Tugelaweg

Een groot deel van de Tugelaweg is gebouwd door de Handwerkers Vriendenkring, een Joodse organisatie die onder andere aan sociale woningbouw deed. De heer Barnstein, die hier woonde op nummer 57, had in deze organisatie een belangrijk rol. De Tugelaweg was een zeer Joodse straat, vandaar ook dat www.joodsmonument.nl laat zien dat de vermoorde Joodse bewoners uit deze straat uit vrijwel elk huis kwamen. Wat is er over deze straat te vertellen?

Tugelaweg 2 – G. Klomp
Op Tugelaweg 2 was in 1924 de zaak in huishoudelijke artikelen van G. Klomp gevestigd. De zaak adverteerde in de Joodse media.

Op dit adres was slager I. Hart gevestigd in november 1923. Hij adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. In 1929 was hier de slagerij van E. van Amerongen gevestigd.

Tugelaweg 7^hs, familie Vos
Familie Vos (Lion, Amsterdam, 16 december 1908 – Sobibor, 7 mei 1943; Rachel, Amsterdam, 18 juni 1908 – Auschwitz, 30 september 1942 en Leo Wilfred, Amsterdam, 11 juni 1937 – Sobibor, 7 mei 1943) woonde op dit adres in 1941. Dit gezin had een damesmodezaak op de Middenweg 23.

Tugelaweg 15 – I. de Jong
De vereniging Betsalel werd ook in dit deel van de stad in de jaren twintig en dertig actief. De bijeenkomsten werden vaak gehouden ten huize van I. de Jong op de Tugelaweg 15.

Tugelaweg 21^-3 – gezin Avigdor Higes
Het gezin van Avigdor Higes woonde voor de oorlog op dit adres.

Tugelaweg 23 – bouwfonds Handwerkers Vriendenkring
De Stichting ‘Bouwfonds Handwerkers Vriendenkring” was in het begin van de Tweede Wereldoorlog op dit adres gevestigd.

Tugelaweg 28^-2 – familie Canes
Etaleur Levie Canes (Amsterdam, 21 september 1917 – Utrecht, 2 maart 1944) werd in 1943 in Haarlem gearresteerd en ter dood veroordeeld wegens spionageactiviteiten en ‘Feindbegünstigung’. Het vonnis werd in Fort De Bilt in Utrecht voltrokken. Levie was de zoon van Liepman Canes (Amsterdam, 31 december 1886 – Sobibor, 9 juli 1943) en Johanna Soesan (Amsterdam, 22 april 1890 – Sobibor, 9 juli 1943) en had een zus Celina (Amsterdam, 9 oktober 1918 – Auschwitz, 30 september 1942).

Tugelaweg 32 – J. v. d. Kaars
J. v. d. Kaars was in 1932 de secretaris van de Coöperatieve Algemeene Joodsche Woningbouwvereeniging U. A. Amsterdam. Jacobus van der Kaars (Leeuwarden, 5 januari 1878 – Auschwitz, 17 september 1943) was gehuwd met Eva Kater (Amsterdam, 17 juni 1880 – Auschwitz, 17 september 1943).

Tugelaweg 34 – gezin Manuskowski
Nathan Bernard Manuskowski (Den Haag, 19 december 1895 – Auschwitz, 31 maart 1944) was het contactadres voor het Joodse Oratorium Vereniging. Deze vereniging stond onder leiding van dirigent Sim Gokkes. Bernard was godsdienstonderwijzer en woonde ten tijde van de oorlog op de johann Keplerstraat 1. Bernard was gehuwd met Elisabeth Heilbron (Amsterdam, 24 februari 1898 – Auschwitz, 10 september 1943) en zij hadden drie kinderen; Louis (Amsterdam, 2 januari 1922 – Auschwitz, 31 maart 1944), Sophia (Amsterdam, 6 oktober 1923 – Auschwitz, 3 september 1943) en Emil Isidoor (Amsterdam, 15 mei 1929 – Auschwitz, 10 september 1943). Tijdens de oorlog woonde het gezin op de Plantage Parklaan 24^-2.

Tugelaweg 48 – H. Aalsvel
H. Aalsvel was zuurinlegger in 1932 en had zuurinleggerij “Transvaal”. Hij maakte zuur ORT, ook geschikt voor paasgebruik. Ab Caransa schreef over dit bedrijf: “De karrebergplaatsen worden uiteindelijk verhuurd aan zuurinleggerij Aalsvel die elke vrijdamiddag voordat de sjabbat begint in Oost en Zuid zijn augurken, uitjes en ingelegde komkommers uitvent. Bij de sjabbesmaaltijd hoort kippesoep en zuur van Aalsvel“.

Tugelaweg 57 – Heijman Barnstein
In juni 1926 werd er een herdenkingssteen voor H Barnstein tussen de panden op 57 en 58 geplaatst. Wie was Heijman Barnstein?

Tugelaweg 70 – bakkerij Pront
W. Pront had een brood- en banketbakkerij op de Lepelstraat 47 en opende zijn tweede zaak in oktober 1932 op dit adres. Het bedrijf adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Tugelaweg 70 – bakkerij Andries Con
Vanaf 28 september 1943 was dit de bakkerij van Andries Con (Amsterdam, 15 januari 1882 – Auschwitz, 19 november 1943).  Andries was gehuwd met Judith Polak (Amsterdam, 22 juli 1884 – Auschwitz, 19 november 1943) en zij hadden een zoon Jacob (Amsterdam, 19 augustus 1923 – Auschwitz, 31 maart 1944). Andries Con had ook een vestiging op de Blassiusstraat 28.

Tugelaweg 80 – Gazan’s vleeshal
Op 21 juli 1927 werd op dit adres Gazan’s vleeschhal geopend. Het bedrijf bestond al 50 jaar.

Tugelaweg 85 – Willem de Zwijgerschool
Deze school was een openbare school en in 1941 zaten hier zo’n 20 Joodse kinderen. Vanaf september 1941 mochten zij de school niet meer bezoeken.

Tugelaweg 96^-3 – gezin Krijn
Commissionair in effecten Lehman Rudolf Krijn (Amsterdam, 20 november 1889 – Sobibor, 9 juli 1943) woonde hier met zijn gezin. Zij woonden eerst in een prachtige villa op het Muzenplein 1, en deze villa werd onteigend waarna ze werden gedwongen om te verhuizen naar dit adres.

Tugelaweg 142 – slagerij Konstenaar
Op Tugelaweg 142 was slagerij Konstenaar gevestigd. Het gezin van Salomon Konstenaar (Amsterdam, 19 september 1888), verder bestaand uit zijn vrouw Bloeme Lakmaker (Amsterdam, 7 januari 1890) en dochter Eva (Amsterdam, 11 augustus 1913) woonde, samen met de moeder van Bloeme, Sara Lakmaker (Amsterdam, 24 januari 1863) op 143^-1. In de oorlog was de slagerij van Konstenaar een van de slagerijen die uitsluitend voor Joodse clientèle geopend bleef. De vier leden van het gezin werden op 9 juli 1943 in Sobibor vermoord.