Een van de armste sloppen, er waren er overigens zestien in deze straat, die uitkwam op de Valkenburgerstraat had de naam Suikerbakkersgang. De gang was gesitueerd tussen Valkenburgerstraat 139 en 141 en (een deel) werd in de volksmond Kaa(r)sjesgang genoemd. Deze slop was, naast de pakhuizen, grotendeels bevolkt door het Joodse proletariaat en wat er over hen te vinden is, is zeer summier. Maar wat is er dan nog wel te vinden?
Het oudste spoor dat in de kranten te vinden is, dateert van 1759. In de Amsterdamsche Courant van 5 mei 1759 is te lezen: “Nicolaas Bremer. Makelaar, zal op Maandag den 21 May, t’Amst. in ’t Oude Heeren Logement verkopen, twee derde parten in een Huis staande op Marken circa in ’t midden , op de Noord-Oosterhoek van de Suikerbakkersgang ; breeder by Biljetten gemeld, de bewyzen van Eigendom zullen 4 dagen voor en op de Verkoopdag , des voormiddags, ten Compt. van de Notaris E. Haverkamp te zien zyn : Inmiddels uit de hand te koop, en nader informatie by gem. Makelaar.“
Het gaat hier om de verkoop van een deel van een woning, op Marken (bijnaam van Valkenburg) bij de Suikerbakkersgang.
Elf jaar later staat in dezelfde krant weer een advertentie voor de verkoop van onroerend goed. Nu van een pakhuis én een huis, en waarschijnlijk de verklaring waarom de Suikerbakkersgang zo heet: “No. 1 , een Pakhuis , gebruikt wordende tot een Suikerraffinadery, genaamd HET WAPEN VAN MEDEMBLIK, staande op Marken aan de Oostzyde, in de Suikerbakkersgang; en een Huis, het tweede Perceel bezuiden de gemelde Gang, te zamen in een koop“.
In deze gang stond in de achttiende eeuw een suikerraffinaderij, met de naam “Het Wapen van Medemblik”. Verder blijft in de eeuwen erna deze slop terugkomen in de kranten, steeds bij de verkoop van een woning of een pakhuis. In de negentiende en twintigste eeuw is er bovendien nog een Suikerbakkersgang in de stad, bij de Lindengracht. Wellicht was dat de reden om deze gang in de volksmond anders te noemen.
bron:
“Advertentie”. “Amsterdamse courant“. Amsterdam, 05-05-1759. Geraadpleegd op Delpher op 11-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010769359:mpeg21:a000
“Advertentie”. “Amsterdamse courant“. Amsterdam, 30-08-1770. Geraadpleegd op Delpher op 11-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010713458:mpeg21:a0008
illustratie:
Suikerbakkersgang tussen Valkenburgerstraat 139 en 141. Steegje. Foto 1912. Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto-afdrukken OSIM00003001147
gepubliceerd:
11 december 2016
laatst bijgewerkt:
16 november 2021