Louis Contran werd als Loewie Vleeschdrager in Londen geboren op 20 september 1875 en overleed in Amsterdam op 14 oktober 1940. Louis was humorist en conferencier.
Louis trouwde op 10 maart 1898 met Rosette Hoorenman (Amsterdam, 27 november 1872 – Amsterdam, 21 januari 1934) en hertrouwde op 21 november 1934 met Jansje Oort (Ilpendam, 25 januari 1898). Louis en Rosette kregen drie kinderen; musicus en concertpianist Lion (Amsterdam, 13 december 1898 – Amsterdam, 1 april 1958), Jacques (Amsterdam, 7 september 1900 – Midden-Europa, 31 maart 1943) en Branca Louise. In 1905 woonde Louis op de Koningsstraat 18, in 1907 op de 2e Jan van der Heijdenstraat 38 en ten tijde van de oorlog woonde Louis op de Lutmastraat 87-1.
Op zesjarige leeftijd speelde Louis zijn eerste rol. Dat was bij het Gezelschap Van Lier in het Grand Theatre. Op dat moment woonde Louis vier jaar in Amsterdam, hij kwam op zijn tweede uit Londen. Zijn beroepsdebuut was op 14 september 1895 en hij was zes jaar lang deel van het Gezelschap van Henri ter Hall. Vervolgens was hij tientallen jaren komiek met een eigen repertoire en hij trad op op verschillende locaties in het land.
Baron en Barones Rosenthal
Louis was een gevierd humorist en trad vaak op. Een bijzonder optreden was op 3 juni 1906 bij de viering van het gouden huwelijksfeest van Baron George Rosenthal en Barones Sophie Rosenthal – May. Vooral Sophie was actief in tal van goede doelen in de stad, en was zo naamgeefster en grote geldschieter van het Sophie Rosenthal Zusterhuis en de Sophie Rosenthal bewaarschool. Vier verpleegden uit het Nederlands-Israëlitisch Oude Mannen- en Vrouwenhuis kwamen hun felicitaties brengen, het Armbestuur, er werd een maaltijd genuttigd en Louis Contran trad op, met pakkende voordrachten en ‘hij hield de lachspieren voortdurend in beweging’.
Achawa
Louis trad ook jaar na jaar op tijdens de schoolfeesten van Achawa. In 1907 werden deze gehouden in ‘de fraai gerestaureerde zalen’ van Plancius. Maar er waren meer optredens bij Joodse organisaties, zoals in 1913 bij de Vereniging ‘Esrath Nasim’ bij de jaarlijkse feestavond in de Handwerkers Vriendenkring.
In 1920 blijkt Louis Contran een gezelschap op zich heen te hebben. Hij treed ermee op in ‘Het Concerthuis’ op de Poelestraat in Groningen.
Jubileum
Op 25 december 1920 werd Louis Contran in ‘De Hollandsche Schouwburg’ gehuldigd. Het was zijn 25-jarig jubileum. Het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland’ memoreert dat hij een bekende persoonlijkheid is in vele kringen. Het Nieuw Israëlietisch Weekblad besteedde meer aandacht aan de avond en schreef: ‘Een kwart eeuw lang liedjes te zingen, moppen te tappen en dan nog altijd frisch en actueel te zijn, ziehier, dat is de kunst van onzen Hollandschen karakter-komiek Louis Contran, die Dinsdagavond zijn 25-jarige.werkzaamheid als zoodanig mocht herdenken in den Hollandschen Schouwburg. De artist, die in den loop der tijden duizenden en nog eens duizenden heeft doen gieren van den lach — is er nog wel in Nederland een Variété van beteekenis waar Contran niet opgetreden is? — had een uitverkocht huis verdiend. Maar, wij leven in een tijd van algemeene malaise, dus is het een gewoon verschijnsel, dat de schouwburgen leeg zijn. Nu zoo erg was het hier niet, de schouwburgzaal was behoorlijk bezet en het publiek was zeer feestelijk gestemd. Kon het ook anders, waar het den persoon gold van Louis Contran, den jubilaris, die de sympathie heeft van allen, die met hem kennis maakten! Dit bleek nog meer bij de eigenlijke huldiging aan het einde van de goed-geslaagde feestvoorstelling, toen alle medewerkenden — en dat waren er heel wat — hun kunst ten beste hadden gegeven. Toen het scherm rees voor de huldiging, was het tooneel in een bloementuin herschapen; in het midden de jubilaris met de feestcommissie gegroepeerd. Het eerst trad uit de rij naar voren de secretaris, de heer Van As, tot het houden van de gebruikelijke rede en na dezen was het Tweede Kamerlid, de revueschrijver Henri ter Hal, die op z’n bekende leuke wijze enkele jeugd-herinneringen memoreerde uit den tijd, toen beiden hun eerste evolutiën op kunstgebied volbrachten, waarbij spr. in herinnering bracht hun „kunstreis” naar Knollendam. De directeur en acteur Louis de Vries kwam getuigen van zijn groote bewondering voor den al te bescheiden kunstenaar met wien hij zeer bevriend is; deze vriendschap dateert van dertig jaren geleden, toen zij als dilettanten comedie speelden. Gaarne voldeed hij aan het vriendelijk verzoek van Louise Hesseling, de tegenwoordige Louise Fleuron, om haar groeten over te brengen. De heer Bern. J. Goudeket was de woordvoerder voor de Foresters en De joodsche Invalide en bood namens de verpleegden dier stichting een fraai bloemstuk aan uit dankbaarheid voor de gezellige uren, die Contran de oudjes steeds welwillend heeft bereid. (Het bestuur dezer Vereeniging, met zijn eminenten voorzitter, den heer Brouwer, aan het hoofd, was bij de huldiging aanwezig). De heer Paul Carré, directeur van Scala-Cabaret uit Den Haag, sprak woorden van achting getuigende voor de groote verdiensten van den feestgever; de heer Frans Cornelissen voerde het woord voor de Oerinoep en de tooneelmeester Winnink sprak als oud-vriend en collega. Mevr. Stella Fontaine gaf de traditioneele tooneelkus, terwijl de dichter-zanger Dumont den Nederlandsche Artistenbond vertegenwoordigde. Namens het administratief personeel van het gezelschap Heyermans offreerde een afgevaardigde kostbare bloemen. Een zoon van Contran bood vader namens de familie een prachtige stoel aan, terwijl de heer Charles Braakensiek, de conferencier, de rij der sprekers sloot. De redevoeringen gingen vergezeld van een schat van bloemen en prachtige cadeaux in verschillenden vorm. Ook de enveloppe met inhoud werd niet vergeten. Het aantal ingekomen telegrammen van ,binnen- en buitenland was zéér groot. Eindelijk, lang na middernacht, was het woord aan Contran zelf om allen hartelijk te danken voor den schoonen avond, die niet licht uit zijn herinnering zal gaan. Gejuich en hoera’s en hiermede behoorde het zilveren feest van dezen Amsterdamschen komiek weder tot het verleden. Over vijf jaren een reprise.’
Na het jubileum
En ook na het jubileum gaat Louis verder, ook met optredens voor Joodse instellingen zoals in 1923 voor de Rotterdamse Weldadigheidsvereniging ‘Ten bate der Armen’ en op 8 maart 1939, geheel belangeloos, voor de ‘Rabbijn de Hond Stichting De Joodsche Blinde’ in Amsterdam.
bron:
Stadsarchief Amsterdam, Loewie Vleeschdrager, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 867.
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Vleeschdrager (geraadpleegd 8 augustus 2020).
Website Theaterencyclopedie, https://theaterencyclopedie.nl/wiki/Louis_Contran (geraadpleegd 8 augustus 2020).
“V.A.R.A. OP ZATERDAGAVOND. In het programma zullen medewerken: v.l.n.r. Jeanne Horsten (voordracht) Louis Contran (humorist), de Westzaansche Xylophonist, zijn begeleider R. Vreellng (harmonika). e.a.”. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 1928/02/18 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011114547:mpeg21:p005
“Advertentie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1905/09/29 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000571080:mpeg21:p00008
“Binnenland Rosenhal”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1907/06/14 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000576070:mpeg21:p00006
“Advertentie 2e Jan van der Heijdenstraat”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1907/08/16 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000576081:mpeg21:p00004
“Binnenland Achawa.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1907/12/06 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000576098:mpeg21:p00008
“Binnenland Achawa.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1908/12/25 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574049:mpeg21:p00002
“Advertentie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1913/05/02 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573086:mpeg21:p00008
“Binnenland Esrath Nasim.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1913/12/26 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573125:mpeg21:p00002
“Advertentie Concerthuis”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1920/05/14 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000572134:mpeg21:p00003
“WEEKPRAATJE (jubileum).”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1920/12/31 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000572167:mpeg21:p00010
“ten bate der armen”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1923/12/28 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000583043:mpeg21:p00010
“AMSTERDAM De Joodsche Blinde”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1939/03/16 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000577003:mpeg21:p00003
“UITGAAN. Het feest van Louis Contran.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1921/01/07 00:00:00, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860137:mpeg21:p012
illustratie:
“V.A.R.A. OP ZATERDAGAVOND. In het programma zullen medewerken: v.l.n.r. Jeanne Horsten (voordracht) Louis Contran (humorist), de Westzaansche Xylophonist, zijn begeleider R. Vreellng (harmonika). e.a.”. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 1928/02/18 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011114547:mpeg21:p005
“Binnenland Achawa.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1908/12/25 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574049:mpeg21:p00002
“Advertentie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1913/05/02 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573086:mpeg21:p00008
“Binnenland Esrath Nasim.”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1913/12/26 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-08-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573125:mpeg21:p00002.
gepubliceerd:
8 augustus 2020
laatst bijgewerkt:
29 mei 2023