Salomon Presburg (Amsterdam, 11 juni 1864), zoon van Abraham Presburg (Amsterdam, 10 april 1832) en Schoontje Couzijn (Amsterdam, augustus 1834) opende op 10 maart 1923 zijn zevende filiaal van zijn imperium aan schoenzaken op de Ferdinand Bolstraat 36. Dit filiaal werd ontworpen door architect Gerardus Alphonsus Maria Loogman (1892-1976).
Presburg begon in 1909 met zijn schoenenzaken, de eerste was gevestigd op de Oude Doelenstraat 6 (later uitgebreid tot 4-6-8). Het gezin woonde boven de zaak. De tweede zaak, mede gerund door familieleden, was gevestigd op de Eerste Oosterparkstraat 184.
Salomon was gehuwd met Mietje Elzas (Amsterdam, 8 november 1866) en zij hadden de volgende kinderen: Schoontje (Jeannette, Amsterdam, 22 oktober 1887 – Arnhem, 10 september 1966), Louis (Amsterdam, – Amsterdam, ), Abraham (Amsterdam, 7 februari 1891), Joseph (Amsterdam, 14 juli 1897 – Bussum, 10 oktober 1977). Het gezin woonde in eerste instantie op de Uilenburgerstraat 114a, in 1891 op de Jodenbreestraat 99, in 1895 op de Muiderstraat 19, in 1897 op de Rapenburgerstraat 122, in 1910 op de Oude Doelenstraat 6-8, 1920 op de Weesperzijde 64, 1933 op de Amstelkade 1 en in 1935 op de Amstelkade 2.
Na de eerste zaak traden al snel twee van de kinderen van Salomon en andere familieleden toe tot de onderneming en werd de tweede winkel op de Eerste Oosterparkstraat 184 geopend. Al snel meldde de schoenenzaak dat men een eigen fabriek had in Waalwijk, toen een belangrijk centrum van de schoenenindustrie in Nederland. In 1917 was Presburg een overeenkomst aangegaan met de schoenenfabrikant Adrianus Cornelis Pulles. In 1929 telde de keten vijftien filialen: negen in Amsterdam en vestigingen in Haarlem, Hilversum, Utrecht, Arnhem, Enschede en Den Haag. In 1935 vierde de keten zijn 25-jarig bestaan met 21 winkels. In de jaren tachtig van de vorige eeuw ging de keten op in het schoenenbedrijf Van Woensel.
Medio april 1927 verscheen er een enthousiaste bespreking van de nieuwe winkel van Presburg
in de Kalverstraat in het Centraal Blad voor Israeliëten in Nederland. In die tijd vormde de Kalverstraat een belangrijk en toonaangevend winkelgebied.
Presburg wilde hier kennelijk gunstig voor de dag komen en koos voor een spectaculair ontwerp. De kop van het artikel luidde, om uitdrukking te geven aan de ambitie, ‘Het schoenenpaleis van de firma Presburg’. Het werd het vlaggenschip van de keten.
In Amsterdam waren er winkels van Presburg op de volgende adressen: Oude Doelenstraat 4-6-8, Haarlemmerstraat 51, Utrechtsestraat 12, Eerste Oosterparkstraat 182-184, Eerste van Swindenstraat 51 (81), Kinkerstraat 57 (201-203), Ferdinand Bolstraat 36 (45), Spuistraat 88, Van Woustraat 112, Haarlemmerdijk 44-46, Jan Evertsenstraat 83-85 en Kalverstraat 167-169. In Haarlem op de Grote Houtstraat 88 (29), Hilversum op de Kerkstraat 47 (27), Utrecht op de Oude Gracht 139, Arnhem op de Vijzelstraat 27 (Ketelstraat 28), Enschede op de Haverstraat, Groningen op de Herestraat 50, Den Haag op de Spuistraat 32 (Hofweg), Leiden op de Donkersteeg, Rotterdam op de West-Kruiskade 11 en Hoogstraat 381-383, Bussum op de Nassaulaan, Zaandam op de Westzijde 16, Nijmegen op de Burchtstraat en Eindstraat 21 in Breda. Sommige van de genoemde winkels werden afgestoten of vervangen door een winkel op een andere locatie.
Ten tijde van het 25-jarig jubileum van de onderneming, dat in 1935 werd gevierd, waren er 21 filialen. Tijdens de bezetting verschenen er nauwelijks advertenties van het bedrijf, maar in 1945 werd de draad weer opgepakt. Rond 1973 had Presburg 27 filialen.
Presburg verdween voor 1990 uit het straatbeeld, dit door een aantal fusies.
Lees meer over de voorouders van Salomon Presburg.
bron:
Opening Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-03-1923, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874094:mpeg21:p008
G. Vermeer, Een glimp van het vergeten oeuvre van architect G.A.M. Loogman (Amsterdam 2019) Cuypersbulletin, 24(1), 6-19.
adressen, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-09-1916, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860471:mpeg21:p004
Haarlemmerstraat 51, Advertentie. “De courant”. Amsterdam; Amsterdam, 19-09-1921, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000966063:mpeg21:p00003
mooier en goedkoper, Advertentie. “De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad”. ‘s-Hertogenbosch, 26-02-1923, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010530153:mpeg21:p002
Advertentie. “Nieuwe Haarlemsche courant”. Haarlem, 13-11-1923, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMNHA03:179040036:mpeg21:p00001
Hilversum, Advertentie. “De Telegraaf”. Amsterdam, 11-04-1924, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110562612:mpeg21:p012
Utrecht, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 12-02-1926, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871899:mpeg21:p010
Arnhem, Advertentie. “De courant Het nieuws van den dag”. Amsterdam, 27-02-1926, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000590049:mpeg21:p00003
Houdt gij van mooie schoenen, Advertentie. “Nieuwe Haarlemsche courant”. Haarlem, 26-03-1926, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMNHA03:179051023:mpeg21:p00008
Groningen, Advertentie. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 16-10-1929, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010675542:mpeg21:p007
Enschede, PRESBURG SCHOENEN. “Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant”. Enschede, 01-02-1929. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAEN01:000049904:mpeg21:p016
Kerkstraat 27, Advertentie. “De Gooi- en Eemlander : nieuws- en advertentieblad”. Hilversum, 19-02-1932, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011167135:mpeg21:p004
Zaandam, Advertentie. “De Zaanlander”. Wormerveer, 24-03-1933. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMGAZS01:000084047:mpeg21:p00008
Grote Houtstraat 29, Advertentie. “Nieuwe Haarlemsche courant”. Haarlem, 29-09-1933, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMNHA03:179139025:mpeg21:p00012
adressen 1934, Advertentie. “De Telegraaf”. Amsterdam, 27-04-1934, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110572100:mpeg21:p016
Ketelstraat 28, Advertentie. “Arnhemsche courant”. Arnhem, 05-07-1935. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000109492:mpeg21:p004
jubileum, INGEZONDEN MEDEDEELINGEN. 25 jaar Presburg-schoenen.. “De Graafschap-bode : nieuws- en advertentieblad voor stad- en ambt-Doetinchem, Hummelo en Keppel, Wehl, Zeddam, ’s Heerenberg, Ulft, Gendringen, Sillevolde, Terborg, Varsseveld, Dinxperlo, Aalten, Breedevoorde, Lichtenvoorde, Groenlo, Neede, Eibergen, Bor”. Doetinchem, 02-10-1935, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011153141:mpeg21:p014
Breda, Advertentie. “Bredasche courant”. Breda, 10-12-1938. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAB03:000068667:mpeg21:p004
Schoenhandels gaan samen. “Algemeen Dagblad”. Rotterdam, 04-07-1973. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:002905003:mpeg21:p00015
illustratie:
opening, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-03-1923, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874094:mpeg21:p008
mooier en goedkoper, Advertentie. “De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad”. ‘s-Hertogenbosch, 26-02-1923, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 21-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010530153:mpeg21:p002
Houdt gij van mooie schoenen, Advertentie. “Nieuwe Haarlemsche courant”. Haarlem, 26-03-1926, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 22-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMNHA03:179051023:mpeg21:p00008
gepubliceerd:
22 januari 2022
laatst bijgewerkt:
18 april 2024