Na 1897 wordt tientallen jaren lang de bakkerij van Willem Stork genoemd in advertenties in Joodse kranten. De bakkerij was gevestigd in het centrum van de Jodenhoek, op de Korte Houtstraat 9, en stond onder rabbinaal toezicht waarmee hij aangaf koosjer brood te bakken. Stork zelf woonde op de tweede verdieping boven de bakkerij.
W. L. (Willem) Stork (Amsterdam, 30 september 1877 – Amsterdam, 23 februari 1921) bleef niet alleen bij zijn eigen onderneming die op 24 april 1897 werd geopend, maar opent een aantal filialen of gaat een aantal samenwerkingen aan.
In 1899 nam Willem Stork de bakkerij van de weduwe S. S. Levij over die gevestigd was op de Nieuwe Kerkstraat 57.
In 1905 werd er een filiaal geopend op de Blasiusstraat 131 en in 1909 leverde Stork het brood aan de bakkerij van E. en A. Gobetz op de Lepelstraat 75. In 1912 volgde het brood van bakker A. S. Kannewasser van de Nieuwe Hoogstraat 13. Willem adverteerde veelvuldig in de kranten, vaak zelfs wekelijks.
Willem was een zoon van Levie Emanuel Stork (Amsterdam, 21 februari 1840 – Amsterdam, 18 november 1904) en Elisabeth Hamel (Amsterdam, 4 februari 1847 – Amsterdam, 14 december 1881). Willem was gehuwd met Sellie van Baren (Almelo, 15 augustus 1873 – Auschwitz, 26 februari 1943). Sellie en Willem hadden twee kinderen, bakker Levie (Leo, Amsterdam, – Sobibor, ) en lerares Hester Elisabeth (Amsterdam, – Sobibor, ).
Willem bezocht de Talmud Torahschool en in 1904 was hij de penningmeester van een commissie die een bijeenkomst zou gaan organiseren voor H. Italie, die op 25 augustus 1904 25 jaar aan de school verbonden was. Willem was nog meer betrokken bij de Joodse gemeenschap in Amsterdam, voor het uitstapje dat de meisjes van de Nederlands-Israëlitische Armenschool op maandag 6 augustus 1906 maakten naar Alkmaar, Bergen en Egmond aan Zee stelde hij 80 krentenbroodjes beschikbaar. Hetzelfde gebeurde in 1908 voor een uitstapje naar Den Haag.
| Brand (29 juli 1911) Hedennacht te kwart over twee werd brand ontdekt in de bakkerij van den heer W. L. Stork, Korte Houtstraat 9, bij het Waterlooplein. De heer Stork, was alleen thuis met zijn vrouw en het dienstmeisje. Gisteravond om negen uur was hij nog in de bakkerij geweest en had toen niets bijzonders gemerkt. De heer des huizes liep, toen de brand werd ontdekt, onmiddellijk naar beneden, en zag dat de heele bakkerij in lichte laaie stond. Alles werd door het vuur vernield, behalve de winkel en de voorkamer der 1e verdieping. De brandweer bedwong den brand met de koolzuurspuiten en eenige stralen op de Vechtleiding. Verzekering dekt de schade. |
Als bakker was Willem befaamd en in 1906 werd hij bekroond tijdens de Internationale Bakkerijtentoonstelling in Amsterdam. Deze tentoonstelling werd gehouden in het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam en naast Stork werden ook M. Snatager van de Valkenburgerstraat 93, Louis Snatager Mzn van de Valkenburgerstraat en M. A. Blok van de Nieuwe Amstelstraat 21-28-30 bekroond.
De bakkerij aan de Kleine Houtstraat werd in juli 1911 door een brand vernield. In De Nieuwe Courant van 30 juli 1911 verscheen het bericht dat een 78-jarige weduwe, die enkele huizen verder woonde, zo door de schrik bevangen was dat ze overleed.
Na de brand werd op 16 maart 1912 de vernieuwde bakkerij heropend. Het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 15 maart 1912 schreef hierover: ‘De heer W. L. Stork, opent zijn nieuwe bakkerij op de Korte Houtstraat 9. De bakkerij, gebouwd volgens plannen van den architect Harry Elte, mag gerust, wat de inrichting betreft , een model-bakkerij genoemd worden. De heer Stork heeft geen kosten gespaard, om aan alle eischen des tijds, bijzonder die van de hygiëne, te voldoen. De eigenlijke bakkerij is prachtig ingericht, het bedrijf is electrlsch. Ook de winkel met zijn tegelwanden en marmeren toonbank en winkel-kast, graniet-vloeren, doet aangenaam aan. De heer Stork zij een groot debiet toegewenscht. Aannemer van het werk was de heer P. A. Warners en de bouw had plaats onder toezicht van den heer Klaas de Vries.
Op 23 februari 1921 overleed Willem Stork, nog maar 43 jaar oud. Zijn zoon Levie, die Leo genoemd werd, was nog maar twintig jaar oud. Een advertentie van 6 april 1923 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad geeft de suggestie dat de bakkerij na het overlijden een flinke periode gesloten is geweest, tot Leo als bakker de bakkerij van zijn vader overnam. Op 19 juli 1924 verloofde Leo zich met Ro (Rose) Abas (Saint-Gilles, – Sobibor, ) van de Andreas Bonnstraat 44. Op dinsdag 24 augustus 1926 trouwden ze.
De onderneming bleef onder de leiding van Leo op de Korte Houtstraat 9 zitten, en op 2 mei 1939 werd er nog een feest gevierd toen Hendrik Fritz 35 jaar in dienst was. Tijdens de oorlog verschijnen er geen advertenties meer van de onderneming.
Ten tijde van de oorlog woonde Sellie Stork – van Baren op de Minervalaan 49hs in Amsterdam; ze woonde in bij het gezin van haar dochter Hester.
Trivia:
In februari 1902 was Stork een van de bakkers die voor de Vereniging ‘Liefdadigheid zij ons doel’ de versnaperingen verzorgde voor de jaarlijkse uitreiking van kledingstukken en schoeisel aan arme schoolgaande kinderen in ‘Maison Menist’.
In 1903 werd door de firma F. Zwerver & Co een dubbele heteluchtoven ter vervanging van de bestaande oven in de bakkerij geplaatst.
In 1906 was de bakkerij al aangesloten op het telefoonnet, het nummer was 7011.
In 1911 leverde Stork het brood aan het Nederlands-Israëlietisch armbestuur.
In 1914 laat Willem in advertenties weten dat zijn challes met de zilveren medaille zijn bekroond.
In 1918 werd Hester lid van de korfbalvereniging D. T. V.
bron:
Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-12-1909, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574105:mpeg21:p00003
Korfbal; officieel orgaan van den Nederlandschen Korfbalbond, jrg 14, 1918, no 7, 22-05-1918. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB14:002409007:00001
opening, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 16-04-1897, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858529:mpeg21:p003
Stadsarchief Amsterdam, Levie Emanuel Stork, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2211.
Levy – Stork, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-10-1899, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874213:mpeg21:p003
„LIEFDADIGHEID ZIJ ONS DOEL”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-02-1902, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874141:mpeg21:p005
Zwerver & Co, STADSNIEUWS Officieele Kennisgeving. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 23-03-1903, p. 18. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010128534:mpeg21:p018
Talmud Torah, Binnenland.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-08-1904, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871745:mpeg21:p005
Gemeentelijke Telefoondienst.. “De Telegraaf”. Amsterdam, 11-04-1906, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:110558776:mpeg21:p002
bekroond, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-07-1906, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871846:mpeg21:p008
prijzen tentoonstelling, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 20-07-1906, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871847:mpeg21:p005
krentenbroodjes, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-08-1906, p. 5. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871850:mpeg21:p005
Blasiusstraat 17, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-09-1907, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872637:mpeg21:p011
Den Haag, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 21-08-1908, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872623:mpeg21:p005
brand, “De standaard”. Amsterdam, 29-07-1911. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB23:001830025:mpeg21:p00003
overleden weduwe, GEMENGD NIEUWS.. “De nieuwe courant”. ‘s-Gravenhage, 30-07-1911, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000781154:mpeg21:p00002
heropening, BINNENLAND.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859372:mpeg21:p006
heropening, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570128:mpeg21:p00008
heropening, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-04-1923, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874098:mpeg21:p008
verloving Leo Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 16-07-1924, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010656893:mpeg21:p003
huwelijk Leo, Familiebericht. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 10-08-1926, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010659899:mpeg21:p008
Hendrik Fritz, Weerhaan. “Het volk”. Amsterdam, 19-05-1939, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000903007:mpeg21:p00007
brood armbestuur, Binnenland.. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 30-12-1910, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 12-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570047:mpeg21:p00002
Zilveren medaille, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 26-06-1914, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 12-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000573155:mpeg21:p00003
illustratie:
Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-12-1909, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000574105:mpeg21:p00003
Levy – Stork, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-10-1899, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874213:mpeg21:p003
heropening, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 15-03-1912, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570128:mpeg21:p00008
heropening, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 06-04-1923, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874098:mpeg21:p008
Hendrik Fritz, Weerhaan. “Het volk”. Amsterdam, 19-05-1939, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 11-01-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB15:000903007:mpeg21:p00007
gepubliceerd:
11 januari 2022
laatst bijgewerkt:
11 januari 2022