Over Joseph Emmerik zijn in het Stadsarchief van Amsterdam, politierapporten, twee stukken terug te vinden. Het eerste gaat over het ontvreemden van een bakfiets op 20 maart 1942. Dit was in de periode dat de nazi’s hadden bepaald dat Joden hun fiets moesten inleveren. Het kan dus zijn dat deze fiets was gestolen, maar ook gebeurde het regelmatig dat een fiets verborgen werd, en er aangifte van diefstal werd gedaan. Met deze aangifte kon men aantonen dat men door de ‘diefstal’ niet aan de inleverplicht kon voldoen.
Het tweede stuk over Josef 
betreft de arrestatie van Joseph en zijn broer Abraham. Joseph en Abraham moesten voor de Sichterheitsdienst worden aangehouden en werden gearresteerd door de agenten Sinselmeijer en Goijaerts. De broers werden weer vrijgelaten, de reden waarom is niet bekend. Zowel Joseph als Abraham waren gemengd gehuwd en dat zal de reden zijn geweest dat hun beider gezinnen de oorlog overleefden. Abraham moest echter wel onderduiken, in zijn gezin waren er geen kinderen en dan was het risico om opgepakt te worden groter.
Joseph werd ook opgepakt toen hij de boer op ging om eten te kopen. Hij kwam in Westerbork terecht op 14 maart 1945. Hij was een van de weinige mensen die op 12 april 1945 wist te ontsnappen uit het kamp.
Gedurende de oorlog hebben Joseph en Klara hun dochter Esther bij boeren in het oosten van het land een tijd laten onderduiken. Dat deden ze omdat Esther een Joods uiterlijk had, ze zelf ook onderduikers hadden en Esther als klein kind mogelijk zou praten.
 |
 |
Joseph Emmerik werd in Amsterdam geboren op 29 januari 1909 en trouwde met Klara Sophie Polifka (Bottrop, 15 mei 1908). Ze kregen vijf kinderen; Gerhard (1928), Johnny (1936) en Esther (1939), Theodor (1943) en Willy (1946). Ten tijde van de oorlog woonden ze op de Retiefstraat 67-1 waar ze tot 1950 bleven wonen. De buren van de familie Emmerik op nummer 67, de familie Koster op 67hs, de familie Wertheijm op 67-2 en de familie Slap op 67-3 werden grotendeels vermoord in de kampen.
bron:
Stadsarchief Amsterdam, politierapporten 1940 – 1950, lemma Josef Emmerik.
persoonskaart van Joseph Emmerik, uit de Hulpsecretarie van de gemeente Westerbork waarin de kampbevolking werd geregistreerd.
email Esther Emmerik 10 februari 2017, 10 maart 2017.
Illustraties:
Stadsarchief Amsterdam, Politierapporten 40-45: NL-SAA-19850980
Stadsarchief Amsterdam, Politierapporten 40-45: NL-SAA-19850980
persoonskaart met dank aan E Emmerik
gepubliceerd:
2 maart 2017
laatst bijgewerkt:
17 maart 2022