De Uiterwaardenstraat is een straat in de Rivierenbuurt en werd rond 1933 gebouwd.
Uiterwaardenstraat 32-2 – Simon Polak
Simon Polak (Amsterdam, 16 maart 1906) woonde op dit adres in 1936. Hij was secretaris van de Landdag van de Joodse verenigingen in Nederland. Simon trouwde op 29 januari 1930 met Ella Rodrigues (Amsterdam, 5 januari 1908 – Amsterdam, 14 april 1984), een huwelijk dat in 1946 werd ontbonden. Ella en Simon hadden een dochter Elise (1933 – 2017).
Tijdens de oorlog had Simon een aanstelling bij de Joodse Raad en daardoor een Sperre. Na de oorlog ging Simon op 15 april 1948 naar Sjanghai. Daar trouwde hij met Gladys Mabel Netherton. In maart 1951 kwamen zij naar Amsterdam om enkele maanden later naar Bangkok te vertrekken. Simon overleed na 1985.
Uiterwaardenstraat 57-3 – gezin Presser
Ten tijde van de oorlog woonde hier het gezin van Jacob Presser.
Uiterwaardenstraat 71-3 – familie Zak
Op 71-3 woonde het gezin van Simon Zak.
Uiterwaardenstraat 90-2 – gezin Bloemendal
In het begin van de oorlog woonde het gezin Bloemendal op dit adres. Zoon Hans Bloemendal overleefde de oorlog en werd een beroemd chazzan (voorzanger)
Uiterwaardenstraat 115 – gezin Frenk, Boy Edgar
In augustus 1944 verruilde Boy Edgar [George Willem Fred Edgar (Amsterdam , 31 maart 1915 – 8 april 1980)] zijn adres aan de Toldwarsstraat voor dit adres, waar Mimosa Frenk (Amsterdam, 24 januari 1918) woonde. Op 30 september 1942 waren Boy en Mimosa gehuwd. Na de oorlog kwam deze etage weer een tijdlang op de naam van de vader van Mimosa, Eliazar Frenk (Rotterdam, 14 december 1891) te staan. De moeder van Mimosa was Adela Micheline Boesnach (Pretoria, 5 juli 1897). Boy Edgar zette de Nederlandse jazz op de kaart.
Uiterwaardenstraat 120-3 – familie Higes
Voor de oorlog woonden hier Siegfried en Shifra Higes. Zij overleefden de oorlog.
Uiterwaardenstraat 122 – Abraham Vreedenburg
Abraham Vreedenburg (Amsterdam, 15 november 1909) was accountant/belastingconsulent en woonde in 1940 op dit adres. Abraham was gehuwd met Sophia Flora Engers (Winschoten, 21 september 1913). In 1950 maakten zij alijah (emigreerden naar Israël) en gingen toen in Ramat Gan wonen.
Uiterwaardenstraat 128 – Jan F. Maarsen
Jan F. Maarsen (1901 – 1989) had in 1935 op dit adres een aardappel-, groente – en fruitzaak.
Uiterwaardenstraat 138 – De Hunze
De Joodse luxe brood- een banketbakkerij De Hunze opende haar deuren op 13 januari 1935. In april 1946 kon de banketzaak van A. Verdooner hier heropend worden.
Uiterwaardenstraat 252-2 – gezin Fierlier
Philip Fierlier (Amsterdam, – Sobibor, ) was kleermaker en woonde ten tijde van de oorlog met zijn gezin op dit adres. Hij was getrouwd met Rosette Beesemer (Amsterdam, – Sobibor, ) en zij hadden drie kinderen; Abraham (Amsterdam, – Sobibor, ), Emanuel (Amsterdam, – Sobibor, ) en Johanna (Amsterdam, – Sobibor, ). Volgens de gezinskaart bij het Stadsarchief Amsterdam werd het gezin op 30 december 1942 naar Kamp Westerbork gestuurd. Vanuit Westerbork stuurde het Rosette nog kaarten naar haar familie in Amsterdam. Ze vroeg daarin onder andere om zaken die ze nodig zou hebben voor de reis naar Polen. Een en ander is te lezen via deze link.
Uiterwaardenstraat 288 – secretariaat Joodse Zee- en Boschkolonie “Jozeboko”
Op dit adres was in 1936 het secretariaat gevestigd van de Joodse Zee- en Boschkolonie “Jozeboko” te Wijk aan Zee. Op dit adres woonde de familie Nordheim. Moses Nordheim (Amsterdam, 12 juni 1878) en Pauline Nordheim – Hijmans (Gorinchem, 19 februari 1888) werden op 16 juli 1943 in Sobibor vermoord.
Uiterwaardenstraat 290 – Radio-specialist Mosheim
In 1939 zat op dit adres de radio-zaak van Werner Mosheim. Werner Mosheim (Keulen, – Sobibor, ) was elektricien van beroep. Hij was gehuwd met Johanna Kaufmann (Hüls, – Sobibor, ). Werner en Johanna kwamen in 1937 naar Amsterdam en vluchtten uit Paderborn. Zij hadden een zoon Edgar Louis (Amsterdam, – Sobibor, ). Ook de moeder van Werner woonde ten tijde van de oorlog bij hen in, Rosa Dannenbaum (Fürstenberg, – Sobibor, ). De vader van Werner, Louis (Adorf, 21 mei 1871) was op 31 juli 1906 in Charlottenburg overleden.
Uiterwaardenstraat 300hs – gezin Zielenziger
Hier woonde het gezin Zielenziger, Duits-Joodse vluchtelingen.
Uiterwaardenstraat 302 – tandtechnisch laboratorium Gans
Het tandtechnisch laboratorium van Alexander Gans (Frankfurt am Main, 12 december 1909) was op dit adres gevestigd in oktober 1945. De heer Gans kon toen zijn bedrijf heropenen. Alexander was op 9 april 1942 gehuwd met Heintje Toff (Amsterdam, 12 juni 1911) In 1947 emigreerden Heintje en Alexander naar de Verenigde Staten.
Uiterwaardenstraat 340-1 – Stichting tegen Antisemietische beïnvloeding
H. Heymans was voorzitter van deze stichting die in 1938 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad werd genoemd. Op deze straat op 348 woonde Mr. J. Hiegentlich, bestuurslid. in het artikel in het Nieuw Israëlietisch Weekblad stond het volgende:
Dezer dagen is te Amsterdam opgericht de Stichting tegen Antisemietische Beïnvloeding, die zich ten doel stelt de hetzecampagne van en de propaganda voor het antisemitisme in Nederland op krachtige — natuurlijk wettelijke — wijze te bestrijden. Verscheidene plannen om dit van buiten onze Nederlandsche grenzen komende gif te neutraliseeren zijn door de jonge Stichting reeds uitgewerkt of zijn in begin van uitvoering. Met een klein onderdeel van de te voeren campagnes is zoojuist een begin gemaakt. Dezer dagen wordt op groote schaal een sluitzegel verspreid, waarvan een afbeelding hiernaast is afgedrukt. Het werk der Stichting eischt natuurlijk medewerkers en medewerking op elk gebied van allen, die doordrongen zijn van den verderfelijken invloed, die het anti-semitlsme op de maatschappij kan hebben. Adhaesiebetuigingen en andere blijken van sympathie en aanmeldingen tot medewerking worden gaarne ingewacht bij de leden van het bestuur, de heeren H. Heymans, voorzitter, Uiterwaardenstraat 340, S. van Wesel, secretaris-penningmeester, Slaakstraat 6, J. L. v. Amerongen, Rijnstraat 198, S. M. Boekdrukker, PI. Franschelaan 13b, Mr. J. Hiegentlich, Uiterwaardenstraat 348 en bij J. S. Joachimsthal, perscommissaris, Zoomstraat 31.”
Journalist Hugo Heijmans (Groenlo, – Bergen-Belsen, ) was gehuwd met Elisabeth Ansbacher (Frankfurt am Main, – Auschwitz, ). Tijdens de bezetting had Hugo een aanstelling bij de Joodse Raad.
Bron:
“Advertentie De Hunze”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 11-01-1935. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874553:mpeg21:a0034
“Advertentie Maarsen”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 02-08-1935. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871416:mpeg21:a0022
“BOND VAN JOODSCHE VEREENIGINGEN IN NEDERLAND”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 03-04-1936. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871402:mpeg21:a0138
“VERBOUWING KOLONIEHUIS TE WIJK AAN ZEE”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 29-05-1936. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871347:mpeg21:a0101
“Stichting tegen Antisemietische Beïnvloeding”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 11-11-1938. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874649:mpeg21:a0094
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 26-10-1945. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858274:mpeg21:a0027
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 12-04-1946. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872192:mpeg21:a0054
Klomp, Marieke en Marie-Claire Melzer, Boy Edgar (Amsterdam 2015)
gezin Fierlier via http://margabeesemer.blogspot.nl/2018/01/aan-het-einde-van-de-wereld.html (geraadpleegd 2 februari 2018)
Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart gezin Fierlier
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Fierlier (geraadpleegd 2 februari 2018).
Simon Polak, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 642.
Mimosa Frenk, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 249.
Abraham Vreedenburg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 881.
Rosa Dannenbaum, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 173.
Alexander Gans, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 254.
Hugo Heijmans, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 340.
Illustratie:
“Advertentie De Hunze”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 11-01-1935. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874553:mpeg21:a0034
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 12-04-1946. Geraadpleegd op Delpher op 20-05-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872192:mpeg21:a0054
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Eck, J. van (Jacobus, 1873-1946). Uiterwaardenstraat 30-66. 1936. A01634000200
afbeelding sluitzegel met dank aan Bart de Cort (email 8 november 2020)
gepubliceerd:
6 mei 2016
laatst bijgewerkt:
29 april 2022