000562037:mpeg21:p00003.
Leendert Izaak Groen, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-11-1906, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 01-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871762:mpeg21:p006.
Oranjeboom, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-08-1910, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859290:mpeg21:p003.
Café Suisse, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-08-1910, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872797:mpeg21:p005.
Vet van Thijn, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-05-1911, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 03-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859327:mpeg21:p006.
Meijers, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 11-07-1913, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860266:mpeg21:p008.
Van der Wijk – de Leeuw, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 31-07-1925, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 05-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871867:mpeg21:p006.
Aron Pais, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-03-1926, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871906:mpeg21:p006.
De Geneesheer-Directeur van het Ned. Israel. Ziekenhuis. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 17-09-1926, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 06-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858143:mpeg21:p005.
Philipson – Colthof, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 22-08-1941, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318169:mpeg21:p010.
Poppert, Advertentie. “De misthoorn : onafhankelijk en onpolitiek orgaan tot wering van den joodschen invloed : officieel orgaan van het Comité tot Bestudeering van het Joodsche Vraagstuk”. Driebergen, 07-03-1942, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 08-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010453740:mpeg21:p013.
Olijftak, Pharmaceutisch weekblad. Geraadpleegd op Delpher op 09-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNMP01:001482009:00001.
Sonja van Santen, De Joodsche jeugdkrant. Geraadpleegd op Delpher op 11-12-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=OBA01:022969048:00001.
gepubliceerd:
6 december 2022
laatst bijgewerkt:
12 december 2022