Samuel (Samu/Sam) Vles werd in Schiedam geboren op 24 maart 1904 als zoon van Salomon Vles (Rotterdam, 23 juli 1878 – Bergen-Belsen, 4 november 1944) en Julie Schwarz. Samuel was een kleinzoon van Samuel A. Vles, de oprichter van de Rotterdamse handel in oude metalen S. A. Vles & Zonen.
Op 2 augustus 1932 trouwde Samuel met de Rooms-katholieke Cornelia Adolfina Frederika (Corrie) Stenger (1898 – 1994) en zij kregen twee kinderen; Ellen en Johan Nicolaas.
Het gezin woonde eerst op de Emmalaan 99 in Hillegersberg en tot 1943 in Den Haag. Op 28 januari 1943 werd het gezin ingeschreven op de Euterpestraat 86hs, het adres waar ze na de oorlog nog woonden, de straat heet nu de Gerrit van der Veenstraat.
Bezetting
Sam was gemengd gehuwd, maar dat dit automatisch betekende dat men dan deportatie was uitgesloten is een misverstand. De kans was welliswaar groter dat men niet werd gedeporteerd, maar er zijn veel gemengde huwelijken geweest waarbij de Joodse partner op transport moest. Ook van Sam was er bij de Joodsche Raad een registratiekaart, op deze kaart stond dat hij op Lijst 4 stond, de lijst van de gemengd gehuwden.
|
Rommel asperges waren houten palen van een meter of drie, die verticaal in de duinen werden geplaatst. Ze zijn vernoemd naar de Duitse generaal Rommel. Zij werden onderling verbonden met ijzerdraad, waaraan landmijnen bevestigd waren. Dit was een verdediging tegen mogelijke zweefvliegtuigen van de geallieerden. |
Samuel werd opgepakt en moest dwangarbeid doen op Schiphol. Er waren rond Amsterdam dertien werkkampen voor Joodse mannen waarvan één op Schiphol-Oost, voor de aanleg van het Amsterdamse Bos, en daar werd Samuel te werk gesteld. Na dit kamp moest Sam naar werkkamp ’t Zand, tussen Callantsoog en Julianadorp waar hij Rommel asperges in de duinen moest planten.
Onderduik
Op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, veranderde er veel. De angst van de nazi’s en NSB’ers dat de invasie van de geallieerden op handen was, zorgde voor een massale vlucht richting Duitsland. De bewaking van werkkamp ’t Zand verslapte en Sam kon wegkomen. Hij vond een onderduikplaats in Alkmaar, bij een oud leraar van de Rijks HBS Schiedam die hij kende van de periode dat hij daar leerling was. Hij verbleef er een aantal weken. Daarna dook Sam onder op de Euterpestraat 86hs, bij Corrie en de kinderen en was daar veilig tot de bevrijding.
Samuel overleed op 18 april 1975 in Antwerpen.
De kinderen van Sam en Corrie zoeken de naam van de leraar bij wie Sam was ondergedoken. Deze leraar was in de jaren twintig leraar aan de Rijks HBS in Schiedam en woonde in 1944 in Alkmaar. Reacties gaarne via de mail.
bron:
Stadsarchief Amsterdam, Samuel Vles, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 868
Overlijden Samuel, Familiebericht. “De Telegraaf”. Amsterdam, 19-04-1975, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 18-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011198800:mpeg21:p006
Emmalaan, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-08-1932, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 18-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010967790:mpeg21:p008
Overlijden Cornelia, Familiebericht. “NRC Handelsblad”. Rotterdam, 03-02-1994. Geraadpleegd op Delpher op 18-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000030769:mpeg21:p020
verloving, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 19-02-1932, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 18-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010662241:mpeg21:p010
Kaart Joodsche Raad Samuel Vles via Arolsen Archives, 130391479 – Samuel VLES
mail Hans Vles d.d. 16 februari 2022
illustratie:
verloving, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 19-02-1932, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 18-02-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010662241:mpeg21:p010
gepubliceerd:
18 februari 2022
laatst bijgewerkt:
10 januari 2024