Diamantbewerker Meijer Worms (Amsterdam, – Auschwitz, ) woonde op de Sarphatistraat 183-3. Hij was gehuwd met Rosalina Polak (Amsterdam, – Sobibor, ) die in het begin van de oorlog op de Spinozastraat 27-2 (Andrieszstraat 33-2) woonde. Meijer en Rosalina hadden een zoon Benjamin (Amsterdam, – Auschwitz, ).
Rosalina en Meijer trouwden op 8 december 1921 in de synagoge in Zaandam. Om daar te trouwen had vaak een financiële achtergrond. Trouwen in Zaandam of Weesp was goedkoper dan Amsterdam. Dus wie een mooie inzegening wilde maar minder geld kon uitgeven koos voor deze locaties buiten de stad.
Het lijkt er op dat Meijer het huis uitging. Op 183-2 woonde hij bij Veltens in, volgens de archiefkaart. Waarom Meijer en Rosalina gescheiden van tafel en bed leefden is niet te achterhalen. Dat ze gescheiden waren staat ook op de kaart van de Joodsche Raad van Meijer. Meijer werd op 7 augustus 1942 geregistreerd in Westerbork, werd op 1 augustus 1942 gedeporteerd naar Auschwitz en daar geselecteerd voor ‘werk’. Eind september 1942 was Meijer niet meer in leven.
Zoon Benjamin was een goede leerling en ging naar de 4e HBS op de Pieter Lodewijk Takstraat 34. Op 17 augustus 1941 schreef de directeur Dhr. S. Haabema een brief aan de wethouder van onderwijs met daarbij de lijst met naam en adres van de Joodse leerlingen. Het gevolg van de lijsten die vanuit de niet-Joodse scholen werden gestuurd aan de wethouder was dat de Joodse leerlingen van de school verwijderd werden en naar een door de bezetter gecreëerde Joodse school moesten.
Benjamin werd op 21 september 1943 in Westerbork geregistreerd en dit was ook de dag dat hij gedeporteerd werd naar Auschwitz. Rosalie kwam al eerder in Westerbork terecht, op 23 maart 1943 en zij werd op 30 maart gedeporteerd naar Sobibor.
Na de deportatie werd het huis van Meijer ‘gepulst’, leeggehaald door Abraham Puls en zijn trawanten. Van te voren werd er geïnventariseerd door J. I. Westerhuis en Kruysman van de Einsatzstab Reichsleiter Rosenberg wat Meijer in huis had. In kamer 1 waren dat 2 kleine kasten, pannen, een wekker, een kast voor de was, papieren van zijn werk.
Meijer, Rosaline en Benjamin waren een gezin en lieten weinig sporen na in Amsterdam. Deze bescheiden opsomming laat een iets zien van hun leven.
bron:
Meijer Worms, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 945.
www.joodsmonument.nl, lemma Benjamin Worms (geraadpleegd 11 september 2023).
Benjamin Worms, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130403565 (Benjamin WORMS).
Rosaline Polak, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130403686 (Rosalina WORMS POLAK).
Meijer Worms, Kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130403660 (Meyer WORMS).
Meijer Worms, NIOD, archief Einsatzstad Reichsleiter Rosenberg, NL-AsdNIOD_093a_27_00229.jpg
illustratie:
Meijer Worms, Kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130403660 (Meyer WORMS).
gepubliceerd:
11 september 2023 (dit was op 11 september 2023 de 2000e pagina op de website www.joodsamsterdam.nl)
laatst bijgewerkt:
11 september 2023