De Korte Zwanenburgwal bestaat niet meer, het was het gedeelte aan de andere kant van de Raamgracht, waar nu het ‘Pentagon’ is gebouwd. Deze nieuwbouw is daar gekomen na de aanleg van de metro. Dit deel van de Zwanenburgwal heette zo niet alleen in de volksmond, ook in advertenties en bij het bevolkingregister wordt de naam gebruikt.
Korte Zwanenburgwal – chocoladefabriek J. M. van Gelder
Deze chocoladefabriek, die koosjere chocolade voor Pesach produceerde, was rond 1862 gevestigd op nummer Q2, latere nummering Zwanenburgwal 3.
Korte Zwanenburgwal 6 – A. Grünberg
A. Grünberg was hier rond 1880 gevestigd en verkocht brood van broodfabriek ‘De Haan’.
Korte Zwanenburgwal 6 – IJssalon Michel Groenteman
Op 10 maart 1904 werd hier de ijssalon van Michel Groenteman geopend. Op 6 april 1907 werd de ijssalon verplaatst naar de Muiderstraat 8.
Korte Zwanenburgwal 11 – weduwe Benjamins
Weduwe Benjamins, op dit adres, bood in de Israëlietische Nieuwsbode van 3 september 1880 een soekah (loofhut) aan. De weduwe Benjamins was Fennij Voorsanger (Amsterdam, 29 mei 1811) de moeder van boekhandelaar Jonas Benjamins (Amsterdam, 16 mei 1841 – Amsterdam, 10 februari 1898). die hier woonde met zijn vrouw Rozette van Dantzig (Amsterdam, 11 november 1841 – Amsterdam, 11 december 1915) en hun drie zoons; Jacob (Amsterdam, 30 december 1876), Levy (Amsterdam, 6 februari 1879 – Amsterdam, 10 februari 1955) en Israël (Amsterdam, 16 november 1884 – Auschwitz, 31 januari 1944). Fenny was gehuwd met Jacob Israël Benjamins (Amsterdam, 22 december 1807).
Korte Zwanenburgwal 13 – Jesaja Hamburg en Henriëtte van Duin
Jesaje Hamburg en Henriette van Duin hielden hier op 3 mei 1873 de receptie voor hun huwelijk.
Korte Zwanenburgwal 14 – Kapper Pruim
Op dit adres was in 1893 kapper B. M. Pruim gevestigd. Dit was Benjamin Pruim, geboren op 19 oktober 1829 te Amsterdam en hij was gehuwd met Grietje (Judic) Pato(o) (Amsterdam, april 1821). 
Hun zoon Meijer Pruim werd eveneens kapper en was gevestigd op de Jodenbreestraat 52hs. Zijn zoon Samuel werd in mei 1899 in de krant genoemd, volgens dat bericht was hij bijna verdronken.
Korte Zwanenburgwal 18 – Barend Roelof Citroen & Zoon
In 1876 werd hier de zaak in gouden en zilveren sieraden, horloges en juwelen geliquideerd. In 1877 werden er weer siertorens (voor op de Torah-rollen) verkocht. Barend Roelof Citroen (Amsterdam, 19 december 1808) was gehuwd met Netje Joseph Rooseboom (Amsterdam, 8 augustus 1808).
Korte Zwanenburgwal 18 – Salomon Mossel
De zaak van S. Mossel & Co’s, een zuivelhandel, werd hier in 1896 gevestigd. Salomon Elias Mossel werd in Amsterdam geboren op 3 augustus 1849. Hij was gehuwd met Saartje van Emrik (Amsterdam, 31 maart 1849) en zij hadden drie dochters en drie zoons.
Korte Zwanenburgwal 22 – depot Weduwe Benjamins
Rond 1886 had de weduwe Benjamins op dit adres een depot voor de Franse Stoomververij en Chemische Wasserrij van H. Oppenheimer. van Kruiskade 19 in Rotterdam. Dit was Fanny Voorzanger, op de archiefkaart nu gespeld met een z, en volgens dezelfde kaart geboren in Amsterdam op 1 juni 1813 en gehuwd met Jacob Benjamins (Amsterdam, december 1808). Ondanks de verschillen in de archiefkaarten is het aannemelijk dat het gaat om Fenny Voorzanger die op nummer 11 woonde.
bron:
Grunberg, Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 5, 1880, no 29, 16-01-1880. Geraadpleegd op Delpher op 15-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005538030:00001.
Chocolaadfabriek, Weekblad voor Israëlieten. 7 maart 1862. Geraadpleegd op Delpher op 23-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005592033:00001.
“Advertentie Pruim”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 24-03-1893. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858602:mpeg21:a0020
“Familiebericht Pruim”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 26-05-1899. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858743:mpeg21:a0046.
stadsarchief Amsterdam, bevolkingsregister 1851-1853, lemma Pruim.
B. R. Citroen, Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 1, 1876, no 30, 21-01-1876. Geraadpleegd op Delpher op 15-08-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005536031:00001.
Citroen, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1864-1874, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1035.
“Advertentie Mossel”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 17-04-1896. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858478:mpeg21:a0015.
Stadsarchief Amsterdam, Mossel, Salomon Elias – Zwanenburgwal 86 – 03-08-1849 – Amsterdam – BRB00760000073.
Hamburg – van Duin, Weekblad voor Israëlieten. 2 mei 1873. Geraadpleegd op Delpher op 23-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005598147:00001.
soekah, Israelietische nieuwsbode. 3 september 1880. Geraadpleegd op Delpher op 24-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005538065:00001.
Korte Zwanenburgwal, Stadsarchief Amsterdam, Bev.olkingsregister 1851-1853, archiefnummer 5000, inventarisnummer 284, blad pagina 1310.
Jacob Benjamins, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2337.
Jacob Benjamins, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2338.
Fanny Voorzanger, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen. 23 juli 1886. Geraadpleegd op Delpher op 25-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005402028:00001.
Michel Groenteman, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-03-1904, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 27-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871694:mpeg21:p008.
Groenteman, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-04-1907, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 29-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871780:mpeg21:p003.
illustratie:
Chocolaadfabriek, Weekblad voor Israëlieten. 7 maart 1862. Geraadpleegd op Delpher op 23-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005592033:00001.
“Familiebericht Pruim”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 26-05-1899. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858743:mpeg21:a0046.
“Advertentie Mossel”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 17-04-1896. Geraadpleegd op Delpher op 05-06-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858478:mpeg21:a0015.
soekah, Israelietische nieuwsbode. 3 september 1880. Geraadpleegd op Delpher op 24-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005538065:00001.
Michel Groenteman, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-03-1904, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 27-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871694:mpeg21:p008.
gepubliceerd:
23 juli 2023
laatst bijgewerkt:
29 juli 2023