Amstel

De Amstel. Niet in de Jodenhoek, wel langs de Jodenhoek. Wat zou de Amstel, de slagader van Amsterdam, voor de Joodse geschiedenis betekenen?  Dat was een vraag die leidde tot een flinke inventarisatie.
Daaruit blijkt dat het Joodse leven langs deze rivier intensief was en heel veel facetten kende. Familieberichten zijn over het algemeen niet opgenomen, anders werden deze pagina’s nog uitgebreider, maar tal van bedrijven, vertier, instellingen voor het Joodse leven voor de oorlog, instellingen van de Joodsche Raad tijdens de oorlog en adressen voor “gerepatrieerden” na de oorlog zijn hier opgenomen. En zo vormt deze inventarisatie een afspiegeling van een tijd, en een afspiegeling van de geschiedenis. Wat er gebeurde is te zien in de sporen die zijn gebleven….

Amstel 1 – Gasfabriek
Op dit adres waren in 1930 de toonkamers van de Gemeentelijke Gasfabrieken gevestigd.

Amstel 1 – monument Joods Verzet 1940 – 1945
J. J. Glatt heeft dit monument ontworpen (uitvoering van Ir. Emmanuel M. Glatt) en het is hier neergezet ter nagedachtenis aan de omgekomen Joodse verzetsmensen die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tekst is in het Hebreeuws en het Nederlands. Het monument werd door Tweede Kamervoorzitter Dolman in oktober 1988 onthuld (foto).

Amstel 3 – boekhandel Lamm
Op dit adres was in 1941 de boekhandel van Louis Lamm (Wittelshofen, 12 december 1871 – Auschwitz, 19 november 1943) gevestigd. Hij was gehuwd met Julia Pinczaver (Sandowitz, 10 april 1880 – Amsterdam, 8 december 1940) en zij hadden een dochter Ruth Fanny (Berlijn, 29 oktober 1911 – Auschwitz, 19 oktober 1943). Louis Lamm had in Berlijn een boekhandel, onder meer in Judaïca. Het gezin Lamm was een van de vele vluchtelingengezinnen uit nazi-Duitsland. Voor de locatie van hun huis zijn in 2022 Stolpersteinen geplaatst voor Louis en Ruth Fanny.

Amstel 3 – fotograaf Cas Oorthuys
Hier woonde in de oorlog Cas Oorthuys, een van de fotografen van “De ondergedoken camera”. Oorthuys zat in het verzet en maakte onder andere pasfoto’s voor valse persoonsbewijzen.

Amstel 12 – tandtechniek N. Cohen
N. Cohen was Mechanisch Dentist op dit adres in 1921. Hij repareerde tevens slecht vervaardigde kunsttanden.

Amstel 14 – café Et Joldene Tönnsche
Gedurende de oorlog waren er in de stad een aantal cafés die aanbevolen werden door nationaalsocialisten. Deze “Bierstube” was er een van, met P. J. Mungersdorf als uitbater in 1941. Amstel 14^hs werd oorspronkelijk in de periode rond 1940 bewoond door Wilhelm Weil (Schmieheim, 14 oktober 1870 – Sobibor, 7 mei 1943). Wilhelm was koopman van beroep. P. J. Mungersdorf (1911 – 1974) werd op 18 juli 1940 op dit adres ingeschreven.

Amstel 14^-boven – Pension David
Het gezin van Louis David (Hannover, 1 september 1871 – Sobibor, 20 maart 1943) en Rosa David-Gabriel (Dantzig, 21 december 1876 – Sobibor, 20 maart 1943) voerde op dit adres in 1941 een pension.

Amstel 17 – firma E. T. Tal
Firma E. T. Tal was op dit adres gevestigd in 1917 en vroeg in dat jaar in een annonce een kantoorbediende. Pand werd gesloopt in 1978.

Amstel 17^bhs – Abraham Vredenburg
Abraham Vredenburg (Amsterdam, 15 november 1909) woonde hier in 1929 en hij was het contactadres voor de Mizrachie-kampen.

Amstel 18 – arts M. L. H. S. Menko
Martein Lion Heiman Salomon Menko (Denekamp, 26 december 1865 – Sassenheim, 7 mei 1952) was arts en woonde in 1897 op dit adres.

Amstel 19 – verzekeringen Salomon de Goede
Salomon de Goede (Amsterdam, 4 november 1869 – Amsterdam, 17 februari 1927) was makelaar in assurantiën en hij verhuisde in mei 1904 van de Nieuwe Herengracht 209 naar de Amstel 19. Salomon was gehuwd met Rebecca Brilleman (Amsterdam, 27 oktober 1876 – Auschwitz, 24 september 1942). Zij hadden drie kinderen: Louis Salomon (Amsterdam, 7 oktober 1898 – Auschwitz, 3 oktober 1944), Hijman (Amsterdam, 2 mei 1900 – Amsterdam, 19 januari 1954), en Rachel (Amsterdam, 28 augustus 1903).

Amstel 21 – Megadle Jethomim
Vanaf 1865 stond hier het Joods jongensweeshuis Megadle Jethomim (opvoeders van wezen). De instelling voor jongens bestond al sinds 1738; en er was ook een instelling voor Joodse weesmeisjes, Ma’asiem Toviem Megaddelee Jetomot (1761). Beide instellingen stichtten in de negentiende eeuw nieuwe gebouwen. De jongens werden ook op het instituut onderwezen, de meisjes op het instituut en daarbuiten.
In maart 1943 drong de bezetter het weeshuis binnen en de bijna 100 jongens werden weggevoerd naar het vernietigingskamp Sobibor, samen met drie verzorgers. Niemand overleefde de oorlog. Na de oorlog werd het weeshuis gebruikt als vertrekpunt voor Joodse jongens die naar Palestina emigreerden.
Kunstenaar Otto Treumann maakte in 1989 met klinkers in de straat naast het Muziektheater een indrukwekkend monument. De contouren van het weeshuis zijn ermee zichtbaar gemaakt en in die contouren is een tekst aangebracht. Deze tekst luidt: “Deze woorden omlijnen de plaats waar het – in 1738 elders in Amsterdam opgericht – Joods jongensweeshuis Megadle Jethomien sedert 1865 zijn zegenrijk werk deed totdat in 1943 de Duitse bezetter het huis binnendrong en de jongens wegvoerde. Drie verzorgers bleven vrijwillig bij de bijna honderd kinderen op weg naar het vernietigingskamp Sobibor. Niemand keerde weer. Hun nagedachtenis zij tot zegen.”

In september 1922 werd in dit weeshuis een voetbalvereniging opgericht onder de naam “Amstel”. Oud-bewoners van het weeshuis schonken bij hun testament het weeshuis bij tijd en wijle geld. Zo werd in juli 1929 er in het Nieuw Israëlietisch Weekblad gewag van gemaakt dat een oud-bewoner, die in Los Angeles op 2 januari 1929 overleden was, het weeshuis 250 dollar naliet.

Amstel 21 – Stichting Joodse Verplaatste Personen
Na de Tweede Wereldoorlog werd het voormalige Jongensweeshuis gebruikt door de Stichting Joodse Verplaatste Personen voor de opvang van personen die terugkeerden uit de kampen of die besloten om niet terug te keren naar de geboorteplaats (omdat daar vrienden en familie vermoord was) en naar Nederland te komen. Een van de personen die hier werd opgevangen was Szloma Ruda, een ander was Ernest Farkas.

Amstel 25 – onderwijzer H. Bebber
In 1887 woonde H. Bebber op dit adres, een gediplomeerd godsdienst en maatschappelijk onderwijzer. Vermoedelijk was dit Hijman Bebber (Amsterdam, 28 maart 1844 – Amsterdam, 30 mei 1902). Hijman was gehuwd met Saartje Kater (Amsterdam, 23 juni 1849 – Amsterdam, 4 februari 1923) en zij hadden in ieder geval vijf kinderen; Marianne (Amsterdam, 10 november 1869), Eliazar (Amsterdam, 19 oktober 1872 – Amsterdam, 2 maart 1904), Marianne (Amsterdam, 27 mei 1874 – Sobibor, 9 april 1943), Heintje (Amsterdam, 17 juni 1876) en Rachel (Amsterdam, 25 januari 1884 – Amsterdam, 30 april 1942).

Amstel 25 – makelaar Abraham de Leon
Makelaar Abraham de Leon (Amsterdam, 29 november 1876 – Amsterdam, 10 juli 1924) was hier in 1911 gevestigd. Abraham was gehuwd met Caroline van Praag (Amsterdam, 1 november 1877 – Amsterdam, 8 mei 1929). Zij hadden vier kinderen: Dieka (Sloten, 4 augustus 1897 – Sobibor, 2 juli 1943), Henriëtte (Amsterdam, 20 april 1902 – Birkenau, 14 april 1944), Wolf (Amsterdam, 31 mei 1907 – 1985) en Jacques (Amsterdam, 31 oktober 1914 – Auschwitz, 1 september 1942).

Amstel 25 – Joodsche Raad
Nadat de bezetter het initiatief nam tot de oprichting van de Joodsche Raad voor Amsterdam was, van februari 1941 tot 25 oktober 1941, het secretariaat van de Joodsche Raad op dit adres gevestigd. Op 25 oktober 1941 verhuisde het secretariaat naar de Nieuwe Keizersgracht 58.

Amstel 25 – Joodsche Raad afdeling ‘Reis- en Verhuisvergunningen’.
Tijdens de oorlog was hier de afdeling “reis- en verhuisvergunningen” van de Joodsche Raad gevestigd.

Amstel 27 – J. S. Asser
J. S. Asser was een van de secretarissen van de liefdadigheidsvereniging “Liefdadigheid zij ons streven” en woonde op dit adres in 1905.

Amstel 27 – I. Jacobson
I. Jacobson was secretaris van de Agoedas Jisroeil Jeugdgroep en woonde hier in 1920. E. I. Jacobson jr. had op dit adres een tapijtmagazijn, behangerij en stoffeerderij. In 1922 werd zijn zaak aangeduid als een bedrijf in woninginrichting. In april 1922 verhuisde dit bedrijf naar Amstel 71.

Amstel 27 – pianist Albert Stokking
Albert (Abraham) Stokking (Amsterdam, 26 augustus 1905 – Midden-Europa, 15 maart 1945), was pianist en adverteerde vanaf dit adres in 1925. Albert was gehuwd met Bertha Metzelaar (Amsterdam, 4 augustus 1905 – 10 januari 1990).

Amstel 27 – Weener Modesalon
In 1925 adverteerde M. Davidson vanaf dit adres met zijn Weener Modesalon, een kledingzaak met Weener en Parijzer modellen.

Amstel 27 – Huize Bob
Op dit adres was Huize Bob gevestigd, een zeer bekende feestzaal.

Amstel 27 – Amstel-Cabaret
In 1941 was op dit adres het Amstel-Cabaret gevestigd, met een aantal bekende Joodse artiesten. Ook dansinstituut Sandmann was een gebruiker van dit gebouw.

Amstel 29 – chocolaterie A. Tal
In oktober 1902 werd hier de chocolaterie van A. Tal gevestigd. Deze zaak was gevestigd naast het gebouw “Casino” en allerlei delicatessen, fruits, desserts en surprises waren er te koop.

Amstel 29 – M. Salomons
In 1912 was dit het adres van M. Salomons, de secretaris van de ‘Godsdienstige Zangvereniging Ivriet Hakadosj’, het koor van de Nieuwe Synagoge.

Amstel 29 – Musis Sacrum
Op 3 mei 1912 werd door de dansonderwijzer J. Stokking het feestgebouw Musis Sacrum op dit adres geopend. Het gebouw was ook in Joodse kringen gewild, zo gaf Dansclub D.E.V.O. er op 30 oktober 1915 er een soiree dansante.

Amstel 33 – kapper S. G. Binger
S. G. Binger was coiffeur (kapper) en verhuisde in 1892 van de Swammerdamstraat 58 naar dit adres. Vermoedelijk was dit Salomon Gerson Binger (Amsterdam, 30 januari 1843).

Amstel 33 – Gasgloeilichtfabriek Victoria
In 1897 was hier de gasgloeilichtfabriek “Victoria” gevestigd, van Colnot & Co.

Amstel 35^hs – M. Allegro
M. Allegro was secretaris van het Nederlands Joodsche Jongeren Bond en woonde op dit adres in 1935, volgens een advertentie in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. Dit was waarschijnlijk Mietje Allegro (Amsterdam, 6 april 1876 – Amsterdam, 12 maart 1940).

Amstel 37 – Leesbibliotheek “De Amstel”
Jac. Vorsänger had op dit adres in 1905 zijn leesbibliotheek. Hij verkocht ook boeken, kantoor-, school- en schrijfbehoeften. In mei 1906 werd deze leesbibliotheek verhuisd naar de Nieuwe Amstelstraat 18.

Amstel 38-52 – papier J. Vlieger
J. Vlieger is ook nu nog bekend in Amsterdam en adverteerde al in 1927 in het Nieuw Israëlietisch Weekblad. Toen met een advertentie betreffende prentenboeken voor het Sint Nicolaasfeest. Naast dit adres was Vlieger ook gevestigd op de Halvemaansteeg 2 – 4 – 6, Damrak 65, Rapenburgerplein 9 en Leliegracht 12.

Amstel 41 – M. Hamburg
M. Hamburg woonde hier in 1905 en hier werden knipcursussen georganiseerd voor lingeriewerksters.

Amstel 43 – kapper L. D. Schaap & Zoon
L. D. Schaap & Zoon waren coiffeurs de dames en op dit adres gevestigd in 1884. in 1894 was hier nog steeds een kapper gevestigd. Nu was H. Pietersen de uitbater, ook hij adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Blauwbrug
De Blauwbrug kan gezien worden als de grens tussen een Joods deel en een niet-Joods deel van de stad. Maar dan maar deels, want er woonden ook (rijkere) Joden op de grachten aan de westkant van de Blauwbrug. En er was niet echt sprake van een aparte wijk in Amsterdam, zoals vaak in andere Europese steden wel het geval is.
Daarnaast was het contact tussen de Joodse- en niet-Joodse bevolking van Amsterdam intensief. De niet-Joodse Amsterdammers gingen in drommen naar de markten van het Waterlooplein en de Nieuwmarkt. En de Joodse kooplui gingen naar de markten van het Amstelveld, Albert Cuypstraat en de Dappermarkt.

Hier was de Centrale Culturele Commissie van de Joodsche Raad gevestigd. Toen de Joodse bevolking de Jodenster moesten gaan dragen, moest men deze sterren hier kopen. In 1942 werd het bureau Culturele Zaken van de Nieuwe Keizersgracht 58 naar dit adres overgebracht.

Amstel 95 – diamantzetter S. G. de Mesquita
S. G. de Mesquita was horlogemaker en diamantzetter. In het begin van de twintigste eeuw was hij op dit adres gevestigd. Hij had ook een vestiging op de Muiderstraat 21, boven het Portugees Israëlietisch Oudeliedengesticht. Waarschijnlijk was het zijn zoon die enkele jaren later een zaak begon op de Utrechtsestraat.
In 1926 woonde de weduwe Mechanicus op dit adres op de tweede etage. Zij bood een zit- en slaapkamer aan met ritueel pension.

Amstel 97 – atelier mejuffrouw Bierman
In 1903 was op dit adres een atelier van Mej. Bierman gevestigd waar kostuums genaaid werden. Daarnaast verzorgde zij een opleiding in de knip- en modekunst. In 1905 ging zij naar de Weesperstraat 73.

Amstel 97 – gezin Wagenaar
In 1910 woonde hier Ezechiel Wagenaar en zijn vrouw Judith Cok. Op zaterdag 20 augustus 1910 waren zij 30 jaar getrouwd.

Amstel 97 – Montefiori
In 1912 werd dit adres genoemd als het Amsterdamse kantoor voor de weldadigheids-vereniging “Montefiori”. Toen kondigde men aan dat er een grote collecte gehouden zou worden ten bate van weduwen en wezen van alle gezindten. In 1918 was deze vereniging nog steeds op dit adres gevestigd. Er was ook een atelier gevestigd, Henriëtte Lam (Amsterdam, 23 januari 1885) adverteerde in november 1913 ermee.

Amstel 99 – drukkerij Van Straaten
In 1910 was op dit adres drukkerij Van Straaten gevestigd.

Amstel 99 – kleermaker J. Asser
In 1921 was J. Asser, dames- en heerenkleermaker, op dit adres gevestigd.

Amstel 100 – Jansen & Bon
Jansen & Bon was hier gevestigd in 1919 en verkocht zachte rituele (koosjere) zeep van de Koninklijke Stoom-Zeepfabriek “De Kroon” uit Zutphen.

Amstel 101 – makelaar A. S. Manheim
A. S. Manheim was makelaar en zat op dit adres in 1896.

Amstel 101 – makelaar D. de Leon
In 1933 was hier eveneens een makelaar gevestigd, nu D. de Leon.

Amstel 102 – Fröbel – en Handwerkschool
De Fröbel- en Handwerkschool van Henriëtte Boom – van Gelder was hier gevestigd rond 1890.

Amstel 105 – herenkleding Fa. de Groot
In 1913 verhuisde de herenkledingmakerij van M. de Groot van de Nieuwe Keizersgracht 10 naar dit adres.

Amstel 105 – tandtechnieker Henri Staller / Jacq. Blits
In 1915 woonde Henri Staller hier, een tandtechnieker.

Amstel 105 – Verenigingslokaal Oost-Joods Verbond
Op 31 januari 1932 werd hier het Verenigingslokaal geopend van het Oost-Joods Verbond in Amsterdam, een organisatie van de Oost-Europese Joden die hierheen geëmigreerd waren.

Amstel 105 – Felix
Het bedrijf Felix was in 1941 gevestigd op dit adres en bij de Joodsche Raad op de Oudeschans 74. Dit bedrijf beschilderde de rugzakken, broodzakken en bagage volgende de voorschriften van de autoriteiten (voor de deportatie).

Amstel 105^-1 – tandtechnieker Jacob Blits
In de jaren voor de oorlog had Jacques Blitz (Jacob Blits; Amsterdam, 29 december 1903 – Sobibor, 30 april 1943) op Utrechtsestraat 10 een moderne inrichting voor tandtechniek ‘Imota’. Jacob was gehuwd met Roosje Swaab (Amsterdam, 2 oktober 1907 – Sobibor, 30 april 1943) en zij hadden een dochter Evalina (Amsterdam, 17 december 1929 – Sobibor, 30 april 1943). Vanaf 1939 en in het begin van de oorlog woonde het gezin, en was de praktijk, op de Amstel 105^-1.

Amstel 106 – reclamebureau RABAG
Reclamebureau Rabag was hier gevestigd in 1947. Ze vroegen in een advertentie om een boekhouder.

Amstel 107 – Vleeshal Prinsengracht
Volgens een artikel in een Nieuw Israëlietisch Weekblad van 1882 was er het plan om een tweede Israëlitische Vleeshal in te richten op de Amstel bij de Prinsengracht. Daartoe zou “De Witte Balzaal” worden ingericht. Daar konden 20 vleesbanken worden geplaatst, er waren al 30 personen die een bank hadden aangevraagd. In november van dat jaar verplaatste J. W. Koster uit de Staalstraat 17 zijn vleeschhouwerij naar bank 12 van deze vleeschhal.

Amstel 107 – Ehrlich
In 1942 woonde op dit adres de heer Ehrlich. Hij zocht handwerksters voor de fabricage van damesmantels.

Amstel 107-111 – Beth Am
In mei 1923 werden hier de lokalen van de Stichting Beth Am (Joods Volkshuis) geopend. Men hoopte er in verloop van tijd een leeszaal en bibliotheek te vestigen. In juni van dat jaar werd het kantoor van het Joods Nationaal Fonds, tot die tijd gevestigd in het Hirsch-gebouw op het Leidseplein, naar Beth Am overgebracht. Waarschijnlijk was hier tevens sprake van een chewresjoel (verenigingssynagoge).
In 1937 vroeg B. Friedmann met een advertentie vanaf dit adres een Soekoh (loofhut) te koop.

Amstel 109-111 –  steenhouwer S. L. de Beer
S. L. de Beer was steenhouwer en had zijn zaak in 1882 op dit adres gevestigd. In 1896 zat hier De Beer & Lehren en dit bedrijf verkocht wrijfwas en parquetvloeren. In hetzelfde jaar plaatst hij ook een advertentie voor closets, fonteinen, handwaschbakken, waschtafels en waterleidingartikelen. Zijn zoon, L. de Beer, was contactpersoon van de Mizrahie in Nederland.

Amstel 112 – A. S. Eitje
A. S. Eitje (vermoedelijk Abraham Salomon Zadok Eitje; 1839 – 1925) was de penningmeester van de vereniging “Berieth Abraham” en woonde hier in 1918.

Amstel 112 – L. D. Staal
In 1919 was dit het adres van Levie Staal (Sneek, 26 februari 1874 – Sobibor, 4 juni 1943), hoofdredacteur van het Nieuw Israëlietisch Weekblad. Dat duurde tot augustus 1925, toen werd het adres van de hoofdredacteur verplaatst naar de Plantage Middenlaan 88.

Amstel 113^c – vertegenwoordiger D. Davidson
D. Davidson was vertegenwoordiger in koosjere busgroenten mét de handtekening van Dr. J. H. Dünner. Hij verkocht niet alleen conserven, ook andere kruidenierswaren – alle ORT.

Amstel 115-125 – Koninklijk Theater Carré
De huidige nummering van Koninklijk Theater Carré.

Amstel 118 – Maison de Michel
Deze zaak was op dit adres gevestigd in 1921 en in een mededeling werd een grote uitverkoop van damestassen, portefeuilles en portemonnees aangekondigd.

Amstel 123 – bont en Perzische tapijten Tellalian
A. Tellalian was een zaak in bont en Perzische tapijten en was hier gevestigd in 1921. Met advertenties in het Nieuw Israëlietisch Weekblad richtte deze zaak zich (mede) op de Joodse clientèle.

Amstel 126 – Hotel-restaurant Gompertz-de Beer
Op dit adres was in 1907 Hotel-restaurant Gompertz-de Beer gevestigd. Er was een filiaal van dit bedrijf op de Kerkstraat 5 te Zandvoort.
In 1916 was dit het adres voor Naamloze Vennootschap “De Unie”. Het lijkt erop dat dit een maatschappij was waarin men kon beleggen en waar ook bedragen werden uitgekeerd.

Amstel 127 – arts S. Sanders
Dokter S. Sanders vestigde zich op 3 mei 1897 op dit adres. Tot die datum was hij gevestigd op de Swammerdamstraat 7.

Amstel 130 – handelsdrukkerij Manheim
In 1917 was hier handelsdrukkerij Manheim gevestigd.

Amstel 131 – docent E. Hamburg
E. Hamburg was docent op de beide Joodse seminaria in Amsterdam en hij woonde in 1898 op dit adres.

Amstel 133 – kleermaker D. Sjouwerman
D. Sjouwerman was kleermaker en hij was op dit adres in 1910 gevestigd.

Amstel 134 – uitgever J. E. de Wolff
Uitgeverij J. E. de Wolff zat in 1914 op dit adres en gaf onder andere de financiële gids voor Nederland (bewerkt door I. Keesing) uit.

Amstel 141 – Simon’s rijwielhandel
Op dit adres zat in 1934 Simson’s rijwielhandel. Deze fietsenzaak was gespecialiseerd in transportrijwielen en driewielers.

Amstel 143 – Café “De Circus”
In 1898 was hier café “De Circus” gevestigd dat door H. Izaaks werd uitgebaat. Later werd dit café door Oscar Carré aan Jacques Schuitenvoerder, de clown ‘August de Domme’ geschonken.

Amstel 147 – onderwijzeres Anna de Vries
Anna de Vries was in 1899 eerste onderwijzeres aan de Openbare Lagere School nr. 81 aan de Valkenburgerstraat 105.

Amstel 153 – Joodse Land- en Tuinbouwvereniging, afd Amsterdam
Rabbijn J. Vredenburg (voorzitter), Mr. J. E. Hillesum (secretaris-penningmeester) en J. M. E. Snuif waren het bestuur van deze afdeling. Deze vereniging beoogde een Joodse landbouwersstand tot stand te brengen. Men kon lid worden en op dit adres woonde de secretaris in 1917. De minimum contributie bedroeg ƒ 1,25 per jaar.

Amstel 155 – arts J. M. Vorst
J. M. Vorst was arts en woonde in 1909 op dit adres.

Amstel 155^-1 – J. L. Montezinos
Jos L. Montezinos was in 1897 op dit adres gevestigd. Hij verkocht baardscheerpoeder, waarmee men zich zonder mes kon scheren. In 1899 verhuisde Montezinos zijn bedrijf naar de Swammerdamstraat 25.
In 1902 was mej. Lewin op dit adres gevestigd en zij vroeg leerlingen om het vak van kostuumnaaien te leren. In 1904 woonde Jac. B. Aa hier. Hij was behanger en stoffeerder.

Amstel 155 – tandtechniek Spiegel
Mc L. Spiegel was mecan. dentist en vestigde zich hier in 1931. Hij was gesloten op zaterdagen en Israëlitische feestdagen.

Amstel 157 – arts J. A. Abas
In mei 1912 verhuisde de arts J. A. Abas naar dit adres. Hiervoor was hij gevestigd op de Nieuwe Prinsengracht 26.

Amstel 157 – makelaar M. Wegloop
M. Wegloop, makelaar en expert, verhuisde in 1927 van het Waterlooplein 47 naar de Nieuwe Prinsengracht 26. Het kantoor van het bedrijf was op dit adres gevestigd.

Amstel 157 – arts Dr. Vedder
In 1931 was Dr. Vedder, huisarts, op dit adres gevestigd.

Amstel 159 – Dr. Salco Hertzberger
Voor het centrum van de stad was Dr. Salomon Adolph Hertzberger (amsterdam, 24 maart 1913 – Tel Aviv, 29 januari 1979) in 1945 een van de contactadressen van de Nederlandse Zionistenbond. Salco was huisarts en arts bij GGD Amsterdam. Hij was een Zionist, bestuurslid van diverse Joodse organisaties zoals Poale Zion. Salco weigerde tijdens Tweede Wereldoorlog Joodse steuntrekkers te keuren (in Beurs voor de Diamanthandel), waarna David Cohen hem niet meer kon vrijwaren van deportatie (naar Bergen-Belsen). Salco was gehuwd met Renée Dora van Adelsberg (Groningen, 4 januari 1912).

Amstel 161 – horlogier I. B. Citroen
I. B. Citroen was horlogier en hij verhuisde in augustus 1903 naar dit adres. Voor reparaties van uur- en mechaniekspeelwerken kon men hier ook terecht.

Amstel 165 – masseur S. C. de Hoop
S. C. de Hoop was masseur en hier gevestigd in 1902. Hij gaf heilgymnastiek onder medisch toezicht van de arts Dr. S. B. Druif. In 1906 gaf S. C. de Hoop zijn lessen in Turngebouw “De Hoop” op de Maarten Janszoon Kosterstraat 18-20.

Samuel Carel de Hoop werd in Leiden geboren op 26 september 1871 als zoon van Joseph de Hoop en Maria van Hesse. Hij trouwde met Hendrika de Jong (Amsterdam, 22 juli 1873) en zij kregen twee dochters; Josephine (Amsterdam, 29 december 1898) en Lucie (Amsterdam, 25 november 1901). Het gezin woonde op dit adres tot 1906, toen gingen ze naar de Weteringschans 68.

Amstel 167 – arts Fenny Labzowsky
Fenny Labzowsky was arts en in 1942 op dit adres gevestigd. Ze werd geboren in Zierikzee op 19 juli 1899 en studeerde geneeskunde in Amsterdam, waar ze op 20 maart 1929 het artsenexamen aflegde. Fenny werd in Auschwitz vermoord op 22 oktober 1943. Op 29 april 1929 trok Natan Haberman (Rijbna, 16 november 1895 – Amsterdam, 27 juni 1942) bij haar in, die sinds 1939 van tafel en bed van zijn vrouw gescheiden was.

Amstel 168 – handelsvereniging Amanda
Handelsvereniging Amanda was op dit adres gevestigd in 1929. Er werden – voor Paasgebruik – alle soorten amandelspijs ORT verkocht.

Amstel 175 – makelaar Barnstein
Makelaar Barnstein was in 1936 op dit adres gevestigd. Maurice Jacques Barnstein (Amsterdam, 25 juni 1882) was gehuwd met Margiena Barnstein-Knorringa (Uithuizen, 7 maart 1885). Ze werden vermoord in Auschwitz op 10 september 1942.

Amstel 179 – bontatelier
In 1942 was op dit adres een bontatelier gevestigd en werden er machinestiksters en leerjongens gevraagd.

Amstel 180 – firma Marchand & Zoon
De firma G. Marchand & Zoon waren bedden- en matrassenmakers en vestigden zich hier in april 1897.

Amstel 182 – firma Lenson & Co
De firma J. Lenson & Co was een kledingmakerij en hier gevestigd in 1911.

Amstel 184 – tapijt- en meubelstoffen E. I. Jacobson
E. I. Jacobson Jr verkocht tapijt- en meubelstoffen en was op dit adres gevestigd in 1892.

Amstel 186 – vleeswaren J. Groen
De zaak in fijne vleeswaren van J. Groen werd geopend op de zaterdagavond na 2 mei 1919.

Amstel 188 – Mr. B. E. Asscher
Mr. B. E. Asscher was in 1886 bestuurslid van de Commissie tot bestrijding van besmettelijke oogziekten onder minvermogende Israëlieten te Amsterdam en woonde op dit adres. In mei 1901 verhuisde Asscher zijn kantoor naar de Keizersgracht 723.
In 1941 woonde op de Keizersgracht 723 Emanuel Benjamin Asscher (Amsterdam, 13 juni 1891 – Kamp Amersfoort, 30 augustus 1943). Hij was waarschijnlijk de zoon van B. E. Asscher. Emanuel Benjamin was gehuwd met Anna Polak (Amsterdam, 27 maart 1899) en zij hadden drie dochters Hadassah (Amsterdam, 9 maart 1929), Ella (Amsterdam, 8 juli 1930) en Anna Elisabeth (Amsterdam, 6 april 1932). Anna Asscher-Polak werd met haar drie dochters vermoord op 11 februari 1944 te Auschwitz.
In 1941 was op dit adres de administratie van het N.A.K.O. gevestigd, het Nieuw Amsterdamsch Kamerorkest. Dit was een Joods orkest en werd in 1942 het Nieuw Joods Kamerorkest genoemd.

Amstel 188 – makelaar W. de Leon
W. de Leon was bouwkundige en makelaar en op dit adres gevestigd in 1940.
Op 188^-I woonde Machiel Gobets (Amsterdam, 21 mei 1905 – Dachau, 20 april 1945). Machiel was voor de oorlog een beroemd operazanger en tijdens de oorlog was hij medewerker cultureel werk bij de Joodsche Raad. Daarnaast werd hij in 1941 genoemd als het administratie-adres van de Handwerkers Vriendenkring.

Amstel 190 – Huize Groen
In september 1923 werd op dit adres Huize Groen geopend, waar men terecht kon voor bruiloften, partijen en vergaderingen. De onderneming werd geleid door Henri (Den Haag, 4 september 1886 – Auschwitz, 14 januari 1943) en zijn vrouw Sientje Velleman (Haarlem, 15 juni 1886 – Auschwitz, 11 december 1942). Hun dochter Anna Elisabeth overleefde de oorlog. In het begin van de oorlog was Henri winkelier en woonde met zijn gezin op de Rijnstraat 133^hs.

Amstel 194-196 – A. D. Hamburger
Hier staat het pand van de voormalige Koninklijke Nederlandse Lood- en Zinkpletterijen van A.D. Hamburger. Het was het Amsterdamse filiaal van dit Utrechtse bedrijf. Op de gevel staat de naam nog, aan het pand is een denksteen aangebracht op 30 november 1900 door A. E. J. A. en J. Hamburger. Dit familiebedrijf kwam voort uit de traditionele Joodse handel in oude metalen en werd opgericht door Abraham David Hamburger (1828 – 1891). In 1883 was dit bedrijf in Utrecht aan de Leidschenweg gevestigd. Na het sluiten van dit filiaal werd het pand gebruikt door Stoeltie Diamonds. De architect van het pand was M. H. Ligthart.

Amstel 195 – Marianna Eitje – Asscher
Marianna Eitje – Asscher (Amsterdam, 16 november 1888 – Bergen-Belsen, 15 december 1944) woonde op dit adres in 1927 en was bestuurslid van de Vereniging tot Rituele Verzorging van Israëlitische Blinden. Marianna was gehuwd met metaalhandelaar Abraham Salomon Eitje (Amsterdam, 2 december 1887 – Bergen-Belsen, 10 december 1944) en zij hadden twee zoons: Baruch Elias (Amsterdam, 16 oktober 1918 – Sobibor, 23 juli 1943) en Abraham Joseph (Amsterdam, 14 oktober 1925 – Bergen-Belsen, 1 februari 1945). Verder was Marianna lid van het doodgravers-college van het N. I. H. S. en bestuurslid van een school. In het begin van de oorlog woonde het gezin op de Plantage Parklaan 26^hs.

Amstel 200 – M. Henriques de Castro
In 1881 was op dit adres de boek-, kantoor- en kunsthandel van M. Henriques de Castro gevestigd. In 1881 werd de zaak overgenomen door G. J. Bolman en de zaak werd onder de oude naam voortgezet.

Amstel 208 – Streep Diamonds
Op dit adres was voor en na de oorlog Streep Diamonds gevestigd.

Amstel 216 – Huis met de Bloedvlekken
Op de gevel zijn Hebreeuwse inscripties met moeite zichtbaar. Volgens een legende zouden deze tekens zijn aangebracht door een Poolse Jood, een andere legende stelt dat Coenraad van Beuningen (1622-1693), die zes keer burgemeester was, met zijn eigen bloed in de zandstenen gevel zijn naam, de naam van zijn vrouw, enkele driemasters, Hebreeuwse letters en kabbalistische tekens heeft geschreven.

Amstel 248 – districtskantoor Landwacht
Een districtskantoor (centrum en noord) van de Landwacht, een Nederlandse paramilitaire organisatie die op 12 november 1943 door de Duitsers werd opgericht, was hier gevestigd.

Amstel 254 – I. Zeehandelaar, arts
In het begin van de vorige eeuw (1913) zat I. Zeehandelaar, arts op dit adres. Hij had er ook zijn praktijk. Waarschijnlijk was dit Isidore Zeehandelaar, geboren te Amsterdam op 5 mei 1886. Hij was gehuwd met Sara van der Kous (Amsterdam, 8 september 1890 – Sobibor, 16 juli 1943) en volgens de gezinskaart hadden zij twee zoons, Frederik Julius (Amsterdam, 22 december 1917) en Max Willem (Amsterdam, 25 maart 1920). De zoons overleefden de oorlog, de ouders werden vermoord. Isidore op 16 augustus 1942 in Auschwitz.

Amstel 260 – Eetsalon Het Vette Hapje aan de Magere Brug
Op de hoek met de Kerkstraat was Eetsalon Het Vette Hapje aan de Magere Brug gevestigd. Meer via de link.

Amstel 262 – de bakker op de hoek
Op de andere hoek met de Kerkstraat, tegenover het Eetsalon Het Vette Hapje aan de Magere Brug, staat een bijzonder hoekpand dat tussen 1671 en 1675 gebouwd is. Het gebouw wordt gesierd door een achttiende-eeuwse voorgevel met een rechte lijst. Van halverwege de achttiende eeuw tot het begin van de twintigste eeuw zaten er bakkers in het pand.
Voor en in het begin van de oorlog woonde op 262^hs Rachel Sanders – Polak (Amsterdam, 2 november 1871 – Auschwitz, 19 februari 1943) die in 1902 trouwde met Joseph Sanders (Arnhem, 21 januari 1844 – Amsterdam, 27 mei 1908), een weduwnaar met tien kinderen. Rachel kreeg met Joseph een zoon Albert (Amsterdam, 13 mei 1904). Van een onbekende vader had Rachel al twee kinderen: Carl (Amsterdam, 11 juni 1896 – Beilen, 12 oktober 1973) en Anna (Amsterdam, 27 maart 1899 – Auschwitz, 11 februari 1944). Anna trouwde met advocaat en procureur Emanuel Benjamin Asscher en woonde in het begin van de oorlog vlakbij haar moeder, op de Keizersgracht 723.

Amstel 278 – Rimathé – Rejewski
Hier woonden tijdens de oorlog de Zwitsers-Joodse psychiater Fritz (Dominique Antoine Frederic) Rimathé (Aigle, 29 oktober 1888 – Bergen-Belsen, 31 mei 1945) en zijn Vlaamse vrouw, de actrice Georgette Rejewski (Antwerpen, 12 februari 1910 – Middenbeemster, 21 februari 2014). Georgette mocht niet meer optreden omdat ze weigerde om te tekenen voor de Kultuurkamer die door de nazi’s was ingesteld. Tijdens de oorlog studeerde ze logopedie.
Het werd een doorgangshuis voor het verzet. Violist Theo Olof zat er in 1942 ondergedoken. De Hongaars-Joodse acteur Géza Weisz (Berlijn, 16 februari 1904 – Auschwitz, 6 september 1944) zat er onderdoken met zijn vrouw Sara Drielsma. Hun zoon Frans was naar Limburg gebracht door het verzet. Géza en Sara werden verraden en op 7 augustus 1944 gearresteerd, Sara en Frans overleefden de oorlog.
Fritz Rimathé kwam in Bergen-Belsen terecht en kwam daar op 31 mei 1945 om. Georgette heeft na de oorlog nog jaren spraaklessen gegeven en trad ook nog een zeer lange tijd op, onder andere in de film A Bridge too far en de TV-series Oebele, Zeg ‘ns aaa en Vrouwenvleugel.
In 2022 werd een boek over dit adres tijdens de oorlogsperiode gepubliceerd; Amstel 278 van Tom Rooduijn.

Amstel 344 – kantoor Vereniging Centraal Israëlietisch Krankzinnigeninstituut in Nederland
Rond 1929 was hier het kantoor van deze vereniging gevestigd. Deze vereniging exploiteerde ‘Het Apeldoornsche Bosch‘ in Apeldoorn en het A. C. Wertheimhuis in Amsterdam.

bron:
De Tijd, 8 sep 1883, Hamburger, Utrecht
De Misthoorn, 29 maart 1941, Et Joldene Tönnsche, Amstel 14
Het Joodsche Weekblad, 5 sep 1940, De Leon, Amstel 188
ibidem, 3 juni 1881, Attentie, Henriques de Castro, Amstel 200
ibidem, 4 nov 1881, Bolman, Amstel 200
ibidem, 15 dec 1882, S L de Beer, Amstel 109
ibidem, 30 mei 1884, L D Schaap & Zoon, Amstel 43
ibidem, 15 jan 1886, Asscher, Amstel 188
ibidem, 4 feb 1887, H Bebber, Amstel 25
ibidem, 1 juli 1892, Jacobson, Amstel 184
ibidem, 12 aug 1892, Binger, Amstel 33
ibidem, 16 maart 1894, A Wolff, Amstel 85
ibidem, 4 mei 1894, Philips, Amstel 91
ibidem, 1 juni 1894, E Vita Israël, Amstel 59
ibidem, 29 juni 1894, Pietersen, Amstel 43
ibidem, 28 sep 1894, Fenger, Amstel 79
ibidem, 7 feb 1896, De Beer & Lehren, Amstel 109
ibidem, 20 maart 1896, De Beer & Lehren, Amstel 109
ibidem. 17 april 1896, Manheim, Amstel 101
ibidem, 21 aug 1896, De Beer & Lehren, Amstel 109
ibidem, 30 april 1897, S Sanders, Amstel 127
ibidem, 30 april 1897, Marchand, nummer 180
ibidem, 7 mei 1897, Menko, Amstel 18
ibidem, 31 dec 1897, Montezinos, Amstel 155
ibidem, 5 mei 1899, Montezinos, Amstel 155
ibidem, 11 aug 1899, Van Minden, Amstel 81
ibidem, 15 dec 1899, Anna de Vries, Amstel 147
ibidem, 11 mei 1900, Goldberg, Amstel 47
ibidem, 21 maart 1902, Lewin, Amstel 155
ibidem, 6 juni 1902, Druijf, Amstel 165
ibidem, 15 okt 1902, Tal, Amstel 29
ibidem, 6 maart 1903, atelier, Amstel 97
ibidem, 7 aug 1903, Citroen, Amstel 161
ibidem, 27 nov 1903, Philips, Amstel 91
ibidem, 6 mei 1904, De Goede, Amstel 19
ibidem, 13 mei 1904, Cohen, Amstel 89
ibidem, 20 mei 1904, Jac B Aa, Amstel 155
ibidem, 7 juli 1905, Leesbibliotheek, Amstel 37
ibidem, 8 sep 1905, Bierman, Amstel 97
ibidem, 29 sep 1905, Hamburg, Amstel 41
ibidem, 29 sep 1905, Asser, Amstel 27
ibidem, 17 nov 1905, De Hartog, Amstel 93
ibidem, 11 mei 1906, Mesquita, Amstel 95
ibidem, 18 mei 1906, leesbibliotheek, Amstel 37
ibidem, 21 junu 1907, Gompertz-de Beer, Amstel 126
ibidem, 6 sep 1907, Limkowski, Amstel 56
ibidem, 31 jan 1908, twee wezen, Amstel 91
ibidem, 24 april 1908, C de Boer, Amstel 79
ibidem, 11 dec 1908, Davidson, Amstel 113
ibidem, 9 april 1909, Vorst, Amstel 155
ibidem, 4 maart 1910, Amstel 85
ibidem, 25 maart 1910, Sjouwerman, Amstel 133
ibidem, 17 juni 1910, Veershijm, Amstel 69
ibidem, 12 aug 1910, Wagenaar, Amstel 97
ibidem, 18 nov 1910, Vlieger, Amstel 52
ibidem, 3 maart 1911, Lenson, Amstel 182
ibidem, 26 mei 1911, Hygieá, Amstel 47
ibidem, 1 sep 1911, Prins, Amstel 52
ibidem, 6 okt 1911, De Leon, Amstel 25
ibidem, 22 maart 1912, Montefiore, Amstel 97
ibidem, 3 mei 1912, Musis Sacrum, Amstel 29
ibidem, 3 mei 1912, Abas, Amstel 157
ibidem, 10 mei 1912, Cohen, Amstel 89
ibidem, 28 juni 1912, Salomons, Amstel 29
ibidem, 22 nov 1912, Joel Beer, Amstel 67
ibidem, 9 mei 1913, M de Groot, Amstel 105
ibidem, 7 nov 1913, Lam, Amstel 97
ibidem, 7 nov 1913, land- en tuinbouwvereniging, Amstel 153
ibidem, 23 jan 1914, J E de Wolff, Amstel 134
ibidem, 16 juli 1915, Staller, Amstel 105
ibidem, 3 sep 1915 , Van Creveld, Amstel 55
ibidem, 29 oktober 1915, DEVO, Amstel 27 (29?)
ibidem, 10 maart 1916, Hartog, Amstel 87
ibidem, 28 april 1916, Mendes da Costa, Amstel 45
ibidem, 28 juli 1916, De Unie, Amstel 126
ibidem, 11 mei 1917, E T Tal, Amstel 17
ibidem, 14 sep 1917, Van Dam, Amstel 55
ibidem, 21 sep 1917, Manheim, Amstel 130
ibidem, 15 feb 1918, Eitje, Amstel 112
ibidem, 14 juni 1918, Montefiore, Amstel 97
ibidem, 2 mei 1919, Groen, Amstel 186
ibidem, 13 juni 1919, Biet, Amstel 47
ibidem, 5 sep 1919, Jansen & Bon, Amstel 100
ibidem, 26 maart 1920, Hartog, Amstel 83-85
ibidem, 14 mei 1920, Jacobson, Amstel 27
ibidem, 27 aug 1920, Hertzdale, Amstel 75
ibidem, 10 sep 1920, Jacobson, Amstel 27
ibidem, 25 feb 1921, Tellalian, Amstel 124
ibidem, 25 feb 1921, Maison de Michel, Amstel 118
ibidem, 11 maart 1921, Cohen, Amstel 12
ibidem, 11 maart 1921, Asser, Amstel 99
ibidem, 27 jan 1922, Jacobson, Amstel 27
ibidem, 24 feb 1922, Beer, Amstel 67
ibidem, 17 maart 1922, Beer, Amstel 67
ibidem, 31 maart 1922, Rembrandt Apotheek, Amstel 47
ibidem, 28 april 1922, Jacobson, Amstel 27 > 71
ibidem, 4 aug 1922, Van Dam, Amstel 55
ibidem, 8 sep 1922, Amstel, Amstel 21
ibidem, 23 feb 1923, Huize Groen, Amstel 190
ibidem, 11 mei 1923, Beth Am, Amstel 107-111
ibidem, 22 juni 1923, Beth Am, Amstel 107-111
ibidem, 14 aug 1925, Amstel 112 > Plantage Middenlaan 88
ibidem, 18 sep 1925, Stokking, Amstel 27
ibidem, 30 okt 1925, Davidson, Amstel 27
ibidem, 8 jan 1926, Themans, Amstel 71
ibidem, 3 sep 1926, Mechanicus, Amstel 95
ibidem, 27 mei 1927, Wegloop, Amstel 157
ibidem, 18 nov 1927, M Eitje – Asscher, Amstel 195
ibidem, 2 dec 1927, Vlieger, Amstel 38-52
ibidem, 12 april 1929, Amanda, Amstel 168
ibidem, 5 juli 1929, Vredenburg, Amstel 17
ibidem, 5 juli 1929, Jongensweeshuis, Amstel 21
ibidem, 19 sep 1930, Gasfabriek, Amstel 1
ibidem, 20 feb 1931, Vedder, Amstel 157
ibidem, 27 maart 1931, Spiegel, Amstel 155
ibidem, 11 dec 1931, Keren Hajesod, Amstel 89
ibidem, 5 feb 1932, Oost-Joods Verbond, Amstel 105
ibidem, 22 juli 1932, Mendes da Costa, Amstel 45.
ibidem, 14 okt 1932, B van Dam, Amstel 55.
ibidem, 16 juni 1933, Edersheim, Amstel 69.
ibidem, 8 dec 1933, De Leon, Amstel 101.
ibidem, 2 fev 1934, Simson’s rijwielhandel, Amstel 141.
ibidem, 9 feb 1934, Astoria, Amstel 67.
ibidem, 10 mei 1935, Allegro, Amstel 35hs.
ibidem, 25 dec 1936, Barnstein, Amstel 175-1.
ibidem, 10 sep 1937, Friedmann, Amstel 107-111.
ibidem, 5 nov 1937, Centraalbureau, Amstel 93.
ibidem, 11 feb 1938, Hartog’s banketbakkerijen, Amstel 87.
ibidem, 26 juni 1938, NIW-reisbureau, Amstel 47.
ibidem, 13 sep 1939, Imota, Amstel 105.
ibidem, 5 jan 1940, Zionistenbond, Amstel 93.
ibidem, 13 juli 1945, Prins, Amstel 51.
ibidem, 12 okt 1945, Hertzberger, Amstel 159.
ibidem, 15 aug 1947, Rabag, Amstel 106.
Het Joodsche Weekblad, 22 aug 1940, De Leon, Amstel 188.
ibidem, 2 mei 1941, bibliotheek, Amstel 93.
ibidem, 23 mei 1941, Ideaal, Amstel 47.
ibidem, 27 juni 1941, Joodsche Raad, Amstel 25.
ibidem, 11 juli 1941, Handwerkers Vriendenkring, Amstel 188.
ibidem, 18 juli 1941, Jacq Blits, Amstel 105.
ibidem, 25 juli 1941, Amstel-Cabaret, Amstel 27.
ibidem, 15 aug 1941, Louis Lamm, Amstel 3.
ibidem, 5 sep 1941, NAKO Amstel 188.
ibidem, 27 feb 1942, Ehrlich, Amstel 107.
ibidem, 29 mei 1942, Labzowsky, Amstel 167.
ibidem,, 20 maart 1942, Culturele Zaken, Amstel 93.
ibidem, 3 juli 1942, bontatelier, Amstel 179.
ibidem, 25 sep 1942, Felix, Amstel 105.
ibidem, 25 sep 1942, Van Dam, Amstel 55.
ibidem, 3 okt 1919, Staal, Amstel 112.
www.joodsmonument.nl, lemma Wilhelm Weil, Amstel 14hs (geraadpleegd 28 okt 2015).
ibidem, lemma Emanuel Benjamin Asscher (geraadpleegd 28 oktober 2015).
ibidem, lemma Machiel Gobets (geraadpleegd 2 nov 2015).
ibidem, lemma Louis Lamm (geraadpleegd 3 nov 2015).
ibidem, lemma Fenny Labowski (geraadpleegd 4 nov 2015).
ibidem, lemma Louis David (geraadpleegd 4 dec 2015).
ibidem, lemma Bernard van Dam (geraadpleegd 4 dec 2015).
ibidem, lemma Judith Speijer-Barends (geraadpleegd 4 dec 2015).
ibidem, lemma Jacob Blits (geraadpleegd 4 dec 2015).
ibidem, lemma Maurice Jacques Barnstein (geraadpleegd 4 dec 2015).
Stigter, Bianca, De bezette stad, Plattegrond van Amsterdam 1940 – 1945 (Amsterdam 2005) voor de informatie over deze periode.
Stigter, Bianca, De bezette stad, Plattegrond van Amsterdam 1940 – 1945 (Amsterdam 2005), p69.
stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Samuel Carel de Hoop.
“STADSNIEUWS Waarschuw de Landwacht”. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij“. Amsterdam, 05-06-1944. Geraadpleegd op Delpher op 08-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011119041:mpeg21:a0049.
“Advertentie”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-10-1913. Geraadpleegd op Delpher op 19-06-2018, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860279:mpeg21:a0014.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Isidore Zeehandelaar.
www.joodsmonument.nl, lemmata familie Zeehandelaar.
Eetsalon Het Vette Hapje met dank aan S. Rodrigues Pereira.
Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Mungersdorf, Peter Jozef – 18-02-1911 – A05907_0355_1099.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Menko, M.L.H.S. – 26-12-1865 – 5422-0977-5890.
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Limkowski, M. – 03-04-1851 – 5422-0909-0280.
Stadsarchief Amsterdam, Emanuel Vita Israel, Bevolkingsregister 1874-1893 Amsterdam 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1551.
Joods Biografisch Woordenboek, lemma Izak David Themans (1905 – 1981).
Stadsarchief Amsterdam, Izak David Themans Gezinskaarten Amsterdam 1893-1939, archiefnummer 5422, inventarisnummer 1474.
“Advertentie Frobel en handwerkschool”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1890/06/06 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 26-07-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000560008:mpeg21:p00002.
Bianca Stigter, Atlas van een bezette stad, Amsterdam 1940 – 1945 (Amsterdam 2019), Rimathé – Rejewski, 165.
email I. Luiks, Rimathe – Rejewski d.d. 12 november 2020.
Amstel 344 – kantoor Vereniging Centraal Israëlietisch Krankzinnigeninstituut in Nederland, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 30-08-1929, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 29-10-2021, https://resolver.kb.nl./resolve?urn=MMKB19:000578035:mpeg21:p00004.
Jacob Blits, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 72.
Abraham Vredenburg, Stadsarchief Amsterdam, Militieregisters, archiefnummer 5182, inventarisnummer 4473.
S. de Goede, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 458.
A. de Leon, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 896.
Binger, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1853-1863, archiefnummer 5000, inventarisnummer 558.
Allegro, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 12.
Mendes da Costa, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 977.
Henriëtte Lam, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1551.
Salco Hertzberger, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 335.
Izaak Veershijm, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2404.
Albert Stokking, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 785.
Albert Sanders, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 704.
Amstel 262, Stadsherstel, https://stadsherstel.nl/monumenten/amstel-262/?utm_source=nieuwsbrief&utm_medium=email&utm_campaign=om-de-dag-een-monument&utm_content=475 (geraadpleegd 8 mei 2023).
Bertha Edersheim, Stadsarchief Amsterdam, Gezinskaarten, archiefnummer 5422, inventarisnummer 367.
Amstel 17, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 30461, inventarisnummer 339.
Marianna Eitje – Asscher, kaart Joodsche Raad, Arolsen Arcihves, 130282427 (Marianna EITJE ASSCHER).
Henri Groen, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 285.
Mosje Lewensohn, Ariane Zwiers, Sch.Anski, Een Jiddisje vereniging in Amsterdam (Zwolle 2023) 39.
Hijman Bebber, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2267.

Illustratie:
© joodsamsterdam.nl.
Het Joodsch Weekblad, 25 juli 1941, Amstel-Cabaret, Amstel 27.
Nederlands Dagblad, 18 ok 1988, onthulling monument.
“STADSNIEUWS Waarschuw de Landwacht”. “Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij“. Amsterdam, 05-06-1944. Geraadpleegd op Delpher op 08-07-2017, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011119041:mpeg21:a0049.
foto steen Hamburger © joodsamsterdam 2019.

gepubliceerd:
23 april 2016

Laatst bijgewerkt:
16 december 2023