Stella Fontaine was de artiestennaam van Saartje Canes. Saartje werd geboren op 4 april 1889 op de Jodenhouttuinen 36 waar ze ook opgroeide. Het gezin had elf kinderen (Saartje, Benjamin, Mietje, Klaartje, Simon, Klaartje, Joseph, Sander, Salomon, Mietje, Rosa).
Haar vader was Mozes Canes (5 februari 1868 – Sobibor, 20 maart 1943), eigenaar van een viswinkel, en haar moeder was Heintje Bolle (27 december 1869 – 18 december 1911). Drie broers, Benjamin, Simon en Joseph, werden in Sobibor vermoord. Sander werd vermoord in Auschwitz, Rosa in Bergen-Belsen en Salomon overleed in Warschau.
Stella Fontaine was een zeer bekende cabaretière, actrice en zangeres met een geweldige sopraanstem en ze trad in het begin van de twintigste eeuw in Amsterdam op, onder andere met Louis Davids en Pisuisse. Haar debuut was al voor de Eerste Wereldoorlog in “Flora” op de Amstelstraat. Gedurende haar carrière was ze vooral bekend om haar gave om te imiteren. Het publiek kon tijdens haar optredens roepen wie men geïmiteerd wilde zien, en Stella nam de houding aan en imiteerde.
In 1918 trouwde Saartje met de Amsterdamse vleeshandelaar Salomon (Sam) Gazan (Amsterdam, 10 januari 1890 – Amsterdam, 20 november 1971) en ruim vier jaar later werd dochter Henny (Amsterdam, 25 januari 1923 – 2008) geboren. Henny (Hennie) werd vernoemd naar haar grootmoeder Heintje.
Voor de oorlog stelde Saartje al regelmatig haar huis open voor Duitse Joden die het nazi-regime ontvlucht waren. Tijdens de oorlog woonde Stella onder meer op de Lepelstraat 92 tot ze met een deel van haar gezin onderdook bij de Amsterdamse familie De Haan. Ze overleefde de oorlog. Na de oorlog begon ze weer met optreden, in 1946 verhuisde het gezin naar de Linnaeusparkweg 57hs. Voor de oorlog, in februari 1939, was er ook een bericht in de pers waarin dit adres werd genoemd.
Saartje maakte in 1962, op 73-jarige leeftijd, nog een film; “In Holland staat een Riddergoed”. Ze overleed op 9 maart 1966, was de moeder van Henny Blok en de grootmoeder van Dieuwertje Blok.
Onder
Een van de weinige filmbeelden waarin Stella Fontaine te zien is (uit 1932). Onder leiding van Stella Fontaine werd een groot kinder-balmasqué georganiseerd. Speciale prijzen waren uitgeloofd voor bijzondere prestaties. De eerste prijs werd toegekend aan Liesje Poons.
Diverse shots van een kringspel met gekostumeerde kinderen en volwassenen (op de melodie “Waarom zijn de bananen krom” en “In Holland staat een huis”). Diverse kinderacts zoals een indiaan, een goochelende kok (de zoon van Ben Ali Libi, Jacques ), een Russin (Henny Gazan, dochter van Stella Fontaine) en een danseres (op de melodie van “Dass ist die Liebe der Matrose“).
bron:
stadsarchief Amsterdam, persoonskaart Saartje Canes
ibidem, persoonskaart Mozes Canes
Maarten Hell, Canes, Saartje (1889-1966) op resourches.huygens.knaw.nl
Dieuwertje Blok, Dagelijkse lichtheid, het tienerdagboek van mijn Joodse moeder tijdens de Tweede Wereldoorlog (Amsterdam 2022) 9, 22, 30
Salomon Gazan, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1432.
Linneausparkweg 57, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 23-02-1939, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580105:mpeg21:p00005.
illustratie
embedded van Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid.
gepubliceerd:
3 mei 2016
laatst bijgewerkt:
17 september 2022