„Vakantie-kinderfeest.” Blijspel in twee bedrijven. Met het afspelen van het laatste bedrijf van het blijspel „Vacantie-Kinderfeest” werd maandag 19 augustus j.l (1912), in den vroege morgen, ten aanschouwe van een talrijke menigte die zich tot het bijwonen daarvan op de N. Z. Voorburgwal had opgesteld, aangevangen. Het was omstreeks half zeven toen ik ter plaatse arriveerde.
De 700 Israelietische kinderen, uit de achterste achterbuurten van het Amsterdamse Getto, wie die dag in het bos en op de hei, aan het strand en in de duinen een dag van ongekende vreugde en plezier zou worden bereid, stonden daar reeds geruime tijd vol ongeduld op het gewichtige ogenblik te wachten, waarop de kleurige stoet zich in beweging zou zetten, om onder de tonen der muziek naar het station op te trekken, tot het aanvangen van het reeds zo lang verbeide uitstapje.
Ware de plaatsruimte niet te beperkt, ik zou de verschillende opgetogen gesprekken die mijn aandachtig luisterend oor opving, hier neerschrijven. Zo werd mij door een met een knaapje van een jaar of acht wachtende moeder verteld, hoe haar zoontje haar omstreeks half drie kwam wekken, omdat het naar hij meende zeker wel tijd zou zijn. Moeder echter ziende dat de klok nauwelijks half drie zei hem dat hij nog wel een paar uur kon slapen en dat zij hem dan wel wekken zou. Toen ons moedertje om ongeveer kwart voor zes haar zoontje wilde roepen, vond zij hem geheel gekleed …. slapende op een stoel. Hij had zich, naar hij vertelde, maar aangekleed omdat hij bang was dat moeder zich verslapen zou ….
En zo werden mij nog meerdere gevallen bekend van jongens en meisjes, die de nacht geheel of gedeeltelijk slapeloos hadden doorgebracht, niet kunnende slapen van het prettige vooruitzicht een dag naar buiten te zullen gaan.
Eindelijk dan, te ruim zeven uur, kwam er beweging in de stoet van 700 vrolijk zingende kinderen. Nog even afscheid genomen van vader en moeder, en hij zette zich onder de tonen der muziek in beweging. De grote en kleinere vlaggen die mede werden gedragen, gaven het geheel een prettig aanzien. Ik sloot mij, daartoe door de commissie in staat gesteld, aan bij de groep die naar Zeist zou vertrekken en voorwaarts ging het, begeleid door een menigte mensen naar het Centraal Station.
Wij zouden dus naar Zeist gaan, de overige naar Zandvoort en Hilversum. Behoef ik U te vertellen dat reeds in den trein de pret begon? Neen natuurlijk, want een ieder begrijpt het. Hoe velen waren er niet onder ons troepje die nimmer in den trein hadden gezeten Alles was dus nieuw voor hen. Het vee in de weide, de in volle bloei staande heidevelden, afgewisseld door dicht begroeide bossen. Doch ook het op sommige punten zo onverwacht tevoorschijn komende heuvelland bracht menigeen in verrukking. En dan het vooruitzicht daar straks te mogen spelen en stoeien. Na een prettige rit, werd te ongeveer half tien het doel van de tocht bereikt. Op het station even „appel” gehouden en daarna naar het bekende pension Gompers, eigenaar de heer I. N. Kleerekoper, waar onzen jeugdige reizigers, 231 in getal, een heerlijk ontbijt wachtte.
In Zeist
Langs fraaie villa’s en buitenverblijven werd nu de wandeling naar het prettig gelegen pension Gompers aangevangen. In het Mooie Laantje gekomen, stond de eigenaar met zijne familie en het personeel ons ter verwelkoming af te wachten. Op helder gedekte tafels stonden voor ieder een glas melk en een paar broodjes gereed, één met kaas het andere met koek belegd. Niet lang daarna zaten allen dan ook te smullen. Het bekende spreekwoord „als katjes muizen, mauwen ze niet” werd hier echter gelogenstraft. Want ondanks de goede eetlust die er bleek te zijn, maakten de kleuters een lawaai in de goede betekenis van het woord echter dat horen en zien je verging.
Het weer hield zich buiten verwachting schitterend. Spoedig opgemarcheerd was dus het wachtwoord. In vijf groepen, elk van twee of meer geleiders of geleidsters voorzien, trokken wij er dan ook op uit. Dat er braaf gestoeid en gespeeld werd in de geurende dennenbossen en op de in zeldzaam schone bloei staande heide, behoef ik natuurlijk niet te vermelden. Hulde dient hier echter te worden gebracht aan de onderwijzeressen en onderwijzers, voor de van liefde voor het schoolkind getuigende wijze, waarop zij deze dag, voor onze arme geloofsgenootjes tot een onvergetelijke wisten te maken.
Nadat te één uur een smakelijk bereide warme maaltijd was gebruikt, werd wederom een wandeling gemaakt. De vreugde steeg ten top, toen deze enige ogenblikken onderbroken werd tot het drinken van de traditionele limonade. Tegen 5 uur was het weer „verzamelen” tot het nuttigen van de laatste maaltijd, uit krentenbrood en melk bestaande. Aan alles komt echter een einde, zo ook aan deze feestdag. Omstreeks 6 uur ging het in optocht en onder voortdurend gezang naar het station terug.
In Amsterdam was het bij aankomst een drukte van belang. In brede golf stroomde het jonge volkje, van uit de fantastisch verlichten stationstunnel het in een zee van licht badende stationsplein op, luid verkondigend, dat het Vacantie-Kinderfeest „nooit verloren gaat”, waarmede ik volkomen instem. Begeleid door vader of moeder, ook wel door beiden, togen de feestgangers huiswaarts, druk pratend en vertellend van het vele, dat zij die dag hadden genoten. Alvorens dit verslag te eindigen, acht ik mij verplicht hulde te brengen aan den man, wiens energieke zelfopofferende arbeid liet in hoofdzaak te danken is, dat dit Joodsche Vacantie-Kinderfeest, op zo uitnemende wijze is geslaagd. De ook in onze gettobuurt welbekende onderwijzer W. Ploeger, die o.a. gedurende enige jaren als zodanig werkzaam was aan de openbare school in de Valkenburgerstraat, is de man wie de eer toekomt, de omvangrijkste arbeid te hebben verricht, die aan dit en het vorige feest moest voorafgaan; daarbij met onvolprezen ijver bijgestaan door de overige commissieleden. In het onderhoud dat ik met den heer Ploeger mocht hebben, vertelde hij mij van de enorm hoge kosten, die aan het organiseren van een dergelijk feest verbonden zijn, van de sympathieke medewerking die de commissie ook dit jaar weer van velen mocht ondervinden, maar helaas ook van de tegenkanting die zij van enkele zijden nog ondervond. Een verblijdend verschijnsel is het echter, dat het aantal van laatstgenoemden na ieder feest beduidend minder wordt, terwijl dat van eerstgenoemden vermeerdert. Met leedwezen moest de commissie echter ook dit jaar constateren, dat er nog zo velen zijn, die, ondanks zij door hun maatschappelijke toestand zeer zeker tot deelname aan het feest in aanmerking kwamen, niet mede konden, wegens gebrek aan de zo dringend nodige contanten. Laat dit dus voor ieder een aansporing zijn, de commissie in volgende jaren door flinke financiële bijdragen, in haar edel streven te steunen. Leve het Vacantie-Kinderfeest.
Is. Santcroos Dlzn.
bron:
De Joodsche prins. 22 augustus 1912. Geraadpleegd op Delpher op 04-08-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005795005:00001.
De Joodsche prins. 29 augustus 1912. Geraadpleegd op Delpher op 04-08-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005795006:00001.
illustraties:
De Joodsche prins. 22 augustus 1912. Geraadpleegd op Delpher op 04-08-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005795005:00001.
De Joodsche prins. 29 augustus 1912. Geraadpleegd op Delpher op 04-08-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005795006:00001.
gepubliceerd:
4 augustus 2024
laatst bijgewerkt:
4 augustus 2024