Het Jacob Obrechtplein is een plein in Oud Zuid bij de Obrechtstraat, de Heinzestraat en de Bartolomeus Rulofstraat. Het plein is bekend door de Obrechtsjoel.
Jacob Obrechtplein – tijdelijke synagoge
Voordat de synagoge op het Jacob Obrechtplein gebouwd werd was er al sprake van een tijdelijke synagoge. Deze werd op 4 september 1919 door opperrabbijn A. S. Onderwijzer en voorzanger A. Stoutzker ingewijd.
Jacob Obrechtplein – Raw Aron Schustersynagoge
Tegenwoordig heet deze synagoge de Raw Aron Schustersynagoge, maar meer bekend was de synagoge als de Obrechtsjoel of Synagoge-Zuid. In maart 1926 werd de grond voor deze synagoge aangekocht, een maand later werd Harry Elte als architect aangesteld. In het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 18 maart 1927 werd het ontwerp van Elte publiek gemaakt. Op 10 maart 1927 werd de bouw aanbesteed, en de firma Kremer & Reynders kwam met de laagste inschrijving.
In februari 1928 verscheen de vacature voor de eerste voorzanger in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. De voorzanger zou een vrije woning krijgen, kindertoeslag en een bezoldiging van ƒ 4500,- – ƒ 5000,- per jaar. In 1929 kwam het tot een verkiezing van de voorzanger.
Onder andere gazzan Dijm (Dym) uit Krakau en gazzan H. M. Landau (Klodawa, 1890) waren voorzangers die men kon kiezen. Landau kreeg 137 stemmen, Dym 37 en daarmee werd Landau de Eerste Voorzanger van de Obrechtsjoel. Op 19 september 1929 werd Landau geïnstalleerd. Hij woonde in 1930 met zijn gezin op de Heinzestraat 3-2.
Op 10 februari 1928 werd bekend gemaakt dat de inwijding van de synagoge op de komende Lag bo’oumer (8 mei 1928) zou gaan plaatsvinden. Oppervoorzanger Maroko zou de dienst gaan leiden.
Lees verder over deze synagoge.
Jacob Obrechtplein 7hs – Johanna Kalker – Bendien
Op 26 maart 1929 overleed op dit adres Johanna Kalker – Bendien (Almelo, 21 augustus 1843). Johanna was de weduwe van David Kalker (Amsterdam, 30 mei 1840 – 1902). De kinderen van Johanna en David waren Salomon (Amsterdam, 19 augustus 1878), Rosette (Amsterdam, 2 april 1880), Emanuel (Amsterdam, 13 maart 1882 – Amsterdam, 28 januari 1930).
Jacob Obrechtplein 7hs – gezin Slap
Tijdens de oorlog woonde hier diamanthandelaar Elias Slap (Amsterdam, – Extern kommando Oranienburg, ) en zijn vrouw Esther Sammes (Parijs, – Bergen-Belsen, ).
Jacob Obrechtplein 9 – Ch. Speyer
Ch. Speyer won in maart 1935 een haardstoel vanwege het feit dat hij een groot aantal abonnees had aangebracht voor het Nieuw Israëlietisch Weekblad.
Jacob Obrechtplein 15-1 – Jo Windmuller
Toegangsbewijzen voor een seideravond op 21 april 1932 konden onder andere bij Jo Windmuller worden verkregen. Rosa Eliza Windmuller (Zutphen, 26 oktober 1909 – Auschwitz, ) woonde op dit adres. Rosa trouwde met loodgieter Hermann Aussen (Oberhausen, – Buchenwald, ) en zij kregen een zoon Bernard (Culemborg, – Auschwitz, ). In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Markt 7 in Culemborg.
bron:
tijdelijke synagoge, Synagoge-Zuid.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 22-08-1919, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859745:mpeg21:p005.
Harry Elte, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 23-04-1926, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000585059:mpeg21:p00002.
Ontwerp van de nieuwe Synagoge aan het Jacob Obrechtplein. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-03-1927, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858169:mpeg21:p005.
aanbesteding, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 18-03-1927, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579002:mpeg21:p00002.
vacature, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-02-1928, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858041:mpeg21:p008.
inwijding, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1928, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858042:mpeg21:p005.
Maroko, “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-02-1928, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000579051:mpeg21:p00002.
Johanna Bendien, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-03-1929, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010857998:mpeg21:p006.
Dijm, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 21-06-1929, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578025:mpeg21:p00006.
Landau, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 21-06-1929, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874369:mpeg21:p003.
VERKIEZING EERSTE VOORZANGER TER SYNAGOGE JACOB OBRECHTPLEIN. MOSCHE LANDAU.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 28-06-1929, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578026:mpeg21:p00002.
Verkiezing van den Eerw. Heer H.M. LANDAU tot Eersten Voorzanger ter Jacob Obrecht-Synagoge. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-06-1929, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874370:mpeg21:p005.
INSTALLATIE.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-09-1929, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874381:mpeg21:p005.
David Kalker, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2024.
David Kalker, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2050.
E. D. Kalker, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 31-01-1930, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578057:mpeg21:p00012.
Speyer, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 29-03-1935, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874564:mpeg21:p012.
Jo Windmuller, Iton hatsaïr. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005654030:00001.
R. E. Windmuller, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 1681.
illustratie:
Ontwerp van de nieuwe Synagoge aan het Jacob Obrechtplein. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 18-03-1927, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858169:mpeg21:p005.
VERKIEZING EERSTE VOORZANGER TER SYNAGOGE JACOB OBRECHTPLEIN. MOSCHE LANDAU.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 28-06-1929, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 10-01-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578026:mpeg21:p00002.
gepubliceerd:
11 januari 2023
laatst bijgewerkt:
11 januari 2023