In het voorjaar van 1933 ontvluchtte het echtpaar Annemie (Laufen, 27 december 1906) en Helmuth Wolff (Berlijn, 17 februari 1895) München voor het nazigeweld. Zoals vele immigranten in de jaren dertig vestigen zij zich in het nieuwe Plan Zuid in Amsterdam. In 1933 woonden ze op de Stadionweg 12-1, nog geen twee jaar later woont het echtpaar op de Noorder Amstellaan 157-3.
Zij besluiten samen een fotostudio op te richten. De fotografe Annemie leert haar man, die van oorsprong architect is, het vak, en al snel weten zij interessante reportage-opdrachten binnen te slepen.
Het havenbedrijf, Schiphol en kranten zijn de belangrijkste opdrachtgevers. Zij starten een tijdschrift over kleinbeeldfotografie dat in korte tijd zeer populair wordt. Helmuth geeft lezingen door het hele land over het gebruik van handzame kleine camera’s, noemt zich Leica-expert en schrijft een veel geprezen standaardwerk over kleurenfotografie.
In september 1939 toonde prins Bernhard de eerste foto’s van zijn pasgeboren dochter Beatrix op een door Annemie en Helmuth georganiseerde fototentoonstelling in het Amsterdamse Arti. Annemie en Helmuth doen in 1940, wanneer de nazi’s ons land binnenvallen, een zelfmoordpoging. Helmuth komt daarbij om het leven, Annemie wordt op tijd gevonden en overleeft. Annemie heeft in de oorlog geen grote commerciële opdrachten maar een fotostudio aan huis waar veel mensen uit de buurt maar ook vrienden en bekenden komen voor een portretfoto.
1943
Annemie gooide aan het eind van haar leven alle negatieven van personen weg, behalve 100 rolletjes die zij in 1943 heeft gemaakt. Zij beseft de grote waarde ervan maar heeft er nooit over gesproken. Na het overlijden van Annemie was de ontdekking van de rolletjes een grote verrassing. De foto’s zijn, zoals al haar werk, van uitzonderlijke kwaliteit. Ook bewaard is haar kasboek met de namen en adressen van de gefotografeerden en filmnummers.
Keurige foto’s, mooie kleren, haren gekamd én….. vaak de Jodenster waardoor de foto’s op een bijzonder aangrijpend worden.
De stichting
Stichting Annemie en Helmuth Wolff ijverde voor de ontsluiting en digitalisering van de 50.000 negatieven die Annemie na haar overlijden achterliet. Negatieven van belang voor de geschiedenis van de Sjoa in Amsterdam en negatieven van belang vanwege de andere thema’s die Helmuth en Annemie fotografeerden. De stichting heeft tot 2018 bestaan. In 2017 zijn na jarenlang speurwerk twee boeken gepubliceerd met de foto’s en de verhalen die daarbij hoorden.
Gegevens boeken
“Uit de vergetelheid. De herontdekte fotografie van Annemie en Helmuth Wolff”, Simon B. Kool; uitg. Lecturis, Eindhoven, 2017; ISBN 978 94 6226 212 6; 272 blz.; € 29,95;
”Op de foto in oorlogstijd. Studio Wolff, 1943”, Tamara Becker en An Huitzing; uitg. Lecturis, Eindhoven, 2017; ISBN 978 94 6226 211 9; 432 blz.; € 29,95.
bron:
met vriendelijke medewerking van An Huitzing.
aanvullende informatie van An Huitzing
Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 941
laatst bijgewerkt:
4 april 2020