Het was de bekendste koosjere wijn in het Amsterdam van voor de oorlog, wijn van Stein. Vanuit de vestiging op de Rapenburgerstraat 126 na november 1886, en van 1884 tot die datum op nummer 132, voerde Josef Stein de scepter over dit bedrijf, later gevolgd door zijn weduwe. Op de Rapenburgerstraat 163 was rond 1921 het kantoor gevestigd.
Josef en Jeannette Stein
Josef Stein werd op 18 juni 1839 in Grosswardein (Nagyvarad), Roemenië, geboren en hij trouwde met Mali Rijerman. Mali overleed op 6 juli 1881 en hij had toen met haar de volgende kinderen; Martin (Marcus) (Hongarije, 27 september 1868), Sara (14 april 1871) en Mietje (30 april 1876).
Een jaar na het overlijden van Mali trouwde Josef op 20 september 1882 met Jeannette de Haas (Wageningen, 7 januari 1848). Zij kregen vier kinderen; Hendrika (Amsterdam, 1 december 1884 – Sobibor, 28 mei 1943), Samuel (Amsterdam, 30 augustus 1885, Samuel emigreerde op 10 november 1919 naar Australië, en is daar overleden in 1980?), Mozes (Morris) (Amsterdam, 18 februari 1887, emigreerde in 1905 naar de Verenigde Staten en diende in zowel de Eerste als de Tweede Wereldoorlog in het leger van de VS) en Betje (Amsterdam, 30 oktober 1891 – Deurne, 21 juli 1929).
Josef overleed op 11 december 1905 in Amsterdam. Jeannette zette de drankenhandel voort onder de naam Firma Wed. J. Stein. Jeannette overleed op 1 november 1923. De zaak ging verder onder de naam Weduwe J. Stein en ging in februari 1928 failliet.
Hoe de wijn van Stein op uw tafel komt….
Op 22 april 1921 deed het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland verslag van de weg die de koosjere wijn aflegde voor deze op tafel kon komen, compleet met een fotoverslag:
‘Vanuit Palestina per stoomschip naar Rotterdam aangebracht, worden de vaten wijn in lichters overgeladen, om daarna vervoerd te worden ter opslag in onze kelders van het Gemeentelijk Handels-entrépotdok te Amsterdam, waar de Sjoumer controleert, of de koscherzegels, die er vanwege het Amsterclamsche Rabbinaat reeds bij aankomst te Rotterdam op aangebracht zijn, in ongeschonden staat verkeeren. Later worden naar behoefte, de vaten wijn naar de bergplaatsen Rapenburgerstraat 126 en 163 getransporteerd. In ons pakhuis, Rapenburgerstraat 163, wordt de wijn in flesschen getapt, machinaal gekurkt en de flesschen zelf alsdan door den Sioumer verzegeld om daarna in de stellingen op rust gelegd te worden. Natuurlijk worden in de pakhuizen ook andere vakkundige werkzaamheden verricht als bijvoorbeeld distilleren bereiden van Advocaat, Likeuren, enz. Vandaar uit geschiedt ook de verzending naar onze afnemers. Tot slot geven wij een interieur van een onzer kantoren, met op den voorgrond, tegenover elkaar gezeten, de firmanten. Thans vertoeft een onzer vertegenwoordigers in Palestina, tot het afsluiten van leveringscontracten met groote wijnbouwers van bekende koloniën’.
Het liedje over de wijn van Stein
In de vorige eeuw ging er over de wijn van Stein een lied rond:
Als Pesach aangekondigd wordt
Zegt moeder tegen vader:
“Vergeet de wijn van Stein toch niet,
want Pesach komt al nader
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
“Moeder”, vraagt de kleine Jaap
heel leep en bij de pinken,
“Mag men van die wijn van Stein
ook maar vier glazen drinken?”
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn
Wijn van Stein
dat smaakt zo fijn
bij charouses en bij krijn.
bron:
Hoe de WIJN VAN STEIN op Uw Talel kom. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 22-04-1921, p. 24. Geraadpleegd op Delpher op 20-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000584007:mpeg21:p00024.
weduwe Stein: “FAILLISSEMENTEN.”. “Algemeen Handelsblad“. Amsterdam, 16-02-1928. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010658322:mpeg21:a0229
stein: “Familiebericht”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 15-12-1905. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871816:mpeg21:a0049
stein: “Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 04-04-1884. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871486:mpeg21:a0013
www.maxvandam.info, lemmata familie Stein (geraadpleegd 15 juli 2017)
lied Wijn van Stein: Tamarah Benima (red), Kippesoep was ondenkbaar zonder saffraan (Den Haag 1983) 59
illustraties:
Hoe de WIJN VAN STEIN op Uw Talel kom. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 22-04-1921, p. 24. Geraadpleegd op Delpher op 20-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000584007:mpeg21:p00024.
gepubliceerd:
20 juli 2022
laatst bijgewerkt:
20 juli 2022