Caroline Bunjes-Rosenthal woonde de laatste jaren van haar leven in het Rosenthal-May Zusterhuis aan de Nieuwe Keizersgracht te Amsterdam; een huis met een Joodse geschiedenis. Ze keerde in 1933 vanuit Berlijn naar Nederland terug. Dat was na de machtsovername door de nazi’s en doordat ze een antifascist was kon ze zich niet met dit regime verenigen.
Carolina Dorothea Philippine Bunjes werd op 13 februari 1918 in Utrecht geboren als dochter van de niet-Joodse Wilhelm Rudolf Bunjes en Rebecca Jacobs. Al op jonge leeftijd verhuisde ze met haar ouders naar Berlijn waar haar vader een bedrijf had. Ze ging er op school en maakte de opmaat tot de verkiezing van Hitler van dichtbij mee gevolgd door zijn machtsovername. Terug in Nederland vertrekt Caroline op haar zestiende uit het ouderlijk huis, ze heeft het er niet naar haar zin, en gaat in Amsterdam bij haar oudere zus wonen. Deze zus heeft uitgesproken linkse ideeën en mede door haar wordt Caroline politiek bewust.
Caroline is zeer verontrust over de politieke ontwikkelingen in Spanje. Ze zag de Spaanse Burgeroorlog als de opmaat tot een nieuwe wereldoorlog. Ze vond dat ze geen andere keuze had dan als vrijwilliger naar Spanje te gaan en daar te proberen iets te doen. Ze gaat, wordt fotograaf en trouwde in november 1936 met Antonio Faustino Blas, een Spaanse commandant in het Republikeinse leger die net als zij tegen het Franco-regime vocht. Caroline werd gearresteerd en op 31 augustus 1938 werd Antonio volgens de ene bron door het Franco-regime geëxecuteerd en volgens de andere bron kwam hij toen om aan het front.
Caroline zat gevangen, was zwanger en beviel van een zoon. Ze verbleef een poos bij haar schoonfamilie in Madrid en besluit in 1940 om terug te keren met haar zoon naar Nederland. Bij de Franse grens werd ze echter gearresteerd. Het lukt haar om vrij te komen, waarschijnlijk na bemiddeling van de Nederlandse ambassadeur, en in 1941 is ze terug in het inmiddels bezette Nederland. Over de dreiging van Duitsland was ze voor de oorlog ook al uitgesproken, en zei daar later over: “Alle regeringen wisten dat Hitler bezig was met het opvoeren van de bewapening van Duitsland. Niemand deed iets. Moesten we dan lijdzaam afwachten tot hij Europa zou overvallen?”
Na terugkomst ging Caroline bij haar moeder in Scheveningen wonen en vertrekt later naar Friesland waar ze in het verzet gaat. Zowel haar Joodse moeder als Caroline overleven de oorlog omdat ze weigerden om zich als Jood te laten registreren.
Na de oorlog trouwde Caroline op 6 februari 1947 met Eduard Rosenthal (Mayen, 11 januari 1900). Eduard was eerder gehuwd geweest met Erna Sara Haurwitz (Liegnitz, 13 december 1908) die op 31 mei 1945 bij Tröbitz omkwam. In de laatste twintig jaar van haar leven woonde Caroline afwisselend in Italië en Amsterdam. Ze overleed in Italië in 2016.
bron:
Dick Schaap, Caroline Bunjes-Rosenthal, legerfotograaf bij de republikeinse brigades in Opgemerkt/Brood & Rozen (2008/3).
Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Caroline Bunjes.
Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Rosenthal
Yvonne Scholten, Bunjes, Lini in Nederlandse Vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog op https://spanjestrijders.nl/bio/bunjes-lini (geraadpleegd 28 maart 2019)
RIP: Carolina (Lini) Bunjes-Rosenthal 1918-2016 op Digressions&Impressions https://digressionsnimpressions.typepad.com/digressionsimpressions/2016/05/rip-carolina-lini-bunjes-rosenthal-2018-2016.html (geraadpleegd 28 maart 2019)
laatst bijgewerkt:
27 september 2019