Na de grachtengordel is de Plantage een van de oudere buurten van Amsterdam. Niet vanwege de huizen die er staan, maar wel vanwege de tijd dat er al gewoond wordt.
Het bestuur van Amsterdam besloot in 1682 om grond ten oosten van de Muidergracht aan te wijzen als “Speeltuinen”. Dit gebied heette “De Nieuwe Plantage”. De Plantage werd een lusthof. Het was niet toegestaan om er permanente gebouwen te bouwen, maar er werden gebouwen gebouwd zoals strandtenten, die verwijderd konden worden. Permanente gebouwen die er wel werden gebouwd waren een herberg én onderkomens voor de prostitutie wat een probleem werd in dit gebied.
Artis
Artis werd in 1838 gesticht. De Hortus Botanicus was er sinds 1632. De Prinsengracht werd zelfs tot voorbij de Muidergracht doorgegraven, zoals op een detail van de kaart uit 1829 te zien is. De Prinsengracht deelde Artis in twee stukken en tegenwoordig zijn de vijvers in Artis een overblijfsel van de toenmalige doorgetrokken Prinsengracht. Rond 1860 ging het slecht met de Plantage, alleen Artis was een positieve uitzondering. Meer informatie over Artis via deze link.
Sloop
In 1860 wilde de gemeente de tijdelijke gebouwen slopen en een groot deel van het gebied aanwijzen voor woningbouw. Daartegen kwamen veel protesten van de bewoners maar de Plantage werd toch een woonwijk. Rond 1870 bloeide de diamantindustrie op door de grote aanvoer van ruwe diamant uit Zuid Afrika (Kaapse Tijd). De Joodse diamantondernemers werden ook rijker en verlieten de oude verpauperde Jodenbuurt rond het Waterlooplein en gingen in dit deel van de stad wonen en aan de “Joden-Herengracht”, de huidige Nieuwe Herengracht. Daarmee kreeg de Plantage na 1870 een Joods karakter. In 1940 was zelfs 65% van de bewoners van deze buurt Joods.
De Plantage werd een uitgaansbuurt met veel theaters. De Hollandsche Schouwburg was de bekendste. Hier was ook de première van een van de bekendste Nederlandse toneelstukken “Op hoop van zegen”.
Straten in de Plantage
De Plantage kent de volgende straten:
Henri Polaklaan (Plantage Franschelaan)
Montefioripark
Plantage Badlaan
Plantage Doklaan
Plantage Kerklaan
Plantage Lepellaan
Plantage Parklaan
Plantage Middenlaan
Plantage Muidergracht
Plantage Westermanlaan
gepubliceerd:
6 mei 2016
laatst bijgewerkt:
27 juni 2024