Benno Premsela

Benno Premsela-1962Benno Premsela was een bekend Amsterdams ontwerper. Hij leefde van 4 mei 1920 tot 23 maart 1997.

Benno Premsela werd geboren in Amsterdam. Zijn vader was Bernard Premsela en zijn moeder Rosalie de Boers. Het gezin Premsela was een uitzonderlijk modern Joods gezin.
Benno was de jongste van het gezin; hij had nog een oudere broer, boekhandelaar Robert (1915 – 2007), en een zus Elly. In de oorlog werden zijn vader, moeder en zus in Auschwitz vermoord.
Vader Bernard was huisarts en seksuoloog en hij hield toespraken op de VARA-radio over seksuologie, wat in de jaren voor de oorlog bijzonder was. Benno ging naar de Lagere School op de Reguliersgracht, de Reguliersschool waar hij in de klas zat bij onder andere Hugo van Win. Net zoals zijn zus Elly bezocht Benno in Amsterdam daarna de Nieuwe Kunstschool. Deze opleiding was zeer modern en vooruitstrevend.

reguliersschool
Reguliersschool

Na de Februaristaking doken Benno en zijn broer Robert onder. Tijdens de onderduik ging Benno door met ontwerpen, hij maakte leren damestassen. In de onderduik overleefde Benno de oorlog.
Na de oorlog ging Benno bij de Bijenkorf werken, op de meubelafdeling. Hij wist als geen ander hoe je meubels in een ruimte moest plaatsen. In 1956 werd hij er hoofd van de etalage-afdeling en zijn etalages werden beroemd.

In 1956 ging Benno samenwerken met een andere ontwerper, Jan Vonk. In 1963 vertrok hij bij de Bijenkorf en richtte met Jan Vonk het bureau Premsela-Vonk op. Gedurende de daarop volgende jaren verzorgde dit bureau de vormgeving en de huisstijl van verschillende bedrijven. In 1973 werd het bedrijf omgezet in Bureau Premsela Vonk bv, in 1978 kwam er een fusie met een grafisch bedrijf en werd het BRS Premsela Vonk. Dit bedrijf ontwierp onder andere het belastingbiljet. In 1981 ontwierp Premsela een van zijn meest bekende werken, de Lotek-lamp. Na zijn pensionering bleef Premsela als ontwerper actief.

lotekPremsela gaf ook vorm aan andere aspecten van zijn leven. Al in 1947 werd hij lid van het COC. Hij was daar actief voor, werd er voorzitter, en gebruikte zijn echte naam bij interviews en niet een schuilnaam zoals in die jaren gewoon was. In de jaren vijftig was hij bestuurslid van het COC.
In 1964 kwam hij als eerste Nederlander openlijk voor zijn homoseksualiteit op de televisie uit. In 1994 weigerde hij om mee te werken aan een programma van de Evangelische Omroep (EO) over vormgeving in verband met de houding van de EO ten opzichte van homoseksualiteit.
Ook later bleef Premsela veel initiatieven op het gebied van de emancipatie van homoseksuelen ondersteunen. Benno’s partner was Friso Broeksma (1942 – 2015). Benno woonde tal van jaren op Keizersgracht 518, dit pand werd door hem en Friso verbouwd.
Op 23 maart 1997 overleed Benno Premsela.

 

bron:
Stadsarchief Amsterdam, Benedictus Premsela, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 651
Stadsarchief Amsterdam, Benno Premsela, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 651

gepubliceerd:
3 mei 2016

laatst bijgewerkt:
7 december 2021