Het was zonder meer een van de bekendste koosjere bakkers van Joods Amsterdam, bekend van de gemberbolussen en mierzoet roomgebak. Samuel Snatager (Zutphen, 13 augustus 1832) begon zijn zaak op de Jodenbreestraat 47. Samuel huwde op 10 december 1857 met Sara Bernard Presburg (Amsterdam, 15 juli 1828 – Amsterdam, 1 januari 1901) en zij kregen de volgende kinderen; Bernard (Amersfoort, 28 mei 1858 – 14 april 1912), Louis (Amersfoort, 9 juli 1860 – 27 januari 1890), Abraham (Amersfoort, 12 december 1891), Jacob (Amersfoort, 1 juni 1863 – Amersfoort, 22 september 1863), Henriëtte (Amersfoort, 19 mei 1864), Mozes (Amersfoort, 16 mei 1865), Cato (Amersfoort, 30 mei 1866 – Amersfoort, 24 augustus 1866), Joseph (Amersfoort, 15 januari 1868), Emanuel (Amersfoort, 15 juni 1870 – Auschwitz, 25 januari 1943), Wilhelmina (4 augustus 1872 – 28 augustus 1872) en Clara Flora (26 augustus 1874 – 9 mei 1875).
Bij de vestiging in Amsterdam woonde het gezin onder andere op de Batavierstraat 242 en 249, in een van de armste delen van de stad. Ze waren nieuwkomers in Joods Amsterdam die zich opwerkten tot middenstanders. In 1876 plaatst Snatager voor de eerste keer een advertentie in de krant waarbij hij zijn waren aanprijst. Het betreft allerlei soorten gebak voor het komende pesachfeest. Snatager richt zich hiermee op de Joodse clientèle van zijn zaak en is al op de Jodenbreestraat 47 gevestigd. In 1878 plaatst Snatager een advertentie waarin hij zich ‘confiseur en glacier’ noemt; de zaak verkocht ook consumptie-ijs.
In december 1880 werd de Bar Mitwah van zoon Joseph in de kranten vermeld en zowel familie als begunstigers werden uitgenodigd om dat te vieren.
In 1892 liet Snatager weten dat hij ook als kok werkzaam was en opdrachten voor dejeuners, diners en soupers aannam, voor bruiloften en partijen. Hij noemde zich dan ook kok en banketbakker. In een advertentie uit 1898 wordt duidelijk dat men op de Jodenbreestraat 47 kon dineren. Of dit echt van de grond kwam is nog niet achterhaald.
Louis
Louis Snatager trad in de voetstappen van zijn vader en vestigde zich in Weesp als kok. In 1884 was hij in bezit gekomen van een geschikte gelegenheid met tuin en in eerste instantie was de Jodenbreestraat 47 het contactadres.
Goede doelen
Snatager zette zich ook in voor goede doelen. In december 1878 was hij een van de drie personen die een advertentie ondertekenden waarin werd medegedeeld dat er een ‘weldadigheids-concert’ gegeven zou worden op 18 januari 1879 in Gebouw Plancius, ten bate van een man die zo ongelukkig was gevallen dat hij niet meer in staat was om het brood te verdienen voor zijn vrouw en hun vier jeugdige kinderen. In 1885 zette hij zich in voor een weduwe met vijf kinderen, haar man was jong overleden en had geen bestaansmiddelen.
In 1903 was Snatager een van de ondertekenaars van een advertentie waarin financiële hulp werd gevraagd voor een blinde huisvader.
Jodenbreestraat 77
De zaak werd na mei 1900 verplaatst naar de Jodenbreestraat 77. De zaak was overgenomen door de zoons, en in 1900 verscheen er een advertentie die was ondertekend door de weduwe Snatager en zoons. Op woensdag 16 mei 1900 werd de zaak heropend, toen nog op nummer 47, meldde de advertentie.
Hoewel in de advertentie van 7 maart 1902 in het Weekblad voor Israëlietische Huisgezinnen over een stoom-paasbroodfabriek spreekt, is in andere advertenties nog steeds sprake van confiseur – cuisinier.
In een artikel uit 1905 wordt bevestigd dat de zaak is overgenomen. B. S. Snatager – Bernard – en hij laat een stuk plaatsen in het Onafhankelijk Israëlietisch Orgaan voor Nederland waarin er gewag wordt gemaakt van het feit dat de onderneming nu de eerste elektrische banketbakkerij is van Nederland. Het betekende dat het malen van bijvoorbeeld de amandelen met een elektrische molen werd gedaan en de werknemers lichter werk konden verrichten.
Jodenbreestraat 65
In 1911 heeft er een derde verhuizing op de Jodenbreestraat plaatsgevonden en de onderneming werd op nummer 65 gevestigd. In 1920 was er bovendien sprake van een vestiging op de Valkenburgerstraat 89-91. De gebroeders Gosschalk namen de zaak in 1921 over. Zij zetten de zaak onder de naam Snatager voort, tot augustus 1933. De zaak werd toen opgeheven.
bron:
Samuel Snatager, Stadsarchief Amsterdam, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 119.
Samuel Snatager, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1793.
Samuel Snatager, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1853-1863, archiefnummer 5000, inventarisnummer 492.
Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 1, 1876, no 39, 24-03-1876. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005536040:00001.
glacier, Onafhankelijk Israëlitisch orgaan voor Nederland, jrg 4, 1878, Deel: 5639, no 16, 11-10-1878. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005603016:00001.
Weldadigheidsconcert, Weekblad voor Israëlieten, jrg 24, 1878, no 24, 13-12-1878. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005599076:00001.
Bar Mitswah, Onafhankelijk Israëlitisch orgaan voor Nederland, jrg 6, 1880, Deel: 5641, no 26, 17-12-1880. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005603130:00001.
kok, Weekblad voor Israëlieten, jrg 28, 1882, no 10, 01-09-1882. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005600062:00001.
Louis Snatager, Nieuwsblad voor Israëlieten, jrg 1, 1884, no 24, 05-12-1884. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005601076:00001.
weduwe, Nieuwsblad voor Israëlieten, jrg 2, 1885, no 13, 18-09-1885. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005585013:00001.
Dineren, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 29, 1898, no 35, 26-08-1898. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005409035:00001.
Stoom-paasbroodfabriek, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 33, 1902, no 10, 07-03-1902. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005413010:00001.
Blinde huisvader, Onafhankelijk Israëlitisch orgaan voor Nederland, jrg 29, 1903, Deel: 1903-5664, no 27, 17-12-1903. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005606026:00001.
Elektrische banketbakkerij, Onafhankelijk Israëlitisch orgaan voor Nederland, jrg 30, 1905, Deel: 1905-5665, no 37, 23-02-1905. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005606087:00001.
Jodenbreestraat 65, Libanon; maandschrift der Joodsche Vereeniging Touroh Our (De Leer Is het Licht), jrg 4, 1911, no 1, 01-06-1911. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005802037:00001.
Valkenburgerstraat, Maandblad van “Mizrachie, afd. van den Nederl. Zionistenbond, jrg 4, 1920, no 11, 1920. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005549047:00001.
Gosschalk, Kunst en amusement; geïllustreerd weekblad gewijd aan de belangen van de cinematografie en van alle daarbij betrokkenen-waarin opgenomen de bioscoop-courant, jrg 5, 1924, no 6, 09-02-1924. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMEYE02:015974006:00001.
Weduwe Snatager, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 11-05-1900, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000568007:mpeg21:p00006.
Gosschalk, Weduwe Snatager, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 11-05-1900, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000568007:mpeg21:p00006.
Dankbetuiging, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-08-1933, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874856:mpeg21:p001.
illustratie:
Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 1, 1876, no 39, 24-03-1876. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005536040:00001.
Bar Mitswah, Onafhankelijk Israëlitisch orgaan voor Nederland, jrg 6, 1880, Deel: 5641, no 26, 17-12-1880. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005603130:00001.
Stoom-paasbroodfabriek, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 33, 1902, no 10, 07-03-1902. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005413010:00001.
Weduwe Snatager, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 11-05-1900, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000568007:mpeg21:p00006.
Dankbetuiging, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 04-08-1933, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 22-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874856:mpeg21:p001.
gepubliceerd:
22 oktober 2022
laatst bijgewerkt:
22 oktober 2022