De Kromme Waal is een straat in het centrum van de stad tussen de Binnenkant en de Oude Waal. De naam werd pas vanaf de achttiende eeuw gebruikt, daarvoor werden Waalburgwal en Oude Waal gebruikt voor dit deel. De (oorspronkelijke) huizen zijn gebouwd tussen 1605 en 1625.
Kromme Waal 15 – Barent Bakker
Barent Bakker (Zwolle, – Sobibor, ) was in 1906 inspecteur van de Zwitserse Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente. Op 21 oktober 1905 overleed zijn echtgenoot, Betje Levison (Culemborg, 27 september 1859), op de leeftijd van 46 jaar.
Kromme Waal 18 – gezin Vles
Mevrouw Vles zocht in juli 1905 een liberaal-Israëlietische diensbode. Dit was het gezin van koopman in slagersartikelen Robert Vles (Zutphen, – Amsterdam, ) en zijn vrouw Adriana Warendorf (Utrecht, – Auschwitz, ).
Robert en Adriana hadden twee dochters, Elisabeth Jacoba Margaretha (Amsterdam, – Sobibor, ) en Robertine (Amsterdam, 21 oktober 1905 – Amsterdam, 6 november 1905). Ten tijde van de oorlog woonde Adriana in Den Haag.
Kromme Waal 23 – Max Goudeket
Het bedrijf Max Goudeket vestigde zich na de oorlog op de Weesperzijde 24 en volgens de woningkaart was daar het kantoor gevestigd van zijn electro- en radiogroothandel. Het was een heropgericht bedrijf, de Joodse firma ‘Max Goudeket & Co, Grossiers in zwakstroom- en radio-onderdelen’ was tot de liquidatie door de nazi’s gevestigd op dit adres. Max (Meijer) Goudeket (Amsterdam, 23 januari 1903 – Sobibor, 2 juli 1943) woonde met zijn vrouw Sara Abas (Amsterdam, 14 juni 1904 – Sobibor, 2 juli 1943) en hun dochtertje Rebecca (Amsterdam, 14 januari 1933 – Sobibor, 2 juli 1943) op de Nieuwe Keizersgracht 18-1. 
Kromme Waal 26 – Jeannetta de Levie
In het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland stond op 30 juli 1936 het volgende bericht: ‘De vijftienjarige Jeannette de Levie, Kromme Waal 26, die met gevaar van eigen leven Zondagavond jl. een achtjarig buurmeisje van de verdrinkingsdood redde. Wij hebben de kranige meid een dezer dagen een bezoek gebracht. Op tafel prijkte een vaas bloemen, geschenk van de ouders van het geredde kind. Voorts kreeg de redster van de buurtbewoners een fraaie armbandhorloge en andere geschenken. De kranige Jeannette heeft het wel verdiend.’
Jeannetta had op zondagavond 26 juli 1936 de achtjarige Jenny Pietersma gered, die al spelend in het water geraakte en al zinkende was. Jeannetta werd door een broertje van Jenny te hulp geroepen en sprong onmiddellijk in het water en haalde het kind naar boven.
Jeannetta de Levie (Oude Pekela, – Auschwitz, ) was een dochter van politie-agent Benjamin de Levie (Onstwedde, – Auschwitz, ) en Roza Lezer (Rhede, – Auschwitz, ). Ten tijde van de oorlog woonde het gezin De Levie op de Sint Anthoniesbreestraat 27-1.
Kromme Waal 27 – Firma Eduard & Co.
Deze firma verkocht in 1937 vlaggen en was hier gevestigd. De Firma Eduard & Co. was een zaak in scheepsbenodigdheden.
Kromme Waal 28 – Isidore Hegt
Henriëtte Hegt – Meijer (Haltern, 1 maart 1877) woonde op dit adres in 1908 en zocht toen een dienstmeisje. In april van dat jaar overleed het vier maanden oude dochtertje Herta Hegt (Amsterdam, 5 december 1907). Henriette was gehuwd met Isidore Hegt (Amsterdam, 28 juli 1876).
Kromme Waal 28hs – Anna Jessurun – Frank
Op dit adres woonde Anna Jessurun – Frank (Hilversum, – Sobibor, ) rond 1920. Zij zette zich in voor het arme Joodse kind in Nederland. Anna was gehuwd met vertegenwoordiger Emanuel Jessurun (Amsterdam, – Sobibor, ) en zij hadden twee zoons, jurist Abraham Jacob (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Eduard (Amsterdam, – Auschwitz, ). Ten tijde van de oorlog woonden Anna en Emanuel op de Uiterwaardenstraat 298-1.
Kromme Waal 30 – Simon Lelie
Op 16 november 1907 opende Simon Lelie (Amsterdam, 30 januari 1839) hier zijn zaak in sponzen en zemen, volgens het Nieuw Israëlietisch Weekblad ‘het grootste sponzenmagazijn van ons land’. Voor deze datum was de zaak op Kromme Waal 37 gevestigd. Op 15 november 1908 overleed zijn echtgenote, Heintje Polak (26 december 1833). Simon en Heintje hadden zes kinderen.
bron:
Taco Tichelaar, geschiedenis en huisonderzoek, Kromme Waal 26. http://tacotichelaar.nl/wordpress/nl/huisonderzoeken/kromme-waal-26-dantzig/ (geraadpleegd 5 maart 2021)
“Advertentie Vles”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/07/07 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871793:mpeg21:p007
Stadsarchief Amsterdam, Robert Vles, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 229.
“Familiebericht Bakker Levison”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1905/10/27 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000571085:mpeg21:p00003
www.maxvandam.info, lemmata Bakker – Levison (geraadpleegd 5 maart 2021)
www.joodsmonument.nl, lemma Barent Bakker (geraadpleegd 5 maart 2021)
“Advertentie Lelie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1907/11/15 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872646:mpeg21:p003
“Het grootste Sponsenmagazijn van ons land.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1907/11/22 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872647:mpeg21:p002
“Advertentie Hegt”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1908/04/24 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872606:mpeg21:p003
“Familiebericht Hegt”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1908/04/24 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872606:mpeg21:p003
Stadsarchief Amsterdam, Simon Lelie, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2250
“Voor Het Joodsche Kind in Nederland. AMSTERDAM, Nov. 1920”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1920/12/03 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859812:mpeg21:p006
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin Jessurun (geraadpleegd 5 maart 2021)
“AMSTERDAM Jeannette de Levie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1936/07/30 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582075:mpeg21:p00009
www.joodsmonument.nl, lemmata gezin De Levie (geraadpleegd 5 maart 2021).
“Een jeugdige menschenredster”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1936/07/31 00:00:00, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871356:mpeg21:p007
“Advertentie Eduard & Co”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1937/06/03 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580014:mpeg21:p00012
informatie Eduard & Co met dank aan R. van den Burg (email 9 september 2021)
Illustratie:
Stadsarchief Amsterdam beeldbank / Olie, Jacob (1834-1905). Kromme Waal 9-21 (ged.) (v.r.n.l.) in noordelijke richting naar Prins Hendrikkade 99 t/m 107 tijdens werkzaamheden aan de kademuur van de Waalseilandsgracht. augustus 1863 t/m oktober 1863. 10019A000326
“Advertentie Lelie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1907/11/15 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872646:mpeg21:p003
“AMSTERDAM Jeannette de Levie”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1936/07/30 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582075:mpeg21:p00009
“Advertentie Eduard & Co”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1937/06/03 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 05-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580014:mpeg21:p00012
Briefhoofd Goudeket met dank aan Toon Franken (afkomstig Zeeuws Archief, Vlissingen) per email dd 8 januari 2022
gepubliceerd:
5 maart 2021
laatst bijgewerkt:
29 april 2022