Tot het einde van de negentiende eeuw lag de Lutmastraat in de gemeente Nieuwer-Amstel. Rond 1860 ontstonden er plannen om dit gebied bij Amsterdam te trekken. Dar leidde tot veel weerstand en om dit zichtbaar te maken bouwde de gemeente Nieuwer-Amstel het gemeentehuis aan de grens in 1892 met de gemeente Amsterdam. In 1896 bleek deze poging vruchteloos en breidde Amsterdam richting het zuiden uit. Het gemeentehuis werd het Stadsarchief van Amsterdam tot het moment dat het, nu enkele jaren geleden, een hotel werd. Voordat de straat hier werd aangelegd was het een agrarisch gebied waar ook aan turfwinning werd gedaan.
In 1922 werd de Lutmastraat, samen met de 2e Van der Helststraat en de Karel du Jardinstraat in het Nieuw Israëlietisch Weekblad genoemd in een ingezonden stuk van de heer M. E. Neeter. De woningbouwvereniging N. V. Partikuliere Woningbouw 1920 wilde haar winkelhuizen niet aan Joden verhuren. Wanneer men een winkelhuis wilde huren werd gevraagd of men Israëliet was.
Lutmastraat 13 – arts M. R. Hertzberger
In september 1927 vestigde arts M. R. Hertzberger zich op dit adres. Meijer Rosier Hertzberger (Sneek, 11 juni 1900 – Amstelveen, 22 maart 1984) had hier niet alleen zijn praktijk, maar woonde er ook. Hij huwde in 1937 met Andrea Alida Beumer (Amsterdam, 30 oktober 1906 – Amsterdam, 24 mei 1987) en op 1 juli 1940 verhuisden zij naar de Mozartkade 9.
In 1928 was Meijer secretaris van het voorlopige bestuur van de ‘Vereeniging tot Behartiging der Cultureele belangen van de Joden in Amsterdam-Zuid’.
Lutmastraat 35 – opticien Helmut Kirschmann
Helmut Kirschmann (Rathenow, – Auschwitz, ) had hier vanaf 1937 zijn optiekzaak gevestigd. Helmut was gehuwd met Erna Löwenstein (Munster, – Amsterdam, ) en zij hadden een dochter Eva (Amsterdam, 1938), die net zoals haar moeder de oorlog overleefde. In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Deurloostraat 89hs. Op 28 oktober 1942 werden Helmut, Erna en dienstbode Gabriele Goldschmidt (Berlijn, – Auschwitz,
Lutmastraat 65 – dames- en herenkapsalon A. van Beek – Poppelsdorf
Rond 1938 was hier deze onderneming gevestigd. A. (Albert) M. van Beek was in 1942 een van de Joodse kappers waar Joodse klanten zich nog konden laten knippen.
Lutmastraat 87-1 – Louis Contran
Op dit adres woonde in het begin van de oorlog de artiest Louis Contran (Loewie Vleeschdrager).
Lutmastraat 89 – Leo Reens en Roza Jacobs
Na hun huwelijk op 13 juni 1927 gingen grossier Leo (Eliazer) Reens (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Roza (Roosje) Jacobs (Hengelo, – Auschwitz, ) op dit adres wonen. In het begin van de oorlog woonden Leo en Roza op de Sandtmannlaan 24 in Naarden.
Lutmastraat 167 – N. V. Diamantbewerkers bondsdrukkerij Amsterdam
Deze drukkerij werd op 1 december 1920 verplaatst van de Plantage Franschelaan 7-9 naar dit adres en maakte dit bekend in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland.
Lutmastraat 187-1 – Isidore Pinheiro
Isidore Pinheiro (Amsterdam, – Dorohucza, ) vierde op 12 oktober 1927 zijn bar mitswa (kerkelijke meerderjarigheid). Isidore was een zoon van Abraham Pinheiro (Amsterdam, – Rotterdam, 3 december 1970) en Jansje Asser (Amsterdam, – Amsterdam, ).
Lutmastraat 191-197 – damesconfectiefabriek A. Cohen
Deze onderneming was hier rond 1938 gevestigd. Dit is dezelfde onderneming die gevestigd was op het Singel 46-48.
Lutmastraat 194-2 – D. Rabbie
D. Rabbie werd op 10 februari 1931 benoemd tot secretaris van de doofstommenvereniging Guyot.
Lutmastraat 201 – Margot Kahn en Paul Schirling
Na hun verloving gingen Isabella Margot Kahn (Frankfurt am Main, – Auschwitz,
Lutmastraat 205 – Necofa
Rond 1922 was hier Atelier Necofa gevestigd. Er werd heren- en kinderconfectie geproduceerd en in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland zocht men machinestiksters en leerlingen.
Lutmastraat 209a – wasscherij De Pelikaan
In 1926 werd hier deze wasserij gevestigd en men adverteerde in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland.
Lutmastraat 211a – groenteboer Mark Pinto
Op dit adres was voor en in het begin van de oorlog de zaak van Mordechai Pinto gevestigd. De eerste advertentie van deze onderneming verscheen in het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 7 september 1934.
Lutmastraat 212 – Salomon Sluijter
Salomon Sluijter komt niet voor op de persoonskaarten van zijn ouders, hij is niet vermeld op Joodsmonument.nl. Wel verscheen er een advertentie op 26 mei 1922 in Het Nieuw Israëlietisch Weekblad dat hij was overleden, tien maanden oud. Salomon was een zoon van bloemenkoopman Wolf Sluijter (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Henriette Baer (Doetinchem, – Auschwitz, ).
bron:
Bondsdrukkerij, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 03-12-1920, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000572163:mpeg21:p00003.
Necofa, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 17-02-1922, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000584051:mpeg21:p00010.
RIJKSSTEUN VOOR ANTISEMITISME.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 19-05-1922, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860208:mpeg21:p010.
Salomon Sluijter, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-05-1922, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874055:mpeg21:p007.
De Pelikaan, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 14-05-1926, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000585062:mpeg21:p00010.
Reens-Jacobs, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 17-06-1927, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857976:mpeg21:p006.
Meijer Rosier Hertzberger, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1483.
Arts Hertzberger, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 09-09-1927, p. 15. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579027:mpeg21:p00015.
Andrea Alida Beumer, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1295.
Abraham Pinheiro, Familiebericht. “Algemeen Dagblad”. Rotterdam, 04-12-1970. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBPERS01:002860004:mpeg21:p00006.
Isidore Pinheiro, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-10-1927, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857992:mpeg21:p006.
Culturele belangen, AMSTERDAM—ZUID.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-11-1928, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858061:mpeg21:p003.
DOOFSTOMMENVEREENIGING „GUYOT”.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 20-02-1931, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858657:mpeg21:p012.
Mark Pinto, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-09-1934, p. 20. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874535:mpeg21:p020.
Kahn – Schirling, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-06-1935, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871408:mpeg21:p006.
Paul Schirling, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 718.
Helmut Kirschmann, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 25-11-1937, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580039:mpeg21:p00008.
Erna Löwenstein, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1622.
Helmut Kirschmann, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130318859 (Helmut KIRSCHMANN).
Gabriele Goldschmist, kaart Joodsche Raad, Arolsen Archives, 130294693 (Gabrielle GOLDSCHMIDT).
damesocnfectiebedrijf, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-09-1938, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874641:mpeg21:p008.
Van Beek – Poppelsdorf, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-09-1938, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874642:mpeg21:p014.
A. M. van Beek, Eerste lijst van zaken, die gekenmerkt zijn als „Joodsch lokaal” Kappers. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 10-07-1942, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318326:mpeg21:p001.
Albert van Beek, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 10-07-1942, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318326:mpeg21:p005.
illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Lutmastraat 95-99 (links, v.l.n.r.), hoek Henrick de Keijserplein 2-20 (rechts, v.r.n.l.), gezien in noordwestelijke richting. 1916. Collectie Archief van de Dienst Bouw- en Woningtoezicht: foto’s. ANWZ01315000001.
Bondsdrukkerij, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 03-12-1920, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000572163:mpeg21:p00003.
Salomon Sluijter, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 26-05-1922, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874055:mpeg21:p007.
Arts Hertzberger, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 09-09-1927, p. 15. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579027:mpeg21:p00015.
Helmut Kirschmann, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 25-11-1937, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580039:mpeg21:p00008.
gepubliceerd:
24 oktober 2023
laatst bijgewerkt:
24 oktober 2023