De Okeghemstraat is een straat in de Willemsparkbuurt tussen de Cornelis Krusemanstaat en de Valeriusstraat.
Okeghemstraat 6-2 – gezin Brann
Hier woonden tijdens de oorlog arts Günther Ottomar Robert Brann (Berlijn, – Auschwitz, ) en zijn vrouw Lilli Appel (Altona, – Auschwitz, ).
Günther bezocht in Berlijn het Köllner Gymnasium. Hij studeerde medicijnen en werd in 1918 tot arts beëdigd. Daarna begon hij met een specialisatie in huid- en geslachtsziekten aan de Universiteit van Rostock.
Hij trouwde op 15 november 1918 met zijn medestudente Lilli Appel en zij kregen twee zoons. De jongste werd in 1925 geboren. In 1928 verhuisde het gezin naar Altona, waar Günther de artsenpraktijk van zijn vader aan de Schillerstrasse 40 overnam. Het gezin woonde hier ook. Later verhuisden ze naar de Museumsstrasse 18. De Joodse afkomst speelde in het gezin geen rol; zowel Günther als Lilli had zich laten dopen. Günther verloor na de machtsovername door Hitler in 1933 zijn baan, hij was ‘niet-Arisch’ en mocht derhalve geen patiënten meer behandelen.
Het gezin was inmiddels naar de Friedensallee 269 verhuisd. Hun in 1920 geboren zoon zat al sinds 1933 op een internaat van de Quakers in Nederland. De jongste zoon bezocht de Rudolf Steiner school in Othmarschen.
Toen hij zijn beroep niet meer mocht uitoefenen, besloot Günther naar Italië te emigreren. Hij verliet Duitsland op 2 juni 1936 en probeerde voor zijn gezin in Rome een nieuw bestaan op te bouwen. Zijn vrouw werkte voor een reisbureau in Bahrenfeld, waardoor ze naar het buitenland konden ontkomen. In 1937 kwamen zijn vrouw en zoon ook naar Italië. De oudste zoon wist in 1938 vanuit Nederland naar de VS te emigreren.
Toen Hitler en Mussolini hun pact sloten werd het antisemitisme ook in Italië voelbaar. Günther stuurde zijn zoon naar een familielid in Parijs, van waaruit een oom de jongen naar Londen bracht. De ouders zelf reisden begin 1939 door naar Nederland en begonnen van hieruit hun emigratie naar de VS voor te bereiden. Door het uitbreken van de oorlog kwam hier echter niets meer van. Het echtpaar dook in 1942 onder, werd verraden en gedeporteerd.
Okeghemstraat 10hs – gezin Loopuit
Tijdens de oorlog was dit de woning van de familie Loopuit. In juni 1943 doken Jonas Maurits (Amsterdam, 6 juni 1891), Herta (Czarnikau, 10 mei 1891) en hun dochter Ingeborg Eva onder op een boerderij bij Oegstgeest en haalden daar de bevrijding.
Okeghemstraat 11hs – Julia Stoppelman
Julia Selmina Stoppelman (Wildervank, – Sobibor, , die op dit adres woonde, verloofde zich in januari 1916 met Joseph Schaap (Kampen, – Amsterdam, ), hoofdredacteur van De Javabode, die in Batavia woonde.
Okeghemstraat 14 – Tehuis voor Ouden van Dagen
Eind 1942 werd hier door Isaac Staal en familie van hem een tehuis voor ouden van dagen opgericht. In het voorjaar van 1943 werden personeel en bejaarden hier gearresteerd.
Okeghemstraat 16 – Sonja Mary van Zanten
Op 13 juni 1928 werd Sonja Mary van Zanten geboren als dochter van de heer en mevrouw J. Van Zanten – Marcus.
Okeghemstraat 19 – mevrouw De Vries
Mevrouw De Vries woonde hier in 1919 en zocht een ‘liberale flinke werkmeid’ die een tweede meisje zou gaan assisteren.
Okeghemstraat 35 – gezin Lorjé
Hier woonden in de oorlog Abraham Willem Lorjé (Haarlem, – Auschwitz, ) en zijn vrouw Rosalie Wolf (Barmen-Elberfeld, – Auschwitz, ). Abraham Willem was de uitbater van Kantoorboekhandel Lorjé.
Okeghemstraat 37-2 – Harriët Prins – Prins
Harriët Prins zette zich in voor de Vereeniging tot Bescherming van Joodsche Meisjes en in 1927 plaatste zij een advertentie waarin ze een ieder opriep om zich te bekommeren om buitenlandse, met name Duitse, Joodse meisjes die hier een betrekking hadden. Harriët Martha Prins (Amsterdam, 30 juni 1900 – Den Haag, 9 september 1977) was op 9 juni 1925 in Haarlem gehuwd met advocaat Izak Prins (Dinxperlo, 27 februari 1887 – Jeruzalem, 8 maart 1968) en zij kregen een zoon, Raphaël Mozes (Haarlem, 29 november 1927 – Den Haag, 23 januari 2015). Het huwelijk eindigde op 17 maart 1928 in een scheiding.
Raphaël is de fotograaf grafisch ontwerper, schilder en tekenaar Ralph Prins Prins is met name bekend van het ontwerp voor het Nationaal Monument Kamp Westerbork. Ralph zat vanaf 1943 in het kamp. Na de Tweede Wereldoorlog studeerde hij aan meerdere kunstacademies en werd in 1960 leraar aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag. Prins ontwierp ook oorlogsmonumenten voor Amsterdam, Apeldoorn, Barneveld, Borne, Coevorden, Gouda en Strijen.
bron:
“Familiebericht Stoppelman”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1916/01/07 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 15-11-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859598:mpeg21:p006
“Familiebericht De Vries”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1916/01/07 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 15-11-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859598:mpeg21:p006
“Voor onze Duitsche Meisjes!”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1927/02/25 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 15-11-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858166:mpeg21:p003
Stadsarchief Amsterdam, Izak Prins, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 653
“Familiebericht Van Zanten”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1928/06/15 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 15-11-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858022:mpeg21:p006
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Lorjé (geraadpleegd 15 november 2020).
Stadsarchief Amsterdam, Loopuit, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 518
Bianca Stigter, Atlas van een bezette stad, Amsterdam 1940 – 1945 (Amsterdam 2019) 379
Aline Pennewaard, Günther Ottomar Robert Brann op www.joodsmonument.nl (geraadpleegd 15 november 2020).
illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Okeghemstraat, Collectie Stadsarchief Amsterdam: prentbriefkaarten, 1900. PRKBB00313000001