Het idee dat er in de periode voor de Tweede Wereldoorlog steeds meer sprake was van assimilatie van de Joodse Nederlanders klopt niet altijd met de feiten. Het klopt wellicht voor bepaalde groepen, maar het klopte niet voor de algehele samenleving in dit tijd. Een tastbaar voorbeeld daarvan werd onlangs gevonden door een bericht in ‘Het Volk: dagblad voor de Arbeiderspartij’ van 4 oktober 1927.
Wat gebeurde er?
Het was in de tijd dat in de Indische Buurt in de Baweanstraat en in de Karimatastraat nieuwe woningen werden gebouwd. Deze straten liggen vlakbij de Kramatweg, op een steenworp afstand tot de Joodse begraafplaats van Zeeburg. De directeur van de bouwmaatschappij, Nicolaas Prins (Amsterdam, 9 april 1899) stelde Joh. van Zijll (Amsterdam, 9 oktober 1895) aan tot opzichter. Van Zijl woonde op de Baweanstraat 3 en had van zijn baas de opdracht gekregen om huurders met een Semitisch uiterlijk te laten weten dat aan Joden niet verhuurd wordt. De reden daartoe was volgens Van Zijll en Prins dat andere huurders niet op dezelfde trap wilden wonen als Joden.
Ook in die tijd was er geheel terecht ophef over deze discriminatie en het verhaal werd uitgebreid in de krant gebracht. In de kranten uit de periode werd er veel geschreven over antisemitisme, dit dan doorgaans in Rusland, Oostenrijk en Duitsland.
De woningen op de Baweanstraat zijn in november 1985 gesloopt. Van Zijll woonde er tot 1933, hij verhuisde met zijn gezin naar Zeist.
bron:
“Een anti-semitische huiseigenaar. Aan Joden wordt niet verhuurd.”. “Het volk: dagblad voor de arbeiderspartij“. Amsterdam, 04-10-1927. Geraadpleegd op Delpher op 09-02-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011114313:mpeg21:a0094
Stadsarchief Amsterdam (SAA), woningkaart Baweanstraat 3huis
SAA, woningkaart Baweanstraat 3
SAA, gezinskaart Johannes van Zijll
SAA, gezinskaart Nicolaas Prins
SAA, woningkaart Alexanderkade 15
illustratie:
“Een anti-semitische huiseigenaar. Aan Joden wordt niet verhuurd.”. “Het volk: dagblad voor de arbeiderspartij“. Amsterdam, 04-10-1927. Geraadpleegd op Delpher op 09-02-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011114313:mpeg21:a0094
laatst bijgewerkt:
24 september 2019