Op 13 december 2009 werd er voor Nieuwe Keizersgracht 24 een bijzonder bewonersinitiatief geboren.
Op die dag onthulde Betty van Essen – Kok twee plaquettes ter herinnering aan haar vermoorde ouders en broers. De andere bewoners van de Nieuwe Keizersgracht zijn onder de indruk van het verhaal van Betty over het huis en haar familie en het besef dringt door dat in dit deel van de stad het grootste deel van de huizen een vergelijkbare geschiedenis hebben.
Een geschiedenis van een doodgewoon gezin, van oorlog, deportatie en moord. De bewoners van dit deel van de Nieuwe Keizersgracht kwamen er achter dat in dat deel 185 mensen zijn weggehaald van wie er maar dertien de oorlog overleefden.
Te midden van al deze gezinnen staat er dan ook nog het pand op Nieuwe Keizersgracht 58, vanwaar de deportaties uit Nederland werden gecoördineerd, het pand waar de Joodse Raad haar hoofdkantoor had.
Vanaf dat moment wilden de bewoners iets doen om de massaliteit van de deportaties op de Nieuwe Keizersgracht duidelijk te maken. Verschillende opties worden overwogen, zoals plaquettes aan elk huis, Stolpersteinen en dergelijke. In deze periode wordt ook het voormalige verpleeghuis Amstelhof verbouwd tot de Hermitage aan de Amstel en langs dit terrein ontstaat een mooie wandelpromenade met een hardstenen band langs het water. Vanaf die plek is er een mooi uitzicht op de huizen aan de Nieuwe Keizersgracht. Deze locatie blijkt dé plek om de ideeën te combineren. Geen Stolpersteinen, geen plaquettes, maar de namen van de bewoners aangebracht in de hardstenen band langs het water, gegroepeerd rond hun huisnummer tegenover het huis waar ze woonden.
Joodsamsterdam.nl ondersteunde van harte dit prachtige initiatief. Meer is te lezen via de eigen website, www.schaduwkade.nl en vanaf die website kan men ook contact opnemen om dit initiatief te ondersteunen.
onthulling
Op 26 mei 2013 werd op de Nieuwe Keizersgracht de Schaduwkade onthuld, een prachtig bewonersinitiatief waarbij recht wordt gedaan aan de 200 gedeporteerde bewoners van de 30 huizen op dit deel van de gracht. Deze onthulling was een bijzonder mooie gebeurtenis.
Jacob Kohnstamm, bewoner van dit deel van de gracht, leidde de gebeurtenis in.
Daarna sprak Suzanne Rodigues Pereira over de geschiedenis van dit deel van de gracht en het ontstaan van het monument. Ze gaf bovendien een duidelijk beeld over de Joodse bewoners die hier in de oorlog woonden én moesten wonen, aangezien dit deel van de stad tot Judenviertel door de bezetter was aangewezen. En Suzanne memoreerde dat het hoofdkantoor van de Joodsche Raad, op 58, hier gevestigd was. Betty van Essen-Kok, nabestaande en overlevende, sprak daarna over de tijd dat zij en haar familie hier woonde.
De burgemeester was verhinderd, maar werd vervangen door Caroline Gehrels, die een indrukwekkende toespraak hield waarbij ook de houding van het stadsbestuur en de ambtenarij niet onbesproken bleef. Chazan Sascha van Ravenswade reciteerde het Jizkor en zei het Kaddisj voor de doden.
Met de Schaduwkade is Amsterdam een bijzonder monument rijker, waarmee op een mooie en ingetogen wijze een plek wordt gegeven aan de beladen geschiedenis van dit deel van de Nieuwe Keizersgracht.
fotoreportage
bron:
schaduwkade.nl,
informatieavond 21 november 2012.
illustraties:
© joodsamsterdam.nl
gepubliceerd:
6 mei 2013
laatste bijwerking:
24 augustus 2022