De Boterdiepstraat is een straat tussen de Uiterwaardenstraat en de Rivierenlaan (tegenwoordig President Kennedylaan) in de Rivierenbuurt. De straat werd in 1934 gebouwd.
Boterdiepstraat 8hs – Heiman Leeraar
Heiman Leeraar (Amsterdam, 5 juli 1917 – Boarnsterhim, 17 mei 1995) was in 1938 secretaris van de Amsterdamse afdeling van de Nationale Bond van Onderofficieren. Heiman trouwde in 1947 met Gijsje Barnhoorn (1919-2005) en kreeg met haar een zoon en twee dochters.
Boterdiepstraat 12-1 – Heinz Willy Gottheim
Heinz Willy (Wilhelm) Gottheim (Auschwitz, ) werd hier geboren op 2 januari 1942. Heinz was een zoon van Berta Wolff (Aurich, – Auschwitz, ) en pianist Hans Gottheim (Berlijn, – Auschwitz, ).
Boterdiepstraat 15-1 – Simon Salomons en Rachel Vleeschhouwer
Simon Salomons (Amsterdam, 23 december 1876 – Auschwitz, 23 november 1942) en Rachel Vleeschhouwer (Weesp, 6 maart 1886 – Auschwitz, 23 november 1942) trouwden op 25 juni 1937 in de synagoge in Bussum en gingen daarna op dit adres wonen waar ze nog in het begin van de bezetting woonden.
Boterdiepstraat 16 – Nathan Nikkelsberg en Sara Engelander
Fruitkoopman Nathan Nikkelsberg (Amsterdam, 2 maart 1897 – Bussum, 23 november 1973) en Sara Engelander (Amsterdam, 4 januari 1896 – Bussum, 1 november 1985) vierden hier in maart 1938 hun twintigjarig huwelijk. Ook hun twee kinderen, Anna en Klara, overleefden de oorlog. In oktober 1945 verhuisde het gezin naar de Hunzestraat.
Boterdiepstraat 17 – Siegfried Courant
Pianist Siegfried Courant (Amsterdam, – Auschwitz, ) adverteerde het Het Joodsche Weekblad van 15 mei 1942 en hij verzorgde accordeon- en pianolessen. Siegfried was gehuwd met Jeanne Pool (Antwerpen, – Amsterdam, ) en zij hadden twee zoons; Jack (Amsterdam, – Amsterdam, ) en Willem (Amsterdam, – Auschwitz, ).
Boterdiepstraat 21-2 – arts D. G. de Vries
In 1942 was David Gerard de Vries (Zandvoort, – Auschwitz, ) een van de artsen waar Joden nog naartoe mochten. David werkte als geneesheer in Het Apeldoornsche Bosch. Hij was gehuwd met Rozine Vromen (Zutphen, – Auschwitz, ) en dit adres was hun laatste adres.
Boterdiepstraat 23-1 – Selien Leidensdorff en Ies Fredrikstadt
Op 16 oktober 1934 gingen Selien (Sara) Leidensdorff (Amsterdam, 21 maart 1911 – Auschwitz, 3 augustus 1943) en Ies (Isaac) Fredrikstadt (Amsterdam, 15 december 1907) in ondertrouw. Hun huwelijk vond plaats op 31 oktober 1934 en dit adres was het toekomstige adres. In mei 1937 verhuisden Selien en Ies naar de Holendrechtstraat 18, het adres waar ze tot hun deportatie woonden. Selien was diamantsnijdster van beroep, Ies diamantbewerker.
Boterdiepstraat 24-1 – Barend Duis
Barend Duis (Amsterdam, ) overleed op dit adres op 15 juli 1941, op 62-jarige leeftijd. Barend was gehuwd met Sara Canes (Amsterdam, – Auschwitz, ). Hij woonde hier bij zijn zoon, kantoorbediende Samuel Duis (Amsterdam, – Sobibor, ), zijn schoondochter Klaartje Schuitevoerder (Amsterdam, – Sobibor, ) en kleinzoon Barend (Amsterdam, – Sobibor, ).
Boterdiepstraat 25-3 – Louis de Groot en Johanna Pais
Op 29 maart 1939 trouwden Johanna Pais (Amsterdam, 8 januari 1915 – Sobibor, 23 juli 1943) en vertegenwoordiger Louis de Groot (Amsterdam, 11 maart 1913 – Sobibor, 23 juli 1943) in de synagoge in de Rapenburgerstraat. Zij woonden in het begin van de oorlog nog op dit adres.
Boterdiepstraat 26hs – Simon van Sister en Cornelia de Vries
Simon van Sister (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Cornelia de Vries (Amsterdam, – Amsterdam, ) woonden op dit adres in januari 1935 en vierden toen hun 25-jarig huwelijk. Cornelia overleed dertien maanden na dit jubileum. Cornelia en Simon kregen acht kinderen; Elsje (Amsterdam, 25 augustus 1895 – Engeland, 18 november 1939), Charlotte (Amsterdam, 22 augustus 1897 – Amsterdam, 31 juli 1898), Leendert (Amsterdam, 1 augustus 1898 – gefusilleerd op het Cornelis Troostplein in Amsterdam op 25 april 1944), Debora (Amsterdam, 23 mei 1901 – Sobibor, 4 juni 1943), Vogeltje (Amsterdam, 3 januari 1903 – Amsterdam, 2 april 1904), Elisabeth (Amsterdam, 24 september 1904 – Sobibor, 2 juli 1943), Dina (Amsterdam, 11 juli 1909 – Auschwitz, 21 september 1942) en Joseph (Amsterdam, 15 oktober 1912 – Amsterdam, 28 oktober 1912). In 1938 hertrouwde Simon met Schoontje Asser (Amsterdam, – Auschwitz, ). Simon en Schoontje woonden in het begin van de bezetting op de Korte Houtstraat 41-1.
Boterdiepstraat 26hs – kleermaker Oudkerk
In Het Joodsche Weekblad van 1 mei 1942 adverteerde kleeramer Oudkerk met nevenstaande advertentie. Het is nog niet achterhaald wie dit was.
Boterdiepstraat 28 – Helena Wijnschenk – Lakmaker
Helena Wijnschenk – Lakmaker (Amsterdam, 9 september 1889 – Amsterdam, 9 september 1939) overleed op dit adres, 50 jaar oud. Helena was gehuwd met Hartog Wijnschenk (Amsterdam, 1 februari 1890 – Malapan, 28 februari 1943). Hij hertrouwde op 29 mei 1941 met Eva Delden (Amsterdam, 19 april 1910).
Boterdiepstraat 35 – boekbinderij Nathan Polak
Nathan Polak had rond maart 1942 hier een boekbinderij gevestigd. Hier woonden Nathan Polak (Amsterdam, – Sobibor, ), zijn vrouw Henriëtte van Geuns en hun kind Jacques (Amsterdam, – Sobibor, ). Machzorim zijn gebedenboeken die worden gebruikt op de Hoge Feestdagen van Rosj Hasjana en Yom Kippoer. Daarnaast zijn er gespecialiseerde machzorim op de drie bedevaartsfeesten van Pesach, Shavuot en Soekot.
N. Polak was secretaris van een comité dat in het leven was geroepen om de viering van het veertigjarig jubileum van M. L. Roos aan Talmoed Torah te organiseren. Polak woonde op dit adres in 1935.
Boterdiepstraat 36-1 – Leo Vischschraper en Henny de Lange
Vertegenwoordiger Leendert Vischschraper (Amsterdam, 5 maart 1914 – Natzweiler, 4 december 1944) en Hendrika de Lange (Amsterdam, 4 januari 1914) trouwden op 3 juni 1936 en gingen op dit adres wonen. Ze woonden hier nog tijdens de bezetting. ij kregen twee dochters, Branca Betty en Betty Gretha. Leendert zat ondergedoken in Zeist en werd met andere onderduikers gearresteerd na een tip van Ans van Dijk. Hendrika en de dochters overleefden de oorlog.
Boterdiepstraat 43-1 – Louis Gobes en Liesje de Vries
Ambtenaar Louis Gobes (Amsterdam, – Polen, en verkoopster bij De Bijenkorf Elisabeth de Vries (Amsterdam, 12 januari 1912 – Auschwitz, 22 oktober 1943) gingen na hun huwelijk op dit adres wonen. Ze kregen twee zonen; Joop (Amsterdam, 9 augustus 1938 – 8 september 2019) en Gerrit Ronny (Amsterdam, 5 november 1942).
Boterdiepstraat 44-1 – Elie Neuburger
Voor de bezetting woonde hier de kunstschilder Elie Neuburger met zijn gezin.
Boterdiepstraat 46hs – Louise Debora de Jong
In mei 1938 werd Louise Debora de Jong (Amsterdam, 16 mei 1938 – Auschwitz, 12 februari 1943) hier geboren, dochter van Abraham Arnold de Jong (Lemsterland, 14 januari 1901 – Auschwitz, 12 februari 1943) en Anna Dikker (Amsterdam, 29 oktober 1901 – Auschwitz, 12 februari 1943). In het begin van de bezetting woonde het gezin op de Kromme Mijdrechtstraat 46hs.
Boterdiepstraat 66-1 – Simon Polak
Simon (Salomon) Polak (Antwerpen, 20 juni 1852) overleed hier op 31 januari 1942, bijna negentig jaar oud. Hij was de vader van Abraham Polak (Amsterdam, – Extern kommando Czernowitz, ) die ook op dit adres woonde met zijn vrouw Betje Polak – Polak (Amsterdam, – Auschwitz, ).
bron:
Sara Leidensdorff, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 499.
Leidensdorff – Fredrikstadt, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 18-10-1934, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 05-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581086:mpeg21:p00004.
Van Sister – de Vries, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 04-01-1935, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 05-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581097:mpeg21:p00004.
Simon van Sister, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 744.
40-JARIG JUBILEUM. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 08-02-1935, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 05-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874557:mpeg21:p002.
Koos Groen, Als slachtoffers daders worden: de zaak van de joodse verraadster Ans van Dijk (Baarn 1994) 123-124, noot 177.
Leendert Vischschraper, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 861.
Vischschraper – de Lange, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-06-1936, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871348:mpeg21:p007.
Gobes – De Vries, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 13-08-1936, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000582077:mpeg21:p00004.
Salomons – Vleeschhouwer, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 09-07-1937, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872965:mpeg21:p006.
Nikkelsberg – Engelander, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 10-03-1938, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580054:mpeg21:p00004.
Sara Engelander, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1411.
Nathan Nikkelsberg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1682.
Louise Debora de Jong, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 19-05-1938, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580064:mpeg21:p00004.
Leeraar, NATIONALE BOND VAN ONDER OFFICIEREN.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 08-12-1938, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580094:mpeg21:p00009.
Heiman Leeraar, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 494.
De Groot – Pais, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 09-03-1939, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000577002:mpeg21:p00004.
Wijnschenk – Lakmaker, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 13-09-1939, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000577029:mpeg21:p00004.
Hartog Wijnschenk, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 953.
Barend Duis, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 18-07-1941, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318164:mpeg21:p011.
Heinz Willy Gottheim, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 09-01-1942, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318189:mpeg21:p018.
Simon Polak, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 06-02-1942, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318304:mpeg21:p008.
N. Polaqk, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 27-03-1942, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318311:mpeg21:p010.
Oudkerk, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 01-05-1942, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318316:mpeg21:p010.
Siegfried Courant, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 15-05-1942, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318318:mpeg21:p007.
David de Vries, Medische hulp van 20 tot 6 uur Amsterdam. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 11-09-1942, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318336:mpeg21:p004.
illustratie:
Vischschraper – de Lange, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-06-1936, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871348:mpeg21:p007.
Nikkelsberg – Engelander, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 10-03-1938, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000580054:mpeg21:p00004.
De Groot – Pais, Familiebericht. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 09-03-1939, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 06-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000577002:mpeg21:p00004.
Heinz Willy Gottheim, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 09-01-1942, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318189:mpeg21:p018.
N. Polaqk, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 27-03-1942, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318311:mpeg21:p010.
Oudkerk, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 01-05-1942, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318316:mpeg21:p010.
Siegfried Courant, Advertentie. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 15-05-1942, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318318:mpeg21:p007.
David de Vries, Medische hulp van 20 tot 6 uur Amsterdam. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 11-09-1942, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 07-11-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318336:mpeg21:p004.
gepubliceerd:
6 november 2024
laatst bijgewerkt:
7 november 2024