Amsterdam heeft een behoorlijk aantal tramlijnen, maar geen lijn 8. Waarom niet?
Lijn 8 heeft bestaan en reed van de Rivierenbuurt, Weesperplein, Weesperstraat, Jodenbreestraat, Centraal Station v.v. Een bijzondere route dus, van een rijke Joodse buurt via de armere Joodse buurten naar het Centraal Station. Als er een tramlijn was die het Joodse leven in Amsterdam verbond was het deze wel.
In 1942 kwam voor de Joodse Amsterdammers het verbod op het gebruik van het openbaar vervoer. Daarmee viel een groot deel van de passagiers weg en het GVB, dat met personeelstekort kampte, zette het personeel op andere lijnen in en doekte de “Jodentram” in 1942 op.
Maar de lijn ging weer rijden toen de Sicherheitsdienst besloot de overgebleven Joden uit de Amsterdamse wijken af te voeren naar het Centraal Station en vanaf dit station naar de kampen. De lijnen die daarvoor werden ingezet waren lijnen 24, 16, 9 maar vooral lijn 8.
Lijnen 24, 16 en 9 gingen na de oorlog weer rijden. De Joodse buurten waren leeg en vervallen, lijn 8 was niet meer nodig. Toen in 1995 de cirkeltram ging rijden, waarvan de route een soort 8 vormt, klonken er vele protesten om deze lijn lijn 8 te noemen en werd besloten dat er nooit meer een lijn 8 zal rijden. Het ontbreken van lijn 8 is een oorlogsmonument op zich.
Aanvulling 2017
Volgens een stuk in ‘Ons Amsterdam’, van oktober 2017 is dit verhaal over de ‘schuldige tramlijn 8’ uit de wereld geholpen daar uit onderzoek bleek dat deze tram op 9 juli 1942 werd opgeheven, een dag voordat de deportaties begonnen. Dat bij gebrek aan passagiers, want deze tram die de route CS – Waterlooplein – Weesperzijde – Rivierenbuurt reed, de route waar veel Joodse Amsterdammers woonden, had geen passagiers meer daar Joden inmiddels niet meer met de tram mochten reizen. Na de bevrijding werd de lijn weer ingesteld en uiteindelijk in 1948 definitief opgeheven. Lijn 4 nam een deel van de route over.
Aangezien deze aanvulling verder niet is gedocumenteerd plaatsen we deze aantekening wel, maar laten we (voorlopig) het verhaal over Lijn 8 staan.
bron:
aanvulling Ons Amsterdam, oktober 2017, 46
laatst bijgewerkt:
26 september 2019