Het bedrijf werd in 1854 aan de Nieuwe Achtergracht in Amsterdam opgericht door de diamantslijper Joseph Isaac Asscher (1816-1893) onder de naam ‘firma I. J. Asscher’. Hij gebruikte de initialen van oudste zoon Isaac Joseph. Joseph Isaac deed goede zaken tijdens de Kaapse tijd (1870-1880), de bloeitijd van de diamanthandel na de ontdekking van rijke diamantvelden in Zuid-Afrika. Rond 1900 kwam de firma in handen van twee kleinzoons van de oprichter, Abraham Asscher (Amsterdam, 19 september 1880 – Amsterdam, 1 mei 1950) en Joseph Asscher (Amsterdam, 25 september 1871 – 1937). Joseph was een gerenommeerd diamantslijper.
In 1902 ontwikkelde en patenteerde hij de zogenaamde Asscher cut, een opvallende achthoekige slijpvorm die meteen bij de elite in trek was. Dit werd de eerste gepatenteerde slijpvorm voor diamanten ter wereld. Deze slijpvorm zorgt voor een vierkante vorm met een groot tafelfacet, met een afgesneden paviljoen en afgesneden hoeken. Deze wijze van slijpen heeft een grote gelijkenis met de emerald-slijpvorm, maar de Asscher-slijpvorm is vierkant en de emerald-slijpvorm is rechthoekig. Daarom wordt het ook wel een ‘vierkante emerald’ genoemd. Door het grote en open tafelfacet zijn kleine afwijkingen of oneffenheden gemakkelijker te ontdekken dan bij andere slijpvormen. Kleur, helderheid en zuiverheid komen door de vorm goed tot hun recht. De belangstelling voor varianten van de Asscher cut was hoog tijdens de art deco (1910-1930) toen strakke geometrische vormen hoogtij vierden.
Joseph werd in 1903 gekozen voor het kloven van de Excelsior, op dat moment de grootste ruwe diamant ter wereld. Vier jaar later kloofde hij op verzoek van Koning Edward van Groot Brittannië de Cullinan. Dit was de grootste ruwe diamant aller tijden, in 1905 in Zuid-Afrika gewonnen en door de regering van Transvaal aan koning Edward VII geschonken. Het kloven en slijpen van de diamant, door Henri Koe, verliep volgens plan en de naam Asscher was internationaal voorgoed gevestigd.
Van de Cullinan zijn negen grote en 96 kleine diamanten geslepen, waaronder de Star of Africa (of: Cullinan I). Deze diamant van 530,2 karaat is verwerkt in de scepter van de Britse koning, maar de steen wordt door de koningin ook in een broche gedragen. De andere stenen zijn verwerkt in de kroonjuwelen. Een deel van de steen bleef in de vorm van kleine briljanten en slijpsel achter bij de firma Asscher als werkloon voor het splijten en slijpen.
De firma liet in 1906 door architect Gerrit van Arkel een nieuwe diamantslijperij bouwen in de Tolstraat in De Pijp, de toenmalige stadsrand van Amsterdam. Hoewel er geen diamanten meer geslepen worden, gebruikt de firma Asscher nog enkele verdiepingen van het gebouw. In 1914 tijdens de Eerste Wereldoorlog heeft familie Asscher 250 Belgische vluchtelingen opgevangen in de toen nieuwe diamantslijperij.
Na het succes met de Cullinan opende Joseph Asscher een filiaal in Parijs. Zijn broer Abraham Asscher bleef in Amsterdam om de firma aldaar te leiden samen met een andere broer, Jacob Asscher (Amsterdam, 11 oktober 1891 – Amsterdam, 15 oktober 1976).
Abraham werd in de oorlog lid van de Joodsche Raad en werd uiteindelijk in 1943 zelf op transport gesteld. Na concentratiekamp Bergen-Belsen overleefd te hebben en teruggekeerd te zijn in Nederland, werkte hij met Jacob nog enkele jaren aan de wederopbouw van het familiebedrijf. De firma kwam pas weer tot bloei onder twee zoons van Abraham: Joseph (Joop) Asscher (1912-1981) en Lodewijk (1914-2001). Later werd de onderneming geleid door de zoon van deze laatstgenoemde Lodewijk: Edward Asscher en de dochter en zoon van Edward, Lita en Mike.
Sinds de toekenning in 1980 van het predicaat Koninklijk heet het bedrijf Koninklijke Asscher Diamant Maatschappij.
bron:
Koninklijke Asscher Diamant Maatschappij, wikipedia (geraadpleegd 24 januari 2024).
Henri Koe, Joodsamsterdam.nl (geraadpleegd 24 januari 2024).
Joseph Asscher, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1555.
Jacob Asscher, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1262.
De heer A. ASSCHER overleden. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-05-1950. Geraadpleegd op Delpher op 16-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000087583:mpeg21:p001.
illustratie:
© joodsamsterdam
De heer A. ASSCHER overleden. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-05-1950. Geraadpleegd op Delpher op 16-04-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000087583:mpeg21:p001.
gepubliceerd:
16 april 2023
laatst bijgewerkt:
16 april 2023