De Nieuwmarkt is in 1614 ontstaan toen de grachten rondom de Waag overkluisd werden. Dit betekent dat er bebouwing overheen kwam. De Waag, die eigenlijk Sint Antoniespoort heet, verloor in deze tijd ook haar verdedigingsfunctie aangezien de stad werd uitgebreid met de Lastage. De poort werd de Waag en het plein voor de Waag werd een markt.
In het vooroorlogse Amsterdam waren, zoals ook nu, diverse markten. Er waren markten die dagelijks geopend waren, maar ook weekmarkten. Onder de marktkooplui waren ook veel Joodse Amsterdammers, wellicht een echo uit de tijd van de gilden toen veel beroepen niet door Joden uitgeoefend mochten worden, maar marktkoopman wel. De markten op de Nieuwmarkt en het Waterlooplein waren de grootste markten van Amsterdam, beide met zo’n 300 plaatsen. Joodse marktkooplui stonden vooral op het Waterlooplein, op de Nieuwmarkt, in de Uilenburgerstraat (de markt die vooral op zondagmorgen populair was) en op het Amstelveld. Op de Uilenburgerstraat en op het Waterlooplein werden vooral tweedehands goederen verkocht, maar ook vis, levensmiddelen en niet te vergeten het ‘joodse zuur’, ingelegde uien, augurken etc. Op de Nieuwmarkt werden vooral levensmiddelen verkocht.
Nieuwmarkt in de oorlog
Gedurende de oorlog werd de Nieuwmarkt door de bezetter gebruikt als een van de verzamelplaatsen voor de deportatie van Joden.
De Waag
Vaak wordt Joods Historisch Museum gezien als een instelling die na de oorlog is opgericht om het Joodse leven in herinnering te houden. Maar dat klopt niet, wat het Joods Historisch Museum bestond al voor de oorlog en was toen gevestigd in de Waag. Daar werd het museum geopend op 24 januari 1931 door wethouder Boekman. Het museum was toen slechts een kamertje op de bovenste verdieping. Het bleef in de Waag gevestigd tot 1987 en uiteraard was het museum gedurende de oorlog op last van de bezetter gesloten. De bezetter zorgde ervoor dat gedurende de oorlog 80% van de collectie verdween en het duurde tot 1955 voor Minister President Drees het Joods Historisch Museum kon heropenen, toen op de gehele bovenverdieping van het Waaggebouw. In 1975 werden de twee bovenste verdiepingen in gebruik genomen en op 3 mei 1987 werd het nieuwe Joods Historisch Museum geopend in de vier voormalige synagoges aan het Jonas Daniël Meijerplein. Deze instelling heet tegenwoordig het Joods Museum.
Nieuwmarkt 3 – gezin Hammelburg
Nathan Hammelburg (Amsterdam, 26 juli 1892 – Amsterdam, 16 augustus 1980) werd op 2 september 1905 Bar Mitswah (kerkelijk meerderjarig) wat in een advertentie in het Nieuw Israëlietisch Weekblad door zijn ouders, S. L. (Salomon) Hammelburg en zijn echtgenote Naatje, kenbaar werd gemaakt.
Nieuwmarkt 3-2 – Salomon Beesemer en Debora Gerritse
In het begin van de Tweede Wereldoorlog woonden hier Salomon Beesemer (Amsterdam, – Auschwitz, ), zijn vrouw Debora Beesemer-Gerritse (Amsterdam, – Sobibor, ) en zoon Karel (Amsterdam, – Auschwitz, ); ze werden in 1942 opgepakt en vermoord in Duitsland. Salomon was haringkoopman en had de Nieuwmarkt als standplaats.
Op dezelfde verdieping woonde Izaak Bloemendaal (Utrecht, – Sobibor, ), van beroep chauffeur. Hij werd op 15 januari 1943 opgepakt terwijl hij geen ster droeg; van bureau Houtmarkt werd hij overgeleverd aan de Sicherheitsdienst en in 1943 vermoord in Sobibor. Izaak was gehuwd met Marie Swaab (Amsterdam, – Sobibor, ). Hun kind overleefde de oorlog
Nieuwmarkt 5 – slager D. M. Schrijver
In 1887 woonde D. M. Schrijver op dit adres. Hij was slager bij de Israëlietische Vleeshal en werkte daar op Bank 2.
Nieuwmarkt 5 – J. Luf
J. Luf had hier in in 1894 zijn tapperij en slijterij en in verband met Joods Nieuwjaar wenste hij zijn clientèle in het Nieuw Israëlietisch Weekblad veel heil en zegen.
Nieuwmarkt 5 – Stibbe
D. Stibbe en J. Stibbe – Bargeboer vierden in december 1896 hun 12½ jarig huwelijksfeest.
Nieuwmarkt 7 – kledingmakerij Jos de Vries
Op de Nieuwmarkt 7 was in 1909 een kledingmakerij gevestigd. Men adverteerde voor personeel in het Nieuw Israëlitisch Weekblad. Het bedrijf was er al gevestigd in 1897.
Nieuwmarkt 7 – mevrouw Goudsmit
Mevrouw Goudsmit had hier in 1903 haar was- en strijkinrichting.
Nieuwmarkt 7 – Sal Santen en Bep Blauw
Het benedenhuis stond op de Woningkaart van de jaren dertig omschreven als ‘Volksgebouw van de R.S.A.P.’ (Revolutionair Socialistische Arbeiders Partij), waar Joseph van Praag conciërge was. De overtuigde trotskist en schrijver Sal Santen (1919-1998) sprak hier in 1935 voor het eerst met zijn politieke voorbeeld Henk Sneevliet, met wiens stiefdochter Bep Blauw hij later trouwde.
Nieuwmarkt 7 – Salomon Nopol
Salomon Nopol (1890-1971) opende hier er in 1950 zijn machinehandel. Men kon bij hem ook toegangskaarten en tekstboekjes kopen voor uitvoeringen van het Amsterdams Joods Mannenkoor. Dit koor werd in 1946 heropgericht door dirigent en componist Hans Krieg (1899-1961), wiens dochter Mirjam een begenadigd zangeres was. Uitgevoerd werd bijvoorbeeld het door Hans Krieg gecomponeerde ‘Siem Sjalom’ (‘Vestig vrede’), onder anderen begeleid door violist Theo Olof (1924-2012). Na 1971 maakte Nopols machinehandel plaats voor uiteenlopende bedrijven.
Nieuwmarkt 9 – Jesaia Lissauers Manufacurenhandel
Hier was in het begin van de twintigste eeuw dit bedrijf gevestigd.
Nieuwmarkt 9-1 – Elektrotechnisch bureau Beem & Polak
Dit bureau was in 1913 op dit adres gevestigd. Er was ook een vestiging op de Nieuwendijk 63. Op dit adres woonde Henri Simon Beem (Zevenbergen, 27 maart 1890 – Amsterdam, 9 januari 1935) en in 1913 ging hij in ondertrouw met Mietje Hamburg (Amsterdam, – Auschwitz, . Zij hadden twee kinderen, Hester Johanna Sebella (Amsterdam, – Auschwitz,
Nieuwmarkt 9-2 – Eliezebeth Poppers
Op 15 oktober 1919 werd Eliezebeth Poppers, dochter van Herman Poppers (Winterswijk, – Auschwitz, en Mietje Poppers – van Weezel (Amsterdam, – Sobibor, op dit adres geboren. De spelling van de voornaam was volgens de advertentie in de krant afwijkend, in officiële stukken was deze Elisabeth. Elisabeth (Amsterdam, – Auschwitz,
Nieuwmarkt 9-3 – Meijer Plukker en Bloeme Emden
Op driehoog woonden vanaf 1915 groentekoopman Meijer Plukker en zijn vrouw Bloeme Plukker-Emden met de kinderen Roza en Salomon. Tevens woonden hier Meijers broer Tobias (visventer) en zijn vrouw Heintje van Praag en enkele zwagers en schoonzussen.
Nieuwmarkt 9-3 – kleermaker Plukker
Op dit adres woonden aan het begin van de oorlog Herman Plukker (Amsterdam, – Auschwitz,
Nieuwmarkt 10 – boekhandelaar Suikerman
In 1892 was op dit adres de boekhandel van J. E. Suikerman (Joseph Suikerman, Amsterdam, 29 februari 1831) gevestigd. Joseph was gehuwd met Sara de Vries (Amsterdam, 12 juli 1830) en zij hadden twee kinderen; Christien (Amsterdam, 27 juli 1865) en Eliazer (Amsterdam, 5 april 1870). In maart 1894 ging het bedrijf naar de Sint Anthoniesbreestraat 59, volgens een advertentie was de zaak toen van L. Suikerman.
Nieuwmarkt 11 – Jacob Rubens
In 1909 opende Jacob Rubens hier zijn Vleeschhouwerij. Rubens en slager Gobus van nummer 19 behoorden tot de ruim 60 vleeshouwers die in een advertentie in het Nieuw Israelietisch weekblad van 23 september 1910 aangaven dat ‘van af heden Nieuwjaar- en Poeriemcadeaux en Fooien, onder welken vorm dan ook, zijn afgeschaft’.
Nieuwmarkt 11 – Emanuel van Straten
In 1912 was Emanuel van Straten (25 februari 1887 – Auschwitz 19 november 1943) de opvolger van Jacob Rubens, maar hij verhuisde binnen het jaar al naar Zeedijk 69 en daarna volgens het Bevolkingsregister van Amsterdam nog tienmaal, een in die tijd niet ongebruikelijke gang van zaken. Emanuel trouwde op 1 augustus 1912 met Reintje Duveen (2 oktober 1879) en zij kregen op 24 maart 1914 dochter Helena (Auschwitz, 16 juli 1942) en op 24 maart 1920 de tweeling Maurits en Lion. Maurits overleed in Amsterdam op 2 mei 1940, Lion kwam om in Mauthausen op 20 februari 1945. Emanuel en Reintje werden opgepakt bij een razzia en op 19 november 1943 in Auschwitz vermoord.
Nieuwmarkt 11 – groente- en fruithal Plukker
De heer T. Plukker opende in 1927 hier zijn groente- en fruithal. Waarschijnlijk was dit Tobias Plukker, de vader van kleermaker Plukker van Nieuwmarkt 9-3. Volgens de gezinskaart bij het Stadsarchief van Amsterdam was hij haringventer. Tobias (Amsterdam, – Sobibor, ) was gehuwd met Heintje van Praag (Amsterdam, – Sobibor, ) en zij hadden naast hun zoon Herman ook een zoon Salomon (Amsterdam, – Blechhammer, .
Nieuwmarkt 12 – Familie Bonte
Van 1907 tot 1938 dreven Israël Bonte (Amsterdam, – Amsterdam, ) en zoon Isaac een handel in ‘Visscherij-artikelen’, respectievelijk een schoenenzaak en verkoop van hengelsportartikelen. Israël trouwde op 1 december 1880 met Elizabeth Wins (Harderwijk, 18 december 1852 – Amsterdam, 23 juni 1923). Zij kregen vijf kinderen: Margaretha (Amsterdam, – Sobibor, ), Johanna (Amsterdam, – Sobibor, ), Esther (Amsterdam, – Sobibor, ), Alexander (Amsterdam, – Mauthausen, ) en Isaäc (Amsterdam, – Auschwitz, ).
Dochter Esther was getrouwd met Max Noach (Deventer, – Sobibor, ); hij was sinds 1919 de uitbater van hotel-restaurant ‘Het Witte Huis’ in de Kerkstraat 27 in Zandvoort en als kerkenraadslid een van de leidende figuren in de joodse gemeenschap aldaar.
Nieuwmarkt 13 – eierhandel Vleeschdrager.
L. Vleeschdrager had hier in 1893 zijn eierenhandel.
Nieuwmarkt 13 – J. L. Beer
J. L. Beer verkocht vanaf dit adres in 1894 zijn paasbroden (matzes), die ORT waren.
Nieuwmarkt 13 – E. L. Dias
E. L. Dias kocht en verkocht in 1905 gedragen kleding vanaf dit adres. Dit was Emanuel Lopes Dias (Amsterdam, – Auschwitz, ). Hij was gehuwd met Veronica Levij (Amsterdam, – Amsterdam, ) en zij hadden zeven of acht kinderen. Dias vertrok met zijn zaak naar Rotterdam, hetgeen niet beviel. In april 1909 was hij terug in Amsterdam en toen gevestigd op de Grimburgwal 13.
Nieuwmarkt 13 – vishandel Drukker
Rond 1911 was op deze locatie de vishandel van A. Drukker gevestigd. De vishandel vestigde zich later op Amstelveld 7, waarbij dit adres nog lang als filiaal gebruikt werd.
Nieuwmarkt 13 – Vleeshouwerij Meijer Gobus en Zoon
In 1936 was deze slagerij hier gevestigd, met ook een zaak op de Amstellaan 93 waar zoon Alexander (Amsterdam, – Amsterdam, ) woonde. Meijer Gobus (Warmond, – Amsterdam, ) was gehuwd met Rachel van Gelder (Amsterdam, 22 juni 1865 – Amsterdam, 1 november 1928).
Nieuwmarkt 13 – slagerij Jakobs
In 1940 had Benjamin Jakobs (Vlagtwedde, 23 juli 1896), hier een slagerij. Benjamin was gehuwd met Betje Gudema (Borger, 6 juni 1899) en zij hadden drie dochters: Frida, Sophie en Olga Ina. In 1942 mocht de slagerij alleen nog bezocht worden door Joden. Dank zij de hulp van de Zaanse verzetsstrijder Piet Bosboom slaagde de familie Jacobs erin onder te duiken en de oorlog te overleven.
Nieuwmarkt 13 – Sal Meyer
Sal Meyer (1907-1994) begon in 1964 zijn beroemde broodjeszaak. De broodjes ossenworst, pekelvlees, de viskoekjes en de kroketjes werden een begrip in het centrum van Amsterdam en ver daarbuiten. Blijkens het opschrift op het winkelraam alles ‘Onder Rabbinaal Toezicht’. In 1982 werd de zaak verplaatst naar de Scheldestraat.
Nieuwmarkt 15 – Wolf Hartlooper en Duifje van der Molen
Eind jaren twintig nam Wolf Hartlooper café ‘De Molen’ over. Het café was populair bij de Joodse en de niet-Joodse buurtbewoners en marktkooplui. Op 27 april 1942 vond een politie-inval plaats, geleid door politie-inspecteur en NSB’er Douwe Bakker.
Wolf (Amsterdam, – Sobibor, ), Duifje Hartlooper-Van der Molen (Amsterdam, – Sobibor, ), broer Joseph en zus Roosje Hartlooper (Amsterdam, – Auschwitz, ) werden vermoord, vader Joseph Hartlooper (Amsterdam, – ) overleed in kamp Westerbork.
Nieuwmarkt 19 – De Smitt en Leeuwin
De Smitt en Leeuwin leverden toneel- en balkostuums en hadden hier hun zaak in 1881.
Nieuwmarkt 22 – vishandel
De vishandel van Elie Drukker was hier tot 1900 gevestigd en verhuisde toen naar de Oudezijds Achterburgwal 72.
Nieuwmarkt 23 – firma D. Stibbe & Co.
Firma D. Stibbe & Co., in galanterieën en kramerijen, was hier gevestigd en werd in september 1896 ontbonden. Het was een samenwerking tussen B. Stibbe, D. Stibbe en J. M. Klint. In 1898 bleek hier de grossierderij in galanterieën en kramerijen van J. M. Klint en Zonen te zitten.
Nieuwmarkt 17-23 – Flesseman
Aan de Nieuwmarkt staat de voormalige textielhandel Flesseman.
Nieuwmarkt 24 – Machiel Wallach
In 1915 maakte Machiel Wallach aan het geachte publiek bekend dat zijn vleeschhouwerij (‘Vleeschbeenen met dik vleesch’) per donderdag 10 juni aanstaande tijdelijk verplaatst werd naar de Zandstraat 28.
Nieuwmarkt 25 – Frederik Kattenburg
In 1884 adverteerden Levie en Frederik Kattenburg in de Haagsche courant dat zij in hun ‘Kleedermagazijn voor alle standen’ omschreven winkel ‘Heeren- en en Kinderkleedingstukken’ in de uitverkoop deden, ‘verkregen door aankoopen van verschillende geliquideerde magazijnen uit de Kalverstraat’.
Nieuwmarkt 25 – I. P. Barber
In 1897 had Isaac Barber (Amsterdam, 29 april 1871) hier zijn damesmodemagazijn. Hij was gehuwd met Jetje Pinheiro (Amsterdam, 21 augustus 1868).
Nieuwmarkt K26 – hoedenfabriek Meuwsen
In 1876 was op deze locatie de hoedenfabriek van C. Meuwsen gevestigd.
Nieuwmarkt 26 – Gerrie Grishaver
De winkel ‘Jantje van Alles’ van Gerrie Grishaver was in de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw een begrip bij jong en oud. Hij verkocht letterlijk van alles: van speelgoed tot petroleum en andere olie en van knopen tot lucifers.
Nieuwmarkt 27 – Ocus Bocus
Begin 1600 stond hier de Meelhal, waar onder andere de Hoogduits Joodse slager Ribi Simson woonde, die wordt vermeld in het Libro dos Impostos de Nacáo, het belastingboek van de Portugese Natie in Amsterdam. Simson werkte in de periode 1618 tot 1628 voor de Portugees-Israëlietische Gemeente Beth Jacob (het Huis van Jacob). Hij was met Efraim Halevy, de neef en schoonzoon van de bekende rabbijn Uri Halevy (ca. 1544-1626) ritueel slager en was bekend als goochelaar op kermissen en markten onder de naam Ocus Bocus. Zijn geboorte- en sterfdatum zijn niet bekend, maar twee van zijn kinderen zijn begraven op de Portugees-Israëlietische begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk. Het huidige pand werd gebouwd in 1875 naar ontwerp van architect J. W. F. van Schaik, in 1923 werd het pand deels herbouwd onder leiding van Bureau Baanders.
Nieuwmarkt 27 – A. S. Ketellapper
In deze zaak werd in 1906 plateel aardewerk verkocht in deze zaak van Abraham Ketellapper (Amsterdam, 16 oktober 1852). Abraham was gehuwd met Saartje van der Kar (Amsterdam, 29 januari 1853).
Nieuwmarkt 27 – café Prins
In 1909 was op dit adres het café van Benjamin E. Prins gevestigd.
Nieuwmarkt 27 – S. H. Reiss
De kledingzaak van S. H. Reiss was hier tot 1911 gevestigd en werd toen opgeheven.
Nieuwmarkt 27-1 – Phonographen
Op dit adres waren in 1903 phonographen (platenspelers) vanaf ƒ 5,50 te koop.
Nieuwmarkt 27 – Leo Horn
In 1968 kwam er op Nieuwmarkt 27 een huurder wiens naam toen al een begrip was: Leopold Sailvin (waarschijnlijk is de bedoelde spelling van zijn naam Silvain) Horn (Sittard, 1916 – Amstelveen, 1995). In 1928 verhuisde het gezin Horn naar Amsterdam, waar Leo werkte bij de Joodse textielfirma Lehman & Co.. Horn zat tijdens de bezetting in het verzet en begon in 1948 textielgroothandel Leo Horn N.V., daarnaast was hij voetbalscheidsrechter. Op de Nieuwmarkt was Leo Horn de laatste in een lange rij van joodse textielhandelaren. Hij vertrok van de Nieuwmarkt begin jaren zeventig. Lees verder.
Nieuwmarkt 28 – Mozes Levie Leeuwin
Mozes Levie Leeuwin (Amsterdam, 22 mei 1835) opende in 1881 zijn ‘Bedden- en Dekens-Magazijn’ onder een vanouds bekende naam: ‘De Vergulde Klok’. In 1884 maakte de Wed. Mozes Levie Leeuwin bekend dat het ‘Beddenmagazijn en gestikte dekensfabriek’ zou worden verplaatst naar Sint Antoniesbreestraat 40. Mozes was gehuwd met Rebekka Boas (1839).
Nieuwmarkt 28 – slagerij Marcus de Leeuw
Hier was van 1917 tot 1930 de slagerij van Marcus Mozes de Leeuw (Groenlo, 8 mei 1864 – Auschwitz, 26 maart 1944) gevestigd. Marcus was gehuwd met Jeanne Hellendahl (Eijsden, – Amsterdam, ) en zij hadden drie dochters: Martha Marie (Amsterdam, – Sobibor, ), Mathilde (Amsterdam, – Nieuwendam, ) en Marianna (Amsterdam, – Sobibor, ).
Nieuwmarkt 30 – Jacob Salomon de Beer
Jacob Salomon de Beer (Alkmaar, 17 oktober 1806) verdiende van 1874 tot 1884 zijn brood als ‘Muziek- en Dansmeester’. Een dansmeester was de organisator en leider van feesten en partijen.
Nieuwmarkt 30 – Nederlandsche Kurkenfabriek
In 1885 was hier de Nederlandsche Kurkenfabriek van Majer Chils Schönitzer gevestigd. Majer werd in 1853 geboren in Warschau. Hij woonde in de Barndesteeg 18 en vestigde zijn bedrijf in 1895 op de Geldersekade 119.
Nieuwmarkt 32-34 – Café Van Ouds ’t Loosje
Op dit adres was café Van Ouds ’t Loosje gevestigd van J. Kenbeek en echtgenote in 1912.
Nieuwmarkt 38-2 – Joseph Meijer van der Heim
Op de tweede verdieping opende Joseph Meijer van der Heim (Lekkerkerk, 10 augustus 1854) in 1886 zijn ‘Magazijn De Ster’: een negotie in meubelen en goederen en had hier tevens een ‘Atelier voor Dames en Kinderkleeding naar Maat’. Joseph was gehuwd met Sophia Spier (Rotterdam, 25 maart 1858).
bron:
“Advertentie kledingmakerij”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-12-1909. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872760:mpeg21:a0019.
“Advertentie Meuwsen”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1876/03/31 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872319:mpeg21:p004.
“Advertentie Smitt en Leewin”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1881/03/11 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860736:mpeg21:p002.
“Advertentie Suikerman”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1892/08/26 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858573:mpeg21:p003.
“Advertentie Vleeschdrager”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1893/09/08 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858084:mpeg21:p007.
“Advertentie L. Suikerman”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/03/02 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858109:mpeg21:p003.
“Advertentie J L Beer”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/04/13 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858115:mpeg21:p002.
“Advertentie Luf”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/04/13 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858115:mpeg21:p002.
“Advertentie Stibbe”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1896/09/25 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858500:mpeg21:p003.
“Familiebericht Stibbe”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1896/12/18 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858512:mpeg21:p006.
“Advertentie Jos de Vries”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1897/01/29 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858518:mpeg21:p006.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Barber, I. – 29-04-1871 – 5422-0059-0320.
“Advertentie Barber”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1897/09/24 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873281:mpeg21:p007.
“Advertentie Klint”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1898/09/16 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858707:mpeg21:p007.
“Advertentie Elie Drukker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1900/06/15 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874259:mpeg21:p008.
“Advertentie phonographen”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1903/03/20 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874195:mpeg21:p008.
“Advertentie Goudsmit”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1903/09/18 00:00:00, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871723:mpeg21:p011.
“Advertentie Barber”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1904/03/18 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871694:mpeg21:p007.
“Advertentie Dias”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/07/14 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871794:mpeg21:p008.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Lopes Dias, E. – 09-01-1862 – 5422-0928-3190.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Lopes Dias (geraadpleegd 7 november 2019).
“Advertentie Hammelburg”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/09/01 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871801:mpeg21:p006.
“Advertentie Ketellapper”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1906/10/19 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871860:mpeg21:p008.
“Advertentie Dias”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1909/04/23 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872688:mpeg21:p004.
“Advertentie café Prins”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1909/09/15 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872749:mpeg21:p008.
“Advertentie A. Drukker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1911/03/31 00:00:00, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872725:mpeg21:p012.
“Advertentie Reiss”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1911/06/30 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859335:mpeg21:p004.
“Advertentie Kenbeek”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1912/09/11 00:00:00, p. 13. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860223:mpeg21:p013.
“Advertentie Beem & Polak”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1913/07/04 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860265:mpeg21:p004.
“Familiebericht Beem”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1913/09/12 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860275:mpeg21:p006.
Stadsarchief Amsterdam, persoonskaart Hamburg, Mietje – 11-12-1883 – A01232_0308_0784.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Beem-Hamburg (geraadpleegd 7 november 2019).
“Advertentie De Leeuw”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1917/08/17 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860519:mpeg21:p003.
“Familiebericht Poppers”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1919/10/24 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859754:mpeg21:p006.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Poppers (geraadpleegd 7 november 2019).
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Plukker (geraadpleegd 7 november 2019).
“Advertentie groente- en fruithal Plukker”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1927/01/07 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858159:mpeg21:p006.
“Advertentie Gobus”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1936/09/16 00:00:00, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871363:mpeg21:p014.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Plukker, Tobias – 20-08-1885 – A01232_0639_0154.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Plukker (geraadpleegd 8 november 2019).
Frans Duivis en Simon van Blokland, Het Bethaniënblok van Amsterdam (Amsterdam 2016), aanvullingen nummers 3, 7, 9, 11, 13, 15, 24, 27, 28, 30, 38 met vriendelijke toestemming per email d.d. 17 mei 2021.
Schrijver, Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 12, 1887, no 31, 21-01-1887. Geraadpleegd op Delpher op 25-07-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005541083:00001.
Joseph Suikerman, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1990.
Joseph Meijer van der Heim, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1992.
Abraham Ketellapper, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1989.
aanvulling Salomon Nopol met dank aan Frans Duivis (email 3 januari 2023).
Marcus Mozes de Leeuw, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 496.
Nieuwmarkt 28, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 244.
Nathan Hammelburg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1467.
Jacob Salomon de Beer, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1990.
Mozes Levie Leeuwin, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1990.
Meijer Gobus, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 456.
Opening Joods Historisch Museum, Bachoerei. 1931, jaargang 3 nummer 11. Geraadpleegd op Delpher op 02-01-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005627034:00001
Leo Horn, met dank aan Frans Duivis (email 18 mei 2023).
Ocus Bocus, met dank aan Frans Duivis (email 18 mei 2023).
Emanuel van Straten, met dank aan Frans Duivis (email 4 september 2024).
Familie Bonte, met dank aan Frans Duivis (email 4 september 2024).
illustratie:
“Advertentie kledingmakerij”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-12-1909. Geraadpleegd op Delpher op 18-06-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872760:mpeg21:a0019
“Advertentie Smitt en Leewin”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1881/03/11 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860736:mpeg21:p002
“Advertentie Vleeschdrager”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1893/09/08 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858084:mpeg21:p007
“Familiebericht Stibbe”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1896/12/18 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858512:mpeg21:p006
“Advertentie Reiss”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1911/06/30 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859335:mpeg21:p004
“Advertentie Marcus de Leeuw”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1925/05/15 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2019, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872540:mpeg21:p004
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Jager, A. (uitgever). De Waag op de Nieuwmarkt vóór de restauratie van 1894. Rechts op de achtergrond de gemeentelijke Vishal (gedeeltelijk). 1883 t/m 1894. 010005001411
“Advertentie Beem & Polak”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1913/06/27 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-05-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860264:mpeg21:p003
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1914/12/11 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-05-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859543:mpeg21:p003
“Advertentie Wallach”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1914/12/11 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-05-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859543:mpeg21:p003
gepubliceerd:
6 mei 2016
laatst bijgewerkt:
4 september 2024