Venter David Isaac Loeza werd in Amsterdam geboren op 26 november 1809 als zoon van debitant Isaac David Loeza (Amsterdam, 4 januari 1781 – Amsterdam, 27 september 1843) en Matje Jacobs (van der Glas Flesseman) (1781 – Amsterdam, 26 september 1842). Ten tijde van de keuring voor de militaire dienst woonde David bij zijn ouders op de Leprozengracht in Amsterdam. Het beroep van vader, debitant, kan inhouden een slijter, verkoper in het klein, lotenverkoper of winkelier. Bij het huwelijk van dochter Lea in 1843 was vader Isaac een gedelegeerde van de Nederlandse loterij.
Het gezin Loeza was arm. David nam de dienst over van Petrus Reminus Otto (Amsterdam, 1 augustus 1808) die was ingeloot. Tegen betaling kon men een ander laten opkomen, David was degene die de dienst overnam.
In 1829 werd Otto ingelijfd als reservist bij de infanterie. De overname door David moet rond 1831 hebben plaatsgevonden.
Tijdens de tijd dat David soldaat was is er een misdrijf gepleegd waarvoor hij veroordeeld werd. Er werd zelfs een signalement afgegeven omdat David moest worden opgespoord. Het signalement was ondertekend door Hendrik Provo Kluit (Utrecht, 9 september 1803 – ‘s-Gravenhage, 27 oktober 1860), rechter van beroep.
De misdaad was valsheid in onderhandse geschriften. Hij werd in contumacie veroordeeld, hetgeen inhoudt dat David niet op de zitting was verschenen en de straf was 5 jaar tuchthuis (gevangenis) en hij zou worden gebrandmerkt. Het signalement werd afgegeven omdat David moest worden opgespoord.
Brandmerken werd in Nederland als straf in 1854 afgeschaft. Met een brandijzer werd op het gelaat (wangen of voorhoofd) een brandmerk aangebracht zodat mogelijke recidivisten eenvoudig te herkennen waren. Dit brandmerken in het gezicht werd in de zeventiende eeuw afgeschaft, maar bleef tot in de negentiende eeuw toch gebruikt, maar dan op de schouder, bovenarm of rug.
Hoe het verder met David Isaac Loeza is nog niet achterhaald. Aanwijzingen zijn welkom.
bron:
Militaire dienst, Stadsarchief Amsterdam, Militieregisters, archiefnummer 5182, inventarisnummer 4029.
Hendrik Provo Kluit, wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Prov%C3%B3_Kluit (geraadpleegd 12 december 2024).
Isaac David Loeza, akevoth, https://www.dutchjewry.org/genealogy/ashkenazi/12077.shtml (geraadpleegd 12 december 2024).
Lea Loeza, Noord-Hollands Archief, 358.6-178 Huwelijksakten van de gemeente Amsterdam, 1843. Huwelijksakte David Blitz en Lea Loeza, 05-04-1843.
illustratie
signalement met dank aan F. van Westerop (email 23 oktober 2024).
gepubliceerd:
12 december 2024
laatst bijgewerkt:
12 december 2024