Rachel Frankfoorder is een van de vrouwen die de laatste dagen van Anne Frank in het concentratiekamp Bergen-Belsen heeft meegemaakt. Het leven van Rachel was heel bijzonder.
Rachel werd op geboren in Amsterdam. Ze trouwde in oktober 1936 met de Charles Lu A Si, die op 13 december 1911 in Paramaribo geboren werd uit een Creoolse moeder en een waarschijnlijk Chinese vader. Charles ging in 1931 naar Nederland. Charles had verschillende beroepen, artiest, muzikant en bij zijn arrestatie in 1941 was hij elektrisch lasser.
Rachel werkte sinds 1928 bij de Bijenkorf en gingen na hun huwelijk wonen op de Oudezijds Voorburgwal 9-3. Ze kregen een zoon, Désiré Charles, op 6 februari 1937.
Verzet
Al bij het uitbreken van de oorlog was het echtpaar actief in het verzet. Charles was in 1936 lid van de CPN en kon met het fascistische regime niet veel. Rachel verklaart na de oorlog dat Charles “zich direct bij de bezetting heeft ingezet voor de verspreiding van illegale lectuur, beplakte muren met pamfletten en was zeer actief gedurende de Februaristaking”. Hij kreeg een bijnaam in het verzet; “Sjanghai Express”. Als communist werd Charles op 25 juni 1941 opgepakt en geïnterneerd in kamp Schoorl. Tussen augustus en oktober zijn de honderden communisten die opgepakt waren afgevoerd naar kamp Amersfoort en vandaar kwam Charles eerst in Neuengamme (bij Hamburg) en later in Dachau terecht . Vermoedelijk omdat hij met een Joodse vrouw getrouwd was kwam hij in Auschwitz waar hij op 15 oktober 1942 omkwam.
Rachel deel ook illegaal werk maar werd niet opgepakt én was gemengd gehuwd. Daardoor liep ze als Joodse vrouw minder gevaar om gedeporteerd te worden tot het moment dat Charles omkwam. Eddy van Amerongen zorgt ervoor dat in de winter van 1942/43 haar zoon een veilige onderduikplaats kreeg.
Ze verloor haar ouders Marianne Frankfoorder-du Bruin en Jonas Frankfoorder op 16 april 1943 toen zij werden vergast in Sobibor. Ook Rachel werd opgepakt toen ze in augustus 1944 in de trein van Rotterdam naar Amsterdam gearresteerd werd door een Nederlandse SS’er. Ze reisde met een vervalst persoonsbewijs.
De familie Frank, Otto, Edith, Margot en Anne, was op 4 augustus 1944 verraden en de familie Frank en Rachel leerden elkaar kennen in de strafbarak van Westerbork. Samen werden ze op transport naar Auschwitz gezet. Rachel werd geselecteerd om te gaan werken en kwam later, na de ontruiming van het kamp, in Bergen-Belsen terecht waar ze de zusjes Frank weer tegenkwam. Ze maakte daar de laatste dagen van Margot en Anne mee en ging daarna zelf op transport naar Theresienstadt. Men wilde gevangenen uit Bergen-Belsen van het westelijke front wegvoeren. Ze werd op 7 mei 1945 door het Sovjetleger bevrijd in de buurt van Theresienstadt.
Na de oorlog
Na de oorlog trouwt Rachel met Eddy van Amerongen en er komt een tweede kind. Ze gingen wonen op Grevelingenstraat 34-1 en maken aliya (emigreren) naar Israël in 1950. Désiré noemt zich nu Jitschak Arnon. Rachel overleed in Herzlia op
bron:
bevrijdingintercultureel.nl,
dbng.nl,
joodsmonument.nl
gepubliceerd:
3 mei 2016
laatst bijgewerkt:
24 februari 2024