Voor de Pesach werd er in veel Joodse huishouden een grote schoonmaak gehouden waarbij er vooral gezocht werd naar chometz. Op de dag voor Pesach ging de jeugd de straten rond en onder de roep ‘Wer hot chometz’ (wie heeft chometz) werd dit verzameld om vervolgens verbrand te worden. Nevenstaande foto laat dit zien op het Markenplein, met links bakkerij Werkendam.
Chometz
Chometz (Chametz, hametz, hames) is een woord dat uit het Hebreeuws komt. Het gaat om voedingstoffen waarin middelen zitten om te laten rijzen en die daarom verboden zijn tijdens Pesach. Volgens de Halacha (Joodse wet) mogen Joden geen Chometz bezitten, eten of verhandelen tijdens de Pesach. Deze wet komt een aantal keren voor in de Thora. In de praktijk gaat het om alle rijsmiddelen, zoals gist. Producten die hiervan gemaakt zijn dienen niet alleen verwijderd te worden uit een huishouden (waarbij minutieus wordt gezocht naar resten van brood, koekjes e.d.) maar ook te worden vernietigd.
Als brood wordt tijdens de Pesach onder andere Matzes gegeten, een product dat geen rijsmiddelen bevat.
Verbranden
Het ophalen van de resten waarin rijsmiddelen zitten werd veel door de jeugd gedaan. Het verbranden van de resten was een traditie op de dag voor Pesach begon en bovenstaande foto laat dit zien op het Markenplein in Amsterdam.
bron:
Chametz, https://en.wikipedia.org/wiki/Chametz (geraadpleegd 29 mei 2023)
illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Markenplein 1-3-5 (rechts, v.l.n.r.) en 2-2A (ged) (links, v.r.n.l.). Verbranden van chomets; links ingang Joden Houttuinen; links van het midden, doorkijkje naar Houtkopersburgwal. OSIM00003000972.
gepubliceerd:
29 mei 2023
laatst bijgewerkt:
29 mei 2023