Bertha Belinfante was celliste. Ze woonde op de Utrechtsestraat 53, waar haar man Melle Pama (Rotterdam, 23 mei 1876) een zaak in lederwaren had. Ze huwde met Melle op 30 april 1914 en het huwelijk duurde tot het overlijden van Bertha op 23 februari 1933.
Bertha was een dochter van de klarinettist en pianoleraar Aron Haïm (Anton) Belinfante (Amsterdam, 22 maart 1840 – Amsterdam, 16 juli 1921) en Esther Belinfante (Amsterdam, 19 juli 1839 – na 30 april 1903). Bertha had een oudere broer Louis Salomon (Amsterdam, 30 juni 1866 – Amsterdam, 16 december 1923) en een oudere zus Emilie (Emmy) (Amsterdam, 20 maart 1875 – Theresienstadt, 25 september 1944). Emmy was een bekend kinderboekenschrijfster.
Bertha werd geboren op 27 februari 1880 in Amsterdam.
De muzikaliteit zat in het gezin en Bertha kreeg les aan het Amsterdamse Conservatorium van Isaäc (Piet) Mossel. Eind december 1896 verscheen in Het Nieuws van de Dag het eerste bericht over een optreden. Bertha trad op in ‘Ons Huis’ en er werd een concert gegeven met mevrouw L. Bouman – le Gue (zang), Bertha op violoncel en de heer I. G. t. S. op piano.
Vanaf dat eerste optreden verschijnt haar naam veelvuldig in de pers. In januari 1987 schrijft het Algemeen Handelsblad: ‘Mej. Bertha Belinfante droeg een adagio van Barziel en twee stukjes van Popper voor violoncel voor en deed zich kennen als een jonge soliste, die in de techniek van haar instrument aardige vorderingen heeft gemaakt’.
Haar carrière komt van de grond en op Tweede Kerstdag 1900 speelt ze een namiddagconcert in het Concertgebouw in Amsterdam. Het Algemeen Handelsblad bericht daarover:
‘In het buitengewoon namiddagconcert, dat evenals vorige jaren op den 2en Kerstdag in het Concertgebouw gegeven wordt, en wat ten 2 uur aanvangt, zullen als solisten optreden mej. Bertha Belinfante, violoncelliste uit Amsterdam, en de heer Gerard Zalsman, de bekende bariton, zanger uit Haarlem. De plaatsbespreking voor dit concert wordt uitsluitend gehouden in den Algemeen Muziekhandel, Spui 2, op Maandag en Dinsdag a. s., van 10—3 uur. Dit concert zal evenals het concert van morgen, geleid worden door den heer André Spoor, daar de heer Mengelberg — die van zijn jongste ongesteldheid nog niet geheel hersteld is — eenige dagen rust moet houden.‘
Ook haar Joodse afkomst is terug te zien in de keuze van haar optredens. Op 25 februari 1902 wordt er een benefiet-concert gegeven voor de Nederlandsch Israëlitische Bewaarschool voor Minvermoogenden (Rapenburgerstraat) en hoewel er meer artiesten optreden, wordt alleen de naam van Bertha genoemd samen met de dirigent Jacq. Leefson. In 1905 was ze een van de artiesten tijdens een benefiet voor de slachtoffers van een pogrom in Rusland.
In 1901 begon Bertha met lesgeven vanuit haar woonhuis op de Tweede Jan Steenstraat 106. Daarnaast werd Bertha in 1902 genoemd als een van de docenten op de Muziekschool van de Afdeling Amsterdam der Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst op de Nieuwezijds Voorburgwal 294.
De frequente optredens van Bertha worden na haar huwelijk in 1914 snel minder. Ook de advertenties waarin Bertha aangeeft thuis les te geven verdwijnen. Wel zijn de advertenties van de zaak op de Utrechtsestraat veelvuldig te zien in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. Een maand voor haar overlijden was Bertha nog te horen via de KRO radio.
Trivia
Frieda Belinfante, de verzetsstrijder, was een nicht van Bertha.
De man van haar zus Emmy, Raphaël Belinfante, was directeur van het Amstelhotel en hij weigerde het bordje ‘Verboden voor Joden’ op te hangen toen de bezetter dat verordonneerde.
bron:
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Belinfante, A.H. – 22-03-1840 – 5422-0083-2960
www.maxvandam.info, lemmata gezin Belinfante
wikipedia, lemma Bertha Belinfante
“Familiebericht”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 29-02-1880. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010104336:mpeg21:a0071
“Stadsnieuws”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 25-12-1896. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010092595:mpeg21:a0174
“STADSNIEUWS.”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 10-01-1897. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010126660:mpeg21:a0023
“KUNST EN WETENSCHAPPEN.”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 23-12-1900. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010164840:mpeg21:a0016
“Stadsnieuws. benefietconcert.”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 06-02-1901. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010128110:mpeg21:a0123
www.joodsmonument.nl, lemma Raphael Belinfante
“Advertentie lesgeven thuis”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 21-04-1901. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010161267:mpeg21:a0026
“Advertentie muziekschool”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 10-02-1902. Geraadpleegd op Delpher op 17-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010128266:mpeg21:a0048
“STADSNIEUWS. Voor de slachtoffers in Rusland.”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 18-12-1905. Geraadpleegd op Delpher op 17-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010649806:mpeg21:a0118
“RADIONIEUWS. De uitzendingen van de Phohi.”. “Haagsche courant”. ‘s-Gravenhage, 21-01-1933. Geraadpleegd op Delpher op 17-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB04:000147023:mpeg21:a0127
illustraties:
“Familiebericht”. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 29-02-1880. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010104336:mpeg21:a0071
“Advertentie”. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 21-04-1901. Geraadpleegd op Delpher op 16-06-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010161267:mpeg21:a0026
laatst bijgewerkt:
27 september 2019