Carla Simons werd als Caroline Josephine Sophie Simons geboren op 29 april 1903 als dochter van accountant Joseph Simons (Antwerpen, – Amsterdam, ) en Sophia Christina Jacobs (Arnhem, – Amsterdam, ). Carla had een oudere zus Rachel Carolina Emanuella (Amsterdam, – Auschwitz, ). Carolina woonde tot 8 september 1941 op de Noorder Amstellaan 181-1, op die dag verhuisde ze naar de Noorder Amstellaan 201-2. Carla groeide onder andere op op het Olympiaplein.
Caroline Josephine Sophie Simons was journaliste, schrijfster en vertaalster (uit het Italiaans en het Frans). Ze maakte in 1926 haar debuut met het boek Voorspel en de Haagsche Courant noemde het een geslaagde entree. Het boek was inhoudelijk zeer bijzonder, het thema was delicaat en precair van gehalte en over een gebied waar menig jong auteur over gestruikeld was. Carla niet. Het Vaderland noemde het boek niet geschikt voor heel jonge mensen en oudere personen met strenge zedelijkheidsbegrippen. Ook daar was de recensie zeer positief.
Carla kreeg een relatie met de Italiaanse hoogleraar Romano Guarnieri (Adria, 20 februari 1883 – Perugia, 29 oktober 1955) die twintig jaar ouder en gehuwd was. Romano was al lang in Nederland, op 31 januari 1907 kwam Romano hij hier voor het eerst en Nederland zou zijn tweede vaderland worden. Hij ging studeren in Groningen en werd in 1925 benoemd aan de Universiteit van Amsterdam tot bijzondere lector in de Italiaanse taal- en letterkunde en in hetzelfde jaar tot leraar in de Italiaanse taal en letterkunde aan de 2e Openbare Handelsschool in Amsterdam. Romano kon vanwege zijn katholieke achtergrond niet scheiden. Vanaf 1927 gaan Carla en Romano samenwonen.
In het begin van de oorlog steunde Romano Mussolini tot Romano afstand nam van het fascisme. De steun voor Mussolini door Romano gaf Carla het idee dat ze beschermd was. Dat idee wordt bevestigd na haar arrestatie op 3 augustus 1943; ze wordt een dag later door tussenkomst van de consulair legaat Fornari vrijgelaten. Maar het afwijzen van het fascisme door Romano en zijn weigering om in Nederland propagandist te worden voor nazifascisme zorgde ervoor dat hij door de bezetter werd aangemerkt als ‘verdacht Italiaan’. Na de val van Mussolini in 1943 en de aansluiting van Italië bij de geallieerden is van de bescherming niets meer over. Romano werd veroordeeld en verdween naar Italië voor een gevangenisstraf van 15 jaar, die verviel toen de oorlog was afgelopen.
Maar Carla was de bescherming door haar relatie kwijt. Om haar heen zag ze de gevolgen van de deportaties, maar ze weigerde om onder te duiken. Dat in tegenstelling tot haar moeder, die door de onderduik de oorlog overleefde en na de oorlog aan Carla’s vriendin Elza Lötz – Mazzoleni schreef: ‘O God, waarom is ze toen niet weggegaan, maar heeft vertrouwen gehad in die beulen en bleef maar in haar huis.’
Het was Adolf Eichmann persoonlijk die opdracht gaf om haar te arresteren: ‘Ik heb opdracht gegeven om Simons per omgaande voor tewerkstelling naar het Oosten over te brengen’ (die SIMONS umgehend zum Arbeitseinsatz nach dem Osten zu verbringen). Op 28 oktober 1943 werd Carla geregistreerd in Westerbork waar ze in Barak 67, een strafbarak, werd gehuisvest. Op 16 november 1943 ging ze op transport naar Auschwitz waar ze bij aankomst op 19 november 1943 werd vermoord.
Carla zou in totaal vier boeken schrijven. Haar vierde boek, Ik wil leven, werd in 1939 gepubliceerd.
Oevre
Carla heeft de volgende boeken geschreven:
– Voorspel. Les amours en cachette (Amsterdam 1926),
– Lea. Episoden uit een vrouwenleven (Amsterdam 1930),
– Snip, Snap, Snavelmond trokken de wijde wereld rond (Amsterdam 1932)
– Ik wil leven. Roman (Amsterdam 1939).
bron:
Caroline Josephine Sophie Simons, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 742.
Joseph Simons, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 743.
Over Boeken en Schrijvers.. “Haagsche courant”. ‘s-Gravenhage, 12-11-1926. Geraadpleegd op Delpher op 01-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000144488:mpeg21:p020.
Een Boekman de Liefde, die verborgen moet blijven. “Het Vaderland : staat- en letterkundig nieuwsblad”. ‘s-Gravenhage, 21-11-1926, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 01-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010010641:mpeg21:p005.
Maria Elizabeth Houtzager, Romano Nobile Guarnieri, Jaarboek van de Maatschappij voor Nederlandse Letterkunde (1957) 106 -113.
www.joodsmonument.nl, lemma Carla Josephine Sophie Simons (geraadpleegd 1 juli 2023).
Carla Simons: ‘Ik wil leven’, Van mei tot mei, verhalen over de Tweede Wereldoorlog, WW2 Nederland, https://meitotmei.nl/carla-simons-ik-wil-leven/ (geraadpleegd 2 juli 2023).
Carla Simons op www.joodsmonument.nl, https://www.joodsmonument.nl/nl/page/355347/carla-simons-1903-1943 (geraadpleegd 2 juli 2023).
oudste Paasch-haas proeft er van. “De courant Het nieuws van den dag”. Amsterdam, 18-04-1930, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 02-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000605092:mpeg21:p00007.
illustratie:
oudste Paasch-haas proeft er van. “De courant Het nieuws van den dag”. Amsterdam, 18-04-1930, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 02-07-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000605092:mpeg21:p00007.
gepubliceerd:
2 juli 2023
laatst bijgewerkt:
2 juli 2023