Op de Amstel 188 zat, ten huize van dirigent Salomon Abas, in 1941 de administratie van het Nieuw Joods Kamerorkest. Dit orkest heette niet altijd zo, maar in 1941 moest op last van de bezetter het Nieuw Amsterdams Kamerorkest haar naam veranderen. Het orkest was samengesteld uit Joodse musici die voorheen bij de omroep werkten. Die waren daar vanwege hun Joodse achtergrond ontslagen en vormden het Nieuw Amsterdams Kamerorkest.
Joods publiek
Het orkest mocht uitsluitend spelen voor Joods publiek en trad vaak op in de Hollandsche Schouwburg, toen deze locatie nog niet voor de deportaties werd gebruikt. De Hollandse Schouwburg heette in die periode de Joodse Schouwburg. Ook de grote zaal van de Handwerkers Vriendenkring aan de Roetersstraat, nu bioscoop Kriterion, werd gebruikt.
Er is een programmablaadje bewaard gebleven voor het Tweede Abonnementsconcert van zondagavond 2 november 1941. Dit kreeg joodsamsterdam.nl toegezonden in juli 2021 en zal worden doorgegeven aan het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam. Het programmaboekje is aan de onderzijde van deze pagina opgenomen.
Wie waren de personen in het programmaboekje?
Joel (Jo) Hekster (Amsterdam, 18 juni 1907 – Amsterdam, 13 augustus 1978) was de zoon van sigarenmaker Simon Hekster (Amsterdam, 16 mei 1881 – Amsterdam, 4 november 1929) en Rebecca Blitz (Amsterdam, 18 maart 1880 – Amsterdam, 23 januari 1932) en hij woonde ten tijde van zijn keuring voor militaire dienst op de Blasiusstraat 74hs. Door het vroege overlijden van zijn ouders werd Jo, oudste in het gezin, kostwinner en daarmee vrijgesteld van militaire dienst. Jo had de volgende zussen en broer: Debora (Amsterdam, 16 januari 1909 – Auschwitz, 1 oktober 1942), Johanna (Amsterdam, 11 februari 1913 – Auschwitz, 29 juli 1942) en Frederik (Amsterdam, 23 februari 1924 – Auschwitz, 30 september 1942). Jo trouwde met Elfriede Luise Bickel (Offenbach, 3 juni 1908) en zij kregen twee kinderen.
| Salomon Abas Dirigent Salomon Abas (Amsterdam, 28 april 1900 – Sobibor, 2 juli 1943) kreeg een gedegen muzikale opleiding en speelde piano, viool en hobo. In het buitenland bekwaamde hij zich tot dirigent. Op zijn 15e jaar betrad hij al het concertpodium. Abas was ook componist en schreef korte en lange muziekstukken, doorgaans in het lichte genre maar ook concertmuziek, waaronder het door het Nieuw Joods Kamerorkest uitgevoerde “Serenata barocca”. Vanaf februari 1941 woonde het gezin van Salomon op de Nieuwe Prinsengracht 2boven. |
Eline Bonn
Waarschijnlijk was Eline Bonn – Eline Stofkooper (Sloten, 9 maart 1918 – Amsterdam, 2 oktober 1991). Eline huwde op 11 juni 1940 met accordeonist Jonas Ephraim Bonn (Amsterdam, 12 december 1914) en scheidde van hem op 11 oktober 1945. Eline was in 1940 afgestudeerd als zangeres aan het Conservatorium van Amsterdam. Eline en Jonas traden in 1940 samen op bij ‘Joop Cauverens liefdadigheidsgezelschap en orkest’.
De laatste keer dat er voor het orkest geadverteerd werd was in het Joodsche Weekblad van 1 april 1942. Het orkest trad op op de Rapenburgerstraat 109 met – hoe toepasselijk, het “Carnaval des Animaux” op 6 april 1942 en een concert met Joodse volksmuziek met Michel Gobets (Amsterdam, 21 mei 1905 – Dachau, 20 april 1945).
We zoeken nog informatie over dit orkest, met name over de musici die erin speelden.
Bron:
Joods Historisch Museum, archiefcollectie D005300
Joodsmonument.nl, lemma Salomon Abas (geraadpleegd 14 aug 2016).
Samama, Leo en Hylke van Lingen, Nederlandse muziek in de 20-ste eeuw: voorspel tot een nieuwe dag (Amsterdam 2006) p 196.
Stadsarchief Amsterdam, Joel Hekster, Militieregisters, archiefnummer 5182, inventarisnummer 4463
programmaboekje met dank aan Suzy Hekster
informatie Eline Bonn met dank aan Hans Cohen (email 11 augustus 2021)
S.A. RUDELSHEIMSTICHTING. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-04-1940, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 11-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874618:mpeg21:p014
Illustratie:
“Advertentie”. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam“. Amsterdam, 14-11-1941. Geraadpleegd op Delpher op 14-08-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318181:mpeg21:a0086
S.A. RUDELSHEIMSTICHTING. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-04-1940, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 11-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874618:mpeg21:p014
gepubliceerd:
1 mei 2016
laatst bijgewerkt:
11 augustus 2021