Maurits Vischschraper en zijn vrouw Vrouwtje Papegaaij hadden een lampen- en radiowinkel op de Weesperstraat 125 nabij de Nieuwe Achtergracht.
Maurits Vischschraper was een Amsterdammer en werd daar geboren op 14 april 1897. Hij trouwde met Vrouwtje Papegaaij. Vrouwtje werd geboren op 21 mei 1901 als dochter van Jacob Papegaaij en Saartje Kanes.
In eerste instantie woonden Maurits en Vrouwtje op Rapenburgerstraat 74 en op 19 oktober 1925 verhuisden ze naar Nieuwe Achtergracht 73.
Vrouwtje en Maurits kregen een dochter, Sara (Celientje), op 29 mei 1925 en op 19 februari 1945 een zoon Jacob Franklin, vernoemd naar zijn grootvader. Vrouwtje beviel van Jacob Franklin in het OLVG onder de valse naam “Rika Vis”, waar dokter Leisen uit de Pretoriusstraat voor had gezorgd.
Maurits was diamantbewerker volgens de gezinskaart in het stadsarchief. De diamantindustrie ging goed tijdens de Kaapse Tijd aan het einde van de 19e eeuw, maar in de periode voor de 2e Wereldoorlog was het een ander verhaal. Waarschijnlijk was dat de reden dat Maurits zijn emplooi elders zocht.
De winkel, Veco, was gevestigd aan de zijde van de Joodse Invalide op de Weesperstraat 125 en in 1925 woonde het gezin op dat adres. De winkel op 125hs, het gezin op 125-1.
De zaak was in hetzelfde pand gevestigd als ooit ook de bekende vishandel van Mozes van Kleef, die verhuisde naar nummer 71. Nadat Mozes daar gestopt was, werd dit pand eerst gebruikt door Levie Crost met een sigarenhandel en deze zaak werd overgenomen door Salomon IJdis (Amsterdam, 11 december 1893 – Schoppenitz, 31 december 1942). Maurits is de lampen- en radiowinkel rond 1934 begonnen op deze locatie.
Schijnhuwelijk
Sara trouwde in de oorlog met een in Wenen geboren Joods-Turkse jongen, David Skenazi (Wenen, 12 maart 1923 – Kortrijk, 28 april 2009; genaturaliseerd tot Nederlander op 30 oktober 1954). Het was alleen een huwelijk op papier, een verstandshuwelijk om Sara door de oorlog te slepen. Maurits en Vrouwtje hadden ervoor betaald en door het huwelijk kreeg Sara de Turkse nationaliteit. Daardoor werd ze niet opgehaald want Turkije was nog neutraal. Maurits en Vrouwtje gingen in de onderduik en Sara bleef in de Weesperstraat wonen.
Toen er alsnog problemen kwamen rond deze Turkse staatsburgerschap werd Sara opgehaald (Turkije verklaarde Duitsland in februari 1945 -symbolisch- de oorlog, maar spanningen waren er al eerder). Op 13 september 1944 werd Sara vanuit Westerbork naar Bergen-Belsen gestuurd vanwaar ze later werd uitgewisseld met Duitsers en naar Zweden werd gestuurd. Vanuit Zweden ging ze naar Groot-Brittannië en sloot zich aldaar aan bij het Nederlandse leger.
Huwelijk
Na de oorlog werd haar huwelijk met David ontbonden en ze trouwde in 1947 met Willy Jonas Krant (Hilversum, 21 februari 1920 – Los Angeles, 2 december 2000) en kreeg met hem twee kinderen, Kitty en Maurice. Het gezin emigreerde naar Los Angeles waar Sara op 27 september 1991 overleed. Ze noemt zich daar Lynn Sara.
Maurits en Vrouwtje wonen na de oorlog op veel verschillende adressen. In 1956 woont het echtpaar in Los Angeles, in 1957 staan ze weer op de Weesperstraat 125 geregistreerd. In juli 1958 wonen ze weer in Los Angeles en in december 1958 in Hotel Atlantic op het Westeinde. Aan het einde van de vijftiger jaren zijn Maurits en Vrouwtje met de zaak gestopt. In 1960 zit Haré, voor radio en televisie, op dit adres. Enige jaren later werd dit deel van de Weesperstraat gesloopt.
In februari 1959 gaan Maurits en Vrouwtje naar de Vechtstraat 65hs, in december 1959 naar de Sarphatistraat 65hs, in november 1962 naar de Eemsstraat 28hs en in mei 1963 naar de Eendrachtsstraat 13. Maurits overleed een paar jaar later, op 21 mei 1967.
bron:
interview Anna de Groot – Papegaaij nov 2014, aanvullingen augustus 2021.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Maurits Vischschraper,
Koninklijke boodschap, ontwerp van wet, betreffende naturalisatie van Gerard Carolus Bernaert en 20 anderen, dd 30 okt 1954,
www.dutchtjewry.org, kaart Maurits Vischschraper (geraadpleegd 13 dec 2014),
www.skenazi.com, the skenazi family (geraadpleegd 13 dec 2014),
correcties en aanvullingen Anna de Groot – Papegaaij 13 dec 2014.
illustratie
Uitsnede uit Collectie Stadsarchief Amsterdam, Archief van de Dienst Ruimtelijke Ordening en rechtsvoorganger: foto. Augustus 1956. 010009004494
Nieuw Israelietisch Weekblad maart 1958
Nieuw Israelietisch Weekblad 18 mei 1951
gepubliceerd:
4 mei 2016
laatst bijgewerkt:
6 augustus 2021