Rokin

Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Photographisch Etablissement Munnich en Ermerins. Na 1913 Oude Turfmarkt met in het midden de panden van de Nederlandsche Bank en op de achtergrond de even zijde van het Rokin met de Nieuwezijds Kapel. Rechts op de achtergrond de reling van de nieuwe basculebrug over de Grimburgwal die in mei 1861 gereed was. Foto door een onbekende fotograaf. 1861. 010095000026

De oudste vermeldingen van de naam Rokin dateren van 1559. De naam duidde de kade aan die kort daarvoor was aangelegd aan de westkant van de toenmalige Amstel, net ten zuiden van de Dam. Daarvoor moesten de panden die tot dan toe tot aan het water van de Amstel stonden, ‘inrukken’. Voor het bekende verhaal dat Rokin een verbastering is van Rak-in zijn geen historische aanwijzingen. Het Rokin en het Damrak vormden voor de aanleg van de Dam de loop van de Amstel. Het water van het Rokin van de Dam tot het Spui werd in twee etappes, in 1933 en 1936, gedempt.

Rokin 6a – E. I. Jacobson
In 1899 was op dit adres het tapijtmagazijn van E. I. Jacobson jr. gevestigd. Jacobson verkocht ook behang en verhuisde met zijn zaak in 1900 naar de Damstraat 13.

Rokin 8 – Henri Sanders
Henri Sanders (Johannes Gerardus Cornelis Henri; Leiden, 24 april 1842) was in 1913 vertegenwoordiger van zijn bedrijf v/h Henri Sanders. Het bedrijf was gevestigd op de Herengracht 22, Henri woonde op dit adres op de hoek met de Kromme Elleboogsteeg en had er een apotheek die hij had overgenomen van zijn vader. Henri verkocht onder andere Kephaldol, een nieuwe pijnstiller, volgens de advertentie op natuurlijke basis. Met zijn advertenties in het Nieuw Israëlietisch Weekblad richtte de katholieke Sanders zich mede op de Joodse clientèle.

Rokin 20 – Restaurant Rubinstein
Op 31 december 1933 werd hier Restaurant Rubinstein geopend. Rubinstein was een beroemd koosjer restaurant in Berlijn met een Weense keuken en opende hier haar deuren. In het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 5 januari 1934 werd het restaurant geprezen om de smaakvolle inrichting en in De Standaard werd de keuken geprezen. Lees verder.

Rokin 34 – Davidson en Zoon
Davidson en Zoon was een bedrijf in effecten en was hier in 1918 gevestigd. Er was ook een kantoor in Den Haag. In 1920 werd het kantoor naar Rokin 91 verplaatst.

Rokin 34 – Vegetarisch Restaurant
In 1935 was op dit adres een Vegetarisch Restaurant gevestigd en dit bedrijf adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. Ook in die tijd was het vegetarisme onder Joden meer verbreid dan onder niet-Joden. Het maakte het volgen van de spijswetten vaak eenvoudiger en juist door de spijswetten was men vaak bewuster van de voeding.

Rokin 40 – Flora Goudstikker
In 1878 was de zaak van Flora Goudstikker (Den Bosch, 4 april 1835), in damesmantels en dergelijke, op dit adres gevestigd. Flora was gehuwd met Israël Cohen (Anholt, 8 augustus 1834) en zij hadden een dochter Debora (Den Bosch, – Amsterdam, ) en twee zoons, Emile (Den Bosch, – Sobibor, ) en Eduard (Den Bosch, – Sobibor, ).

Rokin 40 – Maison de Blanc
In 1891 was Maison de Blanc van B. L. (Benjamin) Schaap (Amersfoort, 2 januari 1851) op dit adres gevestigd. In dat jaar werd de zaak naar nummer 120 verplaatst. Benjamin was gehuwd met Dientje Hijmans (Gorinchem, 2 november 1851).

Rokin 48 – Linoleumhuis
Op het Rokin 48 was in 1907 het Linoleumhuis van J. Hildesheim gevestigd.

Rokin 54 – J. Houthakker
J. Houthakker woonde op dit adres in 1921 en hij was penningmeester van de Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge. Waarschijnlijk was dit makelaar in effecten Josephus Houthakker (Amsterdam, 18 augustus 1875 – Amsterdam, 6 mei 1967), gehuwd met Rachel Eitje (Amsterdam, 9 juni 1867 – Amsterdam, 13 november 1868).

Rokin 59 – J. Beeckman
J. Beeckman was secretaris-penningmeester van het Comité tot Verweer tegen het Anti-Semitisme en woonde op dit adres in 1934.

Rokin 72 – Wijde Kapelsteeg – J. M. Schmidt
Deze ondernemer is nog steeds op dit adres gevestigd en adverteerde in 1879 al in het Nieuw Israëlietisch Weekblad, opticien J. M. Schmidt. Het is de oudste nog bestaande opticien van Nederland.

Rokin 82 – Opticien  Van Buren
J. M. Schmidt was niet de enige opticien in dit deel van het Rokin, Karel van Buuren (Amsterdam, 23 maart 1856 – Amsterdam, 1 januari 1925) had in 1904 zijn zaak op nummer 82. Later, rond 1918, was de zaak gevestigd op de Vijzelstraat 43, op de hoek met de Reguliersdwarsstraat. Karel van Buuren was gehuwd met Rosalie Jacoby (Frankfurt am Main, – Sobibor, ). Lees verder.

Rokin 91 – Davidson en Zoon
Davidson en Zoon was een bedrijf in effecten en was hier in 1918 gevestigd. Er was ook een kantoor in Den Haag. In 1920 werd het kantoor vanaf nummer 34 naar dit adres verplaatst. In 1931 adverteerde het bedrijf met het veertigjarig jubileum, ze waren dus in 1891 opgericht.

Rokin 97 – tandarts W. J. Son
Op dit adres was in 1914 tandarts W. J. Son gevestigd. Hij adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Rokin 116 – Hauptarbeitsgruppe Niederlande
Vanaf 1944 was hier het hoofdkwartier van de Hauptarbeitsgruppe Niederlande gevestigd onder leiding van SS-Sturmbahnführer Albert Schmidt-Stahler. Voor de Einsatzstab Rosenberg werd vanaf dit adres de opslag van de gestolen inboedels van de gedeporteerde Joden gecoördineerd. Van 1941 – 1944 was het hoofdkwartier gevestigd op de Keizersgracht 264.

Rokin 117  – Eisendrath’s boekhandel en leesbibliotheek
Rond 1900 was hier Eisendrath’s boekhandel en leesbibliotheek gevestigd.

Rokin 120 – Maison de Blanc
In 1891 werd Maison de Blanc, hiervoor gevestigd op nummer 40, op dit adres gevestigd. De zaak was van B. L. (Benjamin) Schaap (Amersfoort, 2 januari 1851).  Benjamin was gehuwd met Dientje Hijmans (Gorinchem, 2 november 1851). De onderneming was eerder op Rokin 40 gevestigd.

Rokin 120 – Salomon Elias Mossel
Antiquair Salomon Elias Mossel (Amsterdam, 3 augustus 1849) overleed hier op 23 april 1935 op de leeftijd van 85 jaar.

Rokin 121 – kapper Hartog Philip Nord
Op dit adres woonde rond 1860 kapper Hartog (Henri) Philip Nord (Amsterdam, 28 september 1825 – Amsterdam, 14 april 1891) met zijn vrouw Roosje Zacharias de Boer (Amsterdam, 6 juni 1826 – Amsterdam, 26 februari 1906). Zij hadden de volgende kinderen: Philip (Amsterdam, 7 augustus 1850 – Amsterdam, 9 november 1921), Jacques (Zacharias, Amsterdam, 13 maart 1852 – Amsterdam, 10 november 1935), Evalina Henrietta (Amsterdam, 2 oktober 1854 – Amsterdam, 21 november 1860), Julius (Amsterdam, 28 februari 1857 – Den Haag, 9 mei 1926), Joseph Philip (Amsterdam, 14 april 1859 – Amsterdam, 28 februari 1942) en Eduard (Amsterdam, 28 oktober 1864 – Amsterdam, 2 september 1865). Hartog fabriceerde ook pruiken en haarstukken.

Rokin 126 – Kunstzaal Van Lier
Voor, tijdens en na de bezetting was hier Kunstzaal Van Lier gevestigd. Tijdens de bezetting kreeg de onderneming een Verwalter, Carel van Lier, de eigenaar, was Joods.

Rokin 134 – NV Restaurant Saür
In 1933 was hier NV Restaurant Saür gevestigd en dit bedrijf adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Rokin 140 – 142 – Maison de Bonneterie
Modewarenhuis Maison de Bonneterie  was van 1905 tot 2014 op dit adres gevestigd.

Rokin 147 – Dr. Menko
Dr. Menko was op dit adres in 1916 gevestigd.

 

 

 

bron:
“Advertentie Goudstikker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-08-1878. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871974:mpeg21:a0005.
“Advertentie Maison de Blanc”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-03-1891. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010861021:mpeg21:a0017.
“Advertentie Jacobson”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-09-1899. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874208:mpeg21:a0037.
“Jacobson”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-05-1900. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874253:mpeg21:a0036.
“Advertentie Van Buren”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-02-1904. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871691:mpeg21:a0005.
“Advertentie Hildesheim”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-09-1907. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872637:mpeg21:a0005.
“Advertentie Henri Sanders”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 12-12-1913. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860288:mpeg21:a0015.
“Advertentie W J Son”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 24-04-1914. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860307:mpeg21:a0017.
“„Hongerende Joden in Nederland.””. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-09-1916. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860474:mpeg21:a0048.
“Advertentie Davidson”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-04-1918. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860554:mpeg21:a0014.
“Davidson.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 20-08-1920. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859797:mpeg21:a0054.
“Advertentie Houthakker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-12-1921. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860188:mpeg21:a0015.
“Advertentie Saür”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 20-09-1933. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874864:mpeg21:a0166.
“40 JAAR DAVIDSON & ZOON.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-04-1931. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858664:mpeg21:a0034.
“COMITÉ JOODSCHE BELANGEN.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 17-08-1934. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874532:mpeg21:a0085.
“Advertentie Vegetarisch Restaurant”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-05-1935. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871396:mpeg21:a0044.
wikipedia (geraadpleegd 7 november 2017).
Stadsarchief Amsterdam, bevolkingsregister 1874 – 1893 (Sanders).
“Advertentie Rubinstein”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1933/12/29 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581044:mpeg21:p00004.
“RUBINSTEIN IN AMSTERDAM.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1934/01/05 00:00:00, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874879:mpeg21:p014.
“Nieuwbouw Rubinstein”. “De standaard”. Amsterdam, 1934/01/05 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001894004:mpeg21:p00013.
“STADSNIEUWS Rubinstein.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1935/05/02 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582010:mpeg21:p00003.
rosalie Jacoby, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 382.
Salomon Elias Mossel, Familiebericht. “De Telegraaf”. Amsterdam, 24-03-1935, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 04-01-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110572634:mpeg21:p008.
J. G. C. H. Sanders, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2173.
Flora Goudstikker, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2101.
Benjamin Schaap, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2101.
Salomon Elias Mossel, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2328.
Josephus Houthakker, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1506.
Rachel Eitje, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1407.
Hartog Philip Nord, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1864-1874, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1027.
Joseph Philip Nord Thomson, Stadsarchief Amsterdam, Politierapporten ’40-’45, archiefnummer 5225, inventarisnummer 6178.

illustraties:
“Advertentie Goudstikker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-08-1878. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871974:mpeg21:a0005.
“Advertentie Maison de Blanc”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-03-1891. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010861021:mpeg21:a0017.
“Advertentie Van Buren”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-02-1904. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2017, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871691:mpeg21:a0005.

“Advertentie Rokin 34”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-04-1918. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860554:mpeg21:a0014.
“Advertentie Vegetarisch Restaurant”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-05-1935. Geraadpleegd op Delpher op 17-01-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871396:mpeg21:a0044.
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Photographisch Etablissement Munnich en Ermerins. Na 1913 Oude Turfmarkt met in het midden de panden van de Nederlandsche Bank en op de achtergrond de even zijde van het Rokin met de Nieuwezijds Kapel. Rechts op de achtergrond de reling van de nieuwe basculebrug over de Grimburgwal die in mei 1861 gereed was. Foto door een onbekende fotograaf. 1861. 010095000026.
“Advertentie Rubinstein”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1933/12/29 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581044:mpeg21:p00004.
“STADSNIEUWS Rubinstein.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1935/05/02 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 07-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582010:mpeg21:p00003.
Hartog Philip Nord, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 04-01-1858, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 28-09-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010086925:mpeg21:p004.

gepubliceerd:
2 oktober 2017

laatst bijgewerkt:
28 september 2024