De Tintorettostraat is een straat ten noorden van de Stadionweg tussen de Michelangelostraat en het Olympiaplein.
Tintorettostraat 2-1 – gezin De Smitt
In Het Joodsche Weekblad van 31 oktober 1941 werd de geboorte aangekondigd van Leo Simon de Smitt, zoon van Maurits de Smitt en Henriette Dusseldorp. Leo Simon overleefde de oorlog; zijn ouders Maurits (Amsterdam, 25 februari 1914 – Sobibor, 16 juli 1943) Henriette (Amsterdam, 23 mei 1915 – Sobibor, 16 juli 1943) niet.
Tintorettostraat 2-2 – Hermina Dingfelder
In Het Joodsche Weekblad van 1 mei 1942 wordt een huishoudelijke hulp gevraagd bij Klein, inwonend bij Dingfelder. Hermina Dingfelder (Neustadt, 6 mei 1895) was kamerverhuurster. Ze werd op 30 december 1942 (volgens Stadsarchief Amsterdam) ingeschreven in Westerbork, kwam in Duitsland en Theresienstadt terecht en overleefde de oorlog. In mei 1949 werd ze uitgeschreven uit Amsterdam en vertrok naar New York waar ze op 21 juli 1991 overleed.
Tintorettostraat 6 – familie Frankenhuis
Bij Frankenhuis werd een dienstbode gevraagd (Nieuw Israelietisch Weekblad, 24 september 1937).
Tintorettostraat 7-1 – gezin Elbaum
In 1952 wordt hier de geboorte gemeld van Ina Elise (Rivka Glicka), dochter van Ch. Elbaum en D. Kanel en in 1954 de geboorte van zoon Edy. Chaim Lejb Elbaum (Laskarzew, 17 juni 1908 – Amsterdam, 5 april 1980) en Debora Kanel (Bialystok, 5 augustus 1925 – Amsterdam, 17 april 2006) huwden op 17 december 1946 in Amsterdam.
Tijdens de oorlog werd Chaim op 29 augustus 1942 op transport gesteld vanuit Mechelen naar een werkkamp in de buurt van Auschwitz (Cosel), welke hij heeft overleefd.
Tintorettostraat 7-1 – gezin Weinstock
Op dit adres woonde vanaf juli 1956 de familie Weinstock (Weinsztok). Mordcha Weinsztok (Warschau, 10 augustus 1912) en Hinda ‘Lene’ Racel Rand (Limanova, 26 juli 1911- Amsterdam, 22 december 1989) kondigden in Het Nieuw Israëlietisch Weekblad de Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig) aan van hun zoon Israël Chaim “Sroeli”. Mordcha en Lene waren in de oorlogsjaren naar Zwitserland gevlucht. Mordcha was een vaste bezoeker van de sjoel “Kehillat Yaakov”, de synagoge aan de Gerrit van der Veenstraat.
Tintorettostraat 10-1 – gezin Kleemann – Storch
De geboorte van Ruth Joice Storch wordt gemeld in Het Joodsche Weekblad van 28 augustus 1942 door de ouders R. Kleemann – Storch. Lotte Storch (Schmidthorst, 5 september 1909 – Auschwitz, 6 september 1944) en Rudolf Ludwig Kleemann (Berlijn, 24 december 1904 – Polen, 31 juli 1944) hadden nog een zoon, Robert “Robbie” Manfred (29 april 1936 – Amsterdam, 28 november 2022), die de oorlog heeft overleefd. Vóór het transport van 3 maart 1944 vroeg Rudolf om uitstel vanwege het feit dat zijn vrouw zwanger was (achterzijde kaart JR). Het mocht niet baten.
Tintorettostraat 11hs – gezin De Liver
Hier woonde Willem ‘Willy’ de Liver die zich op 21 mei 1939 verloofde met Mary van Dam. Zij trouwden op 14 maart 1940 en verhuisden toen naar de C.N.A. Looslaan 44 in Rotterdam waar hun dochtertje Anita werd geboren. Zij zijn op 7 mei 1943 gearresteerd op de Lumeyweg 18 in Rotterdam en vandaar via kamp Vught gedeporteerd. Willy (Amsterdam, 7 maart 1916 – Auschwitz, 22 oktober 1943), zijn vrouw Mary (Haarlem, 18 september 1920 – Sobibor, 11 juni 1943) en hun 10 maanden oude dochtertje Anita (Rotterdam, 15 juli 1942 – Sobibor, 11 juni 1943) werden allen vermoord.
In de Tintorettostraat bleef Levie de Liver (Nijkerk, ) wonen met zijn vrouw Aaltje Dooseman (Amsterdam, – Amsterdam, ). Levie de Liver werd op 10 december 1942 op transport gezet naar Westerbork en vandaar naar Auschwitz op 11 januari 1943, waar hij, zeker gezien zijn leeftijd, waarschijnlijk vrijwel direct werd vermoord.
Tintorettostraat 11-1 – Ernst Deutsch / F. Haase
Op 14 januari 1949 adverteert Het Nieuw Israëlietisch Weekblad met een optreden van de grote toneelspeler Ernst Deutsch voor een Joodse Voordrachtsavond. Kaarten kunnen worden gekocht o.a. bij F. Haase, Tintorettostraat 11. Fritz was lid van de sociale afdeling der Joodse gemeente. Voor het verbond van Midden- en Oost-Europese Joden in Nederland verkocht Fritz bij vele gelegenheden, toegangskaarten.
| Ernst Deutsch (Praag, 16 september 1890 – Berlijn, 22 maart 1969) Ernst Deutsch was een Joods-Oostenrijkste acteur, actief vanaf ca. 1916. Hij groeide op in Praag en trad op in Wenen, Berlijn, Hamburg, München maar ook in Zuid Amerika. In april 1933 verliet hij Duitsland vanwege het antisemitisme en in 1938 emigreerde hij naar New York. Daar trad hij op als Ernst Dorian. In 1951 keerde Ernst terug naar Berlijn waar hij in 1969 overleed. |
Fritz Isidor Haase (Murowanna Gostin, 9 september 1895 – Amsterdam, 27 september 1967) woonde op de Tintorettostraat vanaf 16 april 1945 met de uit Berlijn afkomstige Gertrud “Gerda” Voigt. Voor de oorlog, op 7 september 1939, woonde Fritz op hetzelfde adres als inwonende, vanwaar hij werd gedwongen te vertrekken naar Westerbork. Gertrud heeft nog tot aan haar overlijden in 1984 op dit adres gewoond.
Tintorettostraat 13hs – familie Lob
Ook hier werd op 27 februari 1942 gevraagd om een huishoudelijke hulp, nu bij de familie Lob.
Tintorettostraat 15-1 – gezin Meijer
Door Bernard Meijer wordt in juli 1942 het overlijden gemeld van zijn broer Leo. Bernhard Benjamin Meijer (Weener, 18 maart 1886 – Sobibor, 11 juni 1942) en Betty Grünberg (Berlijn, 21 juni 1898 – Sobibor, 11 juni 1943) woonden hier. Leopold Meijer (Weener, 28 september 1891) overleed op 1 juli 1942 te Amsterdam.
Tintorettostraat 15-2 – gezin Leyser – Kaufmann
In Het Joodsche Weekblad van 8 januari 1943 kondigen Julius Leyser en zijn echtgenote Anna Kaufmann de Bar Mitswa aan van hun zoon Ernst. Julius (Marburg, 2 juni 1898 – Sobibor, 23 juli 1943) huwde Anna (Parijs, 12 januari 1901 – Sobibor, 23 juli 1943) op 12 december 1928 te Marburg, Duitsland. Naast Ernst hadden ze nog een zoon, Hans (Marburg, 18 juni 1932 – Sobibor, 23 juli 1943).
Tintorettostraat 17-1 – gezin Berliner
In Het Joodsche Weekblad van 23 mei 1941 kondigden Martin Berliner en zijn echtgenote Erna David, de Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig) aan van hun zoon Gert Michael. Martin Berliner (Zory, 25 juli 1889 – Bergen-Belsen, 26 maart 1945) en Erna David (Oppeln, 5 november 1903) trouwden op 11 augustus 1927 in Oppeln, Duitsland. Zowel Gert (Breslau (Wroclaw), 2 mei 1928 – New York, 14 november 1969) als zijn moeder Erna hebben de oorlog overleefd. Op dit adres woonde ook de grootmoeder van Gert, Cäcilie Berliner-Pese (Repten, 1 september 1859 – Auschwitz, 12 februari 1943).
Tintorettostraat 21-2 – Abraham Vreedenburg
Op 10 augustus 1945 meldt Abraham Vreedenburg (Amsterdam, 15 november 1909) dat zijn accountantskantoor is verplaatst en geeft daarbij zijn privéadres op als Tintorettostraat 21. In juni 1950 maakte het gezin (Abraham, zijn vrouw Sophie Flora Engers en hun drie kinderen Freerk Sjalom, Arjé en Nora) alijah (emigreerden) naar Ramat Gan in Israël. Abraham overleed daar op 24 mei 1984. Naast accountant was Abraham in oktober 1941 leraar aan de Joodse HBS aan de Mauritskade.
Tintorettostraat 21-2 – Salomon Vleeschhouwer
In het Het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 12 januari 1951 verschijnt een bericht over de op handen zijnde Bar Mitswa van Salomon Vleeschhouwer, geplaatst door zijn moeder L. Vleeschhouwer-Hillesum. Zijn vader was een jaar eerder overleden. Zij wonen zelf niet aan de Tintorettostraat maar ontvangen gasten ten huize van de fam. Keizer.
Nathan Keizer (Amsterdam, 12 april 1900 – San Francisco, 9 mei 1968) woonde daar vanaf december 1950 met zijn tweede echtgenote Geertruida Kolthoff (Groningen, 17 februari 1905). Nathan en Geertruida zijn, samen met de twee kinderen Hanna en “Daantje” Daniël uit het eerste huwelijk van Nathan met Elisabeth Content (Amsterdam, 9 juli 1906 – Amsterdam, 5 maart 1931), op 15 februari 1944 op transport gesteld naar Bergen-Belsen. Nathan en Geertruida hebben het overleefd (in mei 1945 teruggekeerd uit Hillersleben, net als de familie Bialoglowski van33hs.
De kinderen overleefden niet (Hanna; Amsterdam, 23 augustus 1928 – Auschwitz, 19 november 1943 en Daniël; Amsterdam, 14 februari 1931 – Auschwitz, 19 november 1943). In 1958 zijn Nathan en Geertruida naar San Francisco geëmigreerd.
Lina Hillesum (Amsterdam, 27 maart 1907) was gehuwd met Barend Vleeschhouwer (Amsterdam, 14 juni 1906 – Amsterdam, 16 mei 1950); op 13 januari 1938 werd te Amsterdam hun zoon Salomon “Sal” geboren. Naast Salomon hadden ze nog vier kinderen die allen de oorlog hebben overleefd; de meesten zijn naar Israël geëmigreerd. Salomon overleed op 2 januari 2015 te Herzlyia, Israël.
Tintorettostraat 21-2 – administratie Rosj Pina
Vanaf eind 1952 was op dit adres de administratie van de kleuterschool “Rosj Pina” van het JBO gevestigd.
Tintorettostraat 23-1 – Alice Eva Leib
Mej. Leib gaf hier les in “Knippen, Naaien en Patroonteekenen”. Hier woonden vanaf 15 december 1938 de weduwe Meta Adolphine Fürstenwalde (Schneidemuhl, 2 maart 1881 – Bergen-Belsen, 7 februari 1945) en haar dochter Alice Eva Leib (Berlijn, 27 oktober 1918 – Lyon, juni 1945). Vader Eugen Emil Leib (Berlijn, 25 november 1874 – Berlijn, 21 november 1927) was voor de vlucht naar Nederland overleden.
Tintorettostraat 27-2 – gezin Van der Waal
Mevrouw Van der Waal (Ella van der Waal-Eppinghausen) vroeg in Het Joodsche Weekblad van 10 juli 1942 om een m/v hulp in de huishouding voor een gezin van vier personen. Haar echtgenoot was Barend Elias van der Waal (Tiel, 21 mei 1881) die in 1939 arriveerde uit Dortmund. Beiden hebben de oorlog overleefd.
Tintorettostraat 33hs – gezin Bialoglowski
De heer Biologlowski verzorgde op de zondag- en woensdagavonden les in Gemoroh Sanhedrin voor ouderen voor “Agoedas Jisroel”. Hij deed dit vanaf december 1938; het laatste bericht dateert van 10 mei 1940, in het Nieuw Israelietisch Weekblad. Na de oorlog werd de spellingswijze aangepast naar “Agoedath Jisraeel”, waar de heer Biologlowski nog tot in 1960 sjieoerim (lezingen) gaf.
Wolf Bialoglowski (Petrikau, 3 oktober 1900 – Amsterdam, 13 november 1978) huwde in januari 1935 met Charlotte Frankl uit Halberstadt. Hij schreef zich in op dit adres op 5 december 1938, na eerst een klein jaar aan het Valeriusplein 18 te hebben gewoond. Daarvoor woonde hij in Hamburg. Wolf en Charlotte hadden een zoon, Eli David Ernest, die vanaf begin 1974 korte tijd het werk van zijn vader overnam (Medische Ethiek aangaande Sanhedrin Nieuw Israelietisch Weekblad 18 januari 1974).
Vanaf 1 september 1941 was Wolf Bialoglowski lid van de Joodsche Raad, commissie Pastoraal Werk. Op 3 april 1943 werd hij met zijn familie ingeschreven in Westerbork, waar vanuit zij op 1 februari 1944 op transport werden gesteld naar Bergen-Belsen. Op 6 mei 1945 kwamen zij terug uit Hillersleben en woonden in 1946 op de Hacquartstraat 20.
Tintorettostraat 37-1 – Izaäk Löb
Op 27 februari 1942 vroeg Izaäk Löb (Amsterdam, – Sobibor, ) een meisje om te helpen met het huishouden. Waarschijnlijk werd dit Antoinette Denk – Simmelmann (Wenen, – Auschwitz, ). Izaäk was gehuwd met Carolina Hester Sanders (Amsterdam, 20 maart 1866 – Amsterdam, 8 februari 1936). Zij hadden twee dochters, Ida en Lucie Carolina.
bron:
Frankenhuis, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-09-1937, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872976:mpeg21:p007.
Biologlowski, AMSTERDAM. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 15-12-1938, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580095:mpeg21:p00009.
Biologlowski, VEREENIGINGSLEVEN. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-12-1938, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874655:mpeg21:p002.
Van Dam / de Liver, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-05-1939, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874572:mpeg21:p006.
Bialoglowski, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130259286 (Wolf I BIALOGLOWSKI).
Gert Michael Berliner, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 23-05-1941, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318156:mpeg21:p011.
Leib, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 26-09-1941, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318174:mpeg21:p011.
Leo Simon de Smitt, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 31-10-1941, p. 15. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318179:mpeg21:p015.
Van Hessen, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 19-12-1941, p. 17. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318186:mpeg21:p017.
Lob, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 27-02-1942, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318307:mpeg21:p011.
Leib, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 20-03-1942, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318310:mpeg21:p008.
Dingfelder, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 01-05-1942, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318316:mpeg21:p013.
Leo Meijer, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 03-07-1942, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318325:mpeg21:p004.
Van der Waal, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 10-07-1942, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318326:mpeg21:p006.
Kleemann – Storch, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 28-08-1942, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318334:mpeg21:p006.
Ernst Leyser, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 08-01-1943, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318351:mpeg21:p006.
Vreedenburg, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-08-1945, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858263:mpeg21:p007.
Salomon Vleschhouwer, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 12-01-1951, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874351:mpeg21:p009.
Haase, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-09-1951, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874336:mpeg21:p018.
Rosj Pina, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-11-1951, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874344:mpeg21:p011.
Izaäk Löb, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 514.
Hermina Dingfelder, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 186.
Y. de Liver, email 2 april 2023
Met dank aan Rene Bennekers
illustratie:
Van Dam / de Liver, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-05-1939, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874572:mpeg21:p006.
Gert Michael Berliner, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 23-05-1941, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318156:mpeg21:p011.
Leib, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 26-09-1941, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318174:mpeg21:p011.
Vreedenburg, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-08-1945, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858263:mpeg21:p007.
Rosj Pina, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-11-1951, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 13-02-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874344:mpeg21:p011.
foto Tintorettostraat met dank aan Rene Bennekers.
gepubliceerd:
15 februari 2023
laatst bijgewerkt:
3 april 2023