De Binnen Bantammerstraat ligt tegenwoordig midden in het Amsterdamse Chinatown. Het eerste Chinese restaurant dat hier werd geopend, van Ng Ho Yong, dateert van 1928 en in deze bijna 100 jaar veranderde het karakter van de buurt. De straat was een smalle straat in de buurt van de Nieuwmarkt, buiten de ‘Jodenhoek’, maar zeker met een Joodse bevolking. Het eerste restaurant, met de naam ‘Kong Hing’, was een populair bedrijf dat enkele keren bezocht werd door de Amerikaanse zangeres en danseres Josephine Baker.
Binnen Bantammerstraat 3 – De Friese Manufactuurwinkel
In 1886 was hier De Friese Manufactuurwinkel van Gaim Schaap (Hindelopen, 27 juli 1837) gevestigd. Naast manufacturen verkocht Schaap ook bedden, dekens en dergelijke. Gaim was gehuwd met Judik van Buren (Amsterdam, 10 juli 1836).
Binnen Bantammerstraat 3 – De solde Parisienne
In juni 1889 werd op dit adres geopend de zaak in kinderkleding en damesondergoed, broderies et lingeries De Solde Parisienne.
Binnen Bantammerstraat 5 – P. Wijgmans
Kruidenier Pieter Wijgmans (Zwolle, 8 oktober 1849) was hier in 1886 gevestigd en verkocht onder andere brandspiritus. Hij adverteerde regelmatig in de Joodse media.
Binnen Bantammerstraat 7 – H. de Leeuw
In 1888 opende H. de Leeuw op dit adres zijn magazijn van spiegels en lijsten. Op 11 maart 1890 werd de zaak verplaatst naar de Oude Hoogstraat 7.
Binnen Bantammerstraat 7 – M. de Leeuw
Op 17 mei 1890 opende M. de Leeuw op dit adres zijn vleeshouwerij. Hij adverteerde hiermee in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland.
Binnen Bantammerstraat 9 – De Volksdrogist
Op 27 september 1900 werd ‘De Volksdrogist’ geopend van de gebroeders Troostwijk. Jacob (Amsterdam, 7 juni 1879 – Amsterdam, 4 september 1938) en Mozes (Amsterdam, 30 april 1872 – Amsterdam, 29 augustus 1933) waren de ondernemers. Jacob en Mozes waren zonen van Abraham Troostwijk (Zwolle, 6 mei 1843) en Abigael Barentz (Amsterdam, 9 mei 1843). In het gezin van Abraham en Abigael waren naast Jacob en Mozes er de volgende kinderen: Wolf (Amsterdam 22 maart 1874 – Amsterdam, 13 juni 1884), Elkan (Amsterdam, 28 juli 1874 – Amsterdam, 1 november 1950), Mietje (Amsterdam, 22 januari 1877) en Keetje (Amsterdam, – Auschwitz, ). In een advertentie van 1 oktober 1900 blijkt er ook een vestiging geweest te zijn op de Rosmarijnsteeg 7, een vestiging die in 1901 niet meer verscheen in de advertenties.
De Volksdrogist kan gezien worden als een vooruitstrevende drogisterij. Al in de advertentie van 1 oktober 1900 werd er geadverteerd met preservatifs (capottes anglais), ‘vrouwenspuiten’ en vanaf 1906 met ‘visblazen’. Hoewel het beestje bij zijn naam genoemd werd verscheen er op 25 april 1909 een advertentie waarin vermeld werd dat ‘Nieuw Malthusiaanse Middelen’ (voorbehoedsmiddelen) niet gepubliceerd, maar wel verkocht mochten worden. In de advertentie van 30 mei 1909 was de benoeming van de artikelen werd weer genormaliseerd. In 1913 werd weer een wat omfloerste beschrijving gebruikt, onder ‘de hygiënische nieuwigheden van gummi’ was een geïllustreerde prijscourant aan te vragen.
Op 18 oktober 1913 werd er een filiaal geopend van de zaak op de Dapperstraat 89, een vestiging die in advertenties tot 1924/1925 wordt teruggevonden.
In 1914 wordt de zaak op de Binnen Bantammerstraat uitgebreid met een ‘optische afdeling’ en wordt er met ‘gebroeders Troostwijk, opticiens’ geadverteerd. Op 3 september 1937 verschijnt de laatste advertentie onder de naam ‘gebroeders Troostwijk’ – Mozes is dan al overleden. Lees verder en voor de prijscourant.
Binnen Bantammerstraat 11 – Jos. de Vries
Op dit adres had Jos. de Vries in 1904 zijn kleedermakerij ‘Hollands Nijverheid’ gevestigd.
Binnen Bantammerstraat 11 – Joh. H. Cornelisse
Joh. Cornelisse was meester kleermaker en was op dit adres rond 1910 gevestigd. Hij adverteerde in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland.
Binnen Bantammerstraat 12 – De la Penha & Lohmann
Op 16 maart 1889 werd hier de dames- en kinderhoedenzaak van De la Penha & Lohmann geopend.
Binnen Bantammerstraat 15 – Samuel de Gorter
In 1906 verloofde Samuel de Gorter (Amsterdam, 2 oktober 1882 – Amsterdam, 3 december 1921) zich met Jenny (Jane) van Emden (Londen, 24 januari 1889 – Auschwitz, 26 oktober 1942). Samuel en Jenny kregen een dochter Sara (Amsterdam, 29 november 1912 – Sobibor, 21 mei 1943).
Binnen Bantammerstraat 16 – S. Content
Dansmeester S. Content had in 1875 op dit adres zijn bedrijf.
Binnen Bantammerstraat 17 – Gez. de Haan
Kostuummaaksters Gez. de Haan verhuisden in juli 1893 van de Monnikenstraat 2 naar dit adres.
Binnen Bantammerstraat 17 – Salomon Stern
In 1894 verkocht S. Stern vanaf dit adres koosjer vlees van de Leidse Vleesvereeniging.
Op 12 december 1896 deed zijn zoon Simon Stern zijn Bar Mitswah (kerkelijk meerderjarig). In de annonce is te lezen dat zijn moeder E. Stern – Spijer was.
Via het Stadsarchief Amsterdam is achterhaald dat het gaat om Simon Salomon Alexander Stern (Leiden, 2 januari 1884 – Amsterdam, 28 maart 1947). Hij was de zoon van Salomon Stern en Eva Spijer en hij trouwde op 27 november 1913 met Frederika Wilhelmina Catriena Hagmeister (Amsterdam, 2 april 1881 – Amsterdam, 24 november 1961). Simon zou vertegenwoordiger in textiel worden.
Binnen Bantammerstraat 17-2 – M. van Norden
In 1905 was deze kleermaker op dit adres gevestigd en hij zocht toen ‘een jongmaatje’ om hem in het bedrijf te ondersteunen. In 1910 was Van Norden secretaris van de vereniging ‘Toutseous Chajjiem’. In mei 1911 verhuisde Van Norden naar de Zwanenburgwal.
Binnen Bantammerstraat 17-3 – dames Van Collem
In 1905 organiseerden de dames Van Collem een knipcursus op dit adres.
Binnen Bantammerstraat 18 – Schoenmagazijn ‘Bantam’
Rond 1917 was deze zaak hier gevestigd en men adverteerde veelvuldig in de Joodse media.
Binnen Bantammerstraat 19 – W. Lehr’s boekhandel
Deze boekhandel was hier rond 1940 gevestigd.
Binnen Bantammerstraat 21-3 – Izaak Sternfeld
Izaac Sternfeld (Groningen, – Auschwitz, ) was boeienkoning op de kermis. Hij was gehuwd met Betje Wertheim (Amsterdam, – Sobibor, ). Zij hadden een dochter Aaltje (Amsterdam, 22 september 1920 – Amsterdam, 12 februari 1986).
Binnen Bantammerstraat 27 – David H. Salomon
Tailleur David H. Salomon had zijn bedrijf op dit adres rond 1903. Op 9 augustus 1905 werd zoon Henri (Hijman) geboren, Henri overleed in Antwerpen op 24 april 1974. Moeder was Rebecca Rood (1870).
Binnen Bantammerstraat 34 – J. F. Krone jr.
De zaak van J. F. Krone jr. was hier rond 1891 gevestigd en verkocht comestibles.
Binnen Bantammerstraat 34-3 – Simon Geleerd
Diamantslijper Simon Geleerd (Amsterdam, 28 januari 1863 – Berchem, 10 december 1926) woonde op dit adres rond 1910. Simon was gehuwd met diamantsnijdster Sophia van Praag (Amsterdam, 1 oktober 1869 – Antwerpen, 23 februari 1897) en hertrouwde met Regina Wolff (Harlingen, 1 februari 1864 – Sobibor, 9 april 1943).
bron:
Chinezen van Amsterdam op iisg.nl. http://www.iisg.nl/collections/chinezen-zeedijk/chinezen-nl.php (geraadpleegd 4 maart 2021).
“Advertentie S. Content”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1875/07/23 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872283:mpeg21:p004
“Advertentie Wijgmans”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1886/08/27 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000567032:mpeg21:p00003
“Advertentie Manufactuurwinkel”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1888/06/08 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559008:mpeg21:p00004
“Advertentie H. de Leeuw”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1888/08/17 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559018:mpeg21:p00004
“Advertentie De la Penha & Lohmann”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1889/03/15 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559048:mpeg21:p00003
“Advertentie De solde Parisienne”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1889/06/07 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559062:mpeg21:p00003
“Advertentie H. de Leeuw”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1890/03/14 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559101:mpeg21:p00006
“Advertentie M. de Leeuw”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1890/05/16 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000560005:mpeg21:p00003
“Advertentie J F Krone”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1891/10/23 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000561029:mpeg21:p00003
“Advertentie Gez. de Haan”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1893/07/28 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000566029:mpeg21:p00008
“Advertentie S. Stern”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/11/16 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858377:mpeg21:p004
Stadsarchief Amsterdam, Simon Salomon Alexander Stern, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 781
Stadsarchief Amsterdam, Frederika Wilhelmina Catriena Hagmeister, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1053
“D H Salomon.”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1903/11/06 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871730:mpeg21:p006
“Advertentie Jos de Vries”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1904/10/21 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000571029:mpeg21:p00004
“Advertentie M van Norden”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/04/07 00:00:00, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871677:mpeg21:p010
“Familiebericht Henri Salomon”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/08/11 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871798:mpeg21:p006
“Advertentie Van Collem”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/11/24 00:00:00, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871813:mpeg21:p003
“Familiebericht Samuel de Gorter”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1907/01/11 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871768:mpeg21:p006
“Advertentie Van Norden”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1910/07/29 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859287:mpeg21:p008
“Advertentie S. Geleerd”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1910/09/16 00:00:00, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872697:mpeg21:p008
“Advertentie Cornelisse”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1910/09/30 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570032:mpeg21:p00002
“Advertentie Van Norden”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1911/05/05 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570068:mpeg21:p00003
“Advertentie Schoenmagazijn Bantam”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1917/02/16 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860493:mpeg21:p004
“Advertentie Lehrs boekhandel”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1940/04/05 00:00:00, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874618:mpeg21:p012
www.joodsmunument.nl, lemma Izaac Sternfeld (geraadpleegd 4 maart 2021).
Stadsarchief Amsterdam, Izaac Sternfeld, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 781
opening Volksdrogist, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 26-09-1900, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011126671:mpeg21:p004
Stadsarchief Amsterdam, Jacob Troostwijk, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2336
Capottes anglais, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 01-10-1900, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011126675:mpeg21:p003
Malthusiaanse, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 25-04-1909, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011126650:mpeg21:p004
Troostwijk, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 30-05-1909, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011081616:mpeg21:p006
prijscourant Troostwijk, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-02-1913, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010650924:mpeg21:p006
Trooswijk Dapperstraat, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 18-10-1913, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010022659:mpeg21:p004
Troostwijk, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 03-09-1937, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 20-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872973:mpeg21:p007
Simon Geleerd, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 438.
Gaim Schaap, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1567.
Informatie Troostwijk met dank aan ‘perkamentus’.
illustratie:
“Advertentie S. Content”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1875/07/23 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872283:mpeg21:p004
“Advertentie De la Penha & Lohmann”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1889/03/15 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000559048:mpeg21:p00003
“Advertentie M. de Leeuw”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1890/05/16 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000560005:mpeg21:p00003
“Advertentie S. Stern”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1894/11/16 00:00:00, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858377:mpeg21:p004
“Familiebericht Henri Salomon”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1905/08/11 00:00:00, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871798:mpeg21:p006
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank; Auteursrechtvrij, Polygoon. Binnen Bantammerstraat 1-15 gezien naar de Geldersekade. Chinese winkels en logementen met Chinese vlaggen ter gelegenheid van het Dubbeltienfeest, de herdenking van de landing van Chiang Kai-shek op Formosa (Taiwan). 10 oktober 1931. OSIM00008004171
opening Volksdrogist, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 26-09-1900, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011126671:mpeg21:p004
Malthusiaanse, Advertentie. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij”. Amsterdam, 25-04-1909, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 19-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011126650:mpeg21:p004
gepubliceerd:
4 maart 2021
laatst bijgewerkt:
9 september 2022