door David Samson
Op de Oranje-Nassaulaan 67 in Overveen woonde tijdens de oorlogsjaren de familie De Boer die het huis aldaar heeft laten bouwen. Het gezin bestond uit vader Geert de Boer, moeder Margaretha Niemöller, oudste dochter Rudie, middelste dochter Gerda en jongste zoon Jan.
Begin 1943 kwam daar Levie Samson (Amsterdam, 13 september 1940) bij, een onderduikkindje dat in het jaar daarvoor door zijn moeder Marianne Samson – de Groot (Amsterdam, – Amsterdam, ) was afgegeven bij een haar bekend onderduikadres in de Johannes Verhulststraat in Amsterdam. Marianne wist inmiddels dat ze weduwe was geworden nadat haar man Isaak Samson (Amsterdam, ) bij de eerste razzia’s op het J. D. Meijerplein in Amsterdam was opgepakt en op 25 augustus 1941 was “overleden”. Na enig omzwervingen en onderduik zag zij geen andere uitweg dan afstand doen van haar jonge kind om hem naar beste eer en geweten maar in volledige onzekerheid of dat wat ze deed ook het juiste was een veiliger onderkomen te bieden.
Levie was vanaf dat moment dat hij in Overveen aan kwam “Lodewijk, een Rotterdams weesje die zijn ouders had verloren bij het bombardement”. Slechts twee gezinnen in de buurt wisten het ware verhaal van Lodewijk voor het geval er onraad was en Lodewijk even verplaatst moest worden. Lodewijk werd overstelpt met liefde door het volledige gezin en drukte met zijn aanwezigheid een fikse stempel op de dagelijkse gang van zaken in het gezinsleven, zelfs zo ver dat als Lodewijk straf kreeg of met kinderstoel en al op de gang gezet werd omdat hij even niet te handhaven was, de drie kinderen De Boer in huilen uitbarstte en smeekte of hun kleine broertje weer terug aan tafel mocht.
Vanaf het begin van de onderduik van Lodewijk hadden de heer en mevrouw De Boer bepaald dat hij volledig onderdeel van het gezin zou zijn én ook na de oorlog zou blijven, hij ondanks de christelijke achtergrond van “de Boeren” absoluut ook opgevoed zou worden met kennis van zijn eigen Joodse achtergrond en geloof voor het geval dat er ouders/familie na de oorlog aanspraak op hem zouden maken. Dit is na de oorlog eveneens aan de drie kinderen De Boer verteld die tot dan niet op de hoogte waren van het ware verhaal van Lodewijk.
Marianne Samson – de Groot werd uiteindelijk in Amsterdam verraden, werd opgepakt maar overleefde meerdere concentratiekampen. Direct na terugkeer in Nederland, waar zij zoals bekend allerminst met open armen werd ontvangen, ging zij op zoek naar haar kind, waarvan zij niets anders wist dan zijn echte naam, niet zijn onderduiknaam, niet zijn adres, niet of hij überhaupt nog in leven was. Wonder boven wonder hoorde zijn van een kennis dat Loekie in Overveen verbleef en na enig zoekwerk wist zij z’n adres te achterhalen.
Zonder aankondiging is zij naar de Oranje Nassaulaan 67 in Overveen afgereisd, heeft zonder te weten wat ze kon verwachten aangebeld waar de inmiddels vijftienjarige Rudie de deur open deed. Zonder één woord te hebben gesproken begreep Rudie direct wat er aan de hand was en dat haar zeer geliefde broertje waarschijnlijk weg zou gaan , riep huilend haar eigen moeder met de mededeling “Moeder, Lodewijk z’n moeder is er”……..
Marianne werd direct binnen gehaald en heeft enige dagen bij de familie De Boer gelogeerd om uit te rusten en aan te sterken. Ze had haar kind teruggevonden dat haar niet als moeder herkende. In goed overleg is Levie/Loek mee naar Amsterdam gegaan waar vader De Boer na enige tijd is gaan kijken of het wel goed met hem ging. Vanaf dat moment was Loek zeer regelmatig een weekend bij zijn pleegouders in Overveen waar een bevriend echtpaar De Ridder met een bekende riet/rotanzaak in Amsterdam hem op vrijdag mee nam vanuit Amsterdam en hem op maandagochtend weer terug bracht naar zijn moeder in Amsterdam.
De band met de familie De Boer is tot op de dag van vandaag nog zeer sterk, vader en moeder De Boer waren eregasten bij de Bar Mitswa van Levie en vader Geert was in 1963 een van de getuigen op het huwelijk van Levie Samson en Truus Verschoor. Geert en Margaretha hebben in 2015 voor hun daden postuum een Yad Vashem onderscheiding gekregen. Rudie, Gerda en Jan zijn Levie/Loek ondanks dat er geen bloedband is altijd hun (pleeg)broer blijven noemen.
Marianne Kloos (weduwe Samson, geboren De Groot) is in 2009 overleden. Zij werkte mee aan het video-archief van USC Shoah Foundation Institute en zich jarenlang ingezet door voorlichting te geven op scholen en tentoonstellingen over haar leven tijdens ’40-’45.
bron:
David Samson, Overveen Oranje-Nassaulaan (per email d.d. 2 augustus 2022). David Samson is een zoon van Levie Samson (+2016), kleinzoon van Marianne Kloos-de Groot, opa en omazegger tegen vader en moeder De Boer, “neefje” van Ruud Wubbe – de Boer (+2022), Gerda Hagen de Boer en Jan de Boer.
gepubliceerd:
3 augustus 2022
laatst bijgewerkt:
3 augustus 2022