Het Kattengat is een korte straat in Amsterdam-Centrum. De straat loopt van oost naar west en begint als zijstraat van de Spuistraat. Bij de Smaksteeg komt de straat uit op de Stromarkt gelegen aan het Singel. Oorspronkelijk was het Kattengat een smal grachtje in een V-vorm dat van de Nieuwezijds Achterburgwal (thans Spuistraat) in twee gedeelten naar het Singel liep. In de tweede helft van de negentiende eeuw is het grachtje gedempt. De linkerpoot van de V heet sinds 2 oktober 1873 Koggestraat. Het Kattengat is in 1936 door sloop aanzienlijk verbreed.
Kattengat 4-6 – De Silveren Spiegel
Judith de Hond – Walvisch (Amsterdam, – Amsterdam, ) was hier ondergedoken. Ze kreeg een hoofdwond en die liep uit op bloedvergiftiging. Ze overleed hieraan. Onderduikers die in de onderduik overleden waren een groot probleem, want hoe kon men ongezien van een lijk afkomen?
Judith werd afgelegd en de zonen van Judith, die in de buurt waren ondergedoken, hebben haar op 18 december 1944 in de nabijgelegen Jeroenensteeg neergelegd. Daar werd ze gevonden door de politie en dat ze een onderduiker moest zijn werd snel achterhaald; de zolen van haar pantoffels waren droog terwijl de straat nat was.
Judith woonde met haar gezin op het Nieuwegrachtje 8-2. Ze was gehuwd met Abraham de Hond (Amsterdam, 20 november 1868 – Amsterdam, 8 februari 1956).
Boven De Silveren Spiegel zat een groot aantal onderduikers, het café-restaurant zelf werd regelmatig bezocht door de bezetter. De eerste onderduiker was, in 1942, Barend de Hond (Amsterdam, 4 augustus 1907 – Amsterdam, 9 juni 1983) met zijn vrouw Duifje Croese (Amsterdam, 21 maart 1907 – Amsterdam, 13 april 1949) en zoon Ab (Abraham) (Amsterdam, 3 januari 1934 – Amsterdam, 23 april 2021). In totaal kwamen er zestien familieleden van De Hond in deze onderduik. In nissen en hoeken waren er verstopplekken. Het pand werd zes keer doorzocht door de Sicherheitsdienst, er werd nooit iemand gevonden.
De Silveren Spiegel bestaat nog steeds.
bron:
Abraham de Hond, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 358.
Judith de Hond – Walvisch, Bianca Stigter, Atlas van een bezette Stad, Amsterdam 1940 – 1945 (Amsterdam 2019) 112-113.
illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Kattengat. Gezien naar de Nieuwezijds Achterburgwal, de huidige Spuistraat. Deze plek werd ook wel Het Einde van de Wereld genoemd. tekening George Pieter Westenberg. 1821. Collectie Atlas Splitgerber. 010001000691.
gepubliceerd:
17 december 2023
laatst bijgewerkt:
17 december 2023