Berlijn, 1917.
Eleonore (Lore) Margot Klara Katz is de dochter van een welgestelde Joodse uitgever, Ludwig Katz (Wenen, 26 mei 1886 – Amsterdam,10 januari 1964) uit Berlijn die getrouwd was met een niet-Joodse Berlijnse, Auguste Anna Klara Kraatz (Berlijn, 4 september 1890). Ze groeide op in de opwindende jaren twintig en dertig in Berlijn. Het gezin had een huis in de stad en nog een huis net buiten Berlijn en daar kwam Lore in contact met vertegenwoordigers van Bauhaus en met verschillende sterren van de UFA filmindustrie.
Zo woonde het gezin naast Kurt Gerron, die later in opdracht van Hitler een film moest maken over Theresienstadt (Der Führer schenkt den Juden eine Stadt), waarin Theresienstadt werd afgeschilderd als een vakantiekolonie en Gerron, toen de opnamen klaar waren, direct gedeporteerd werd naar Auschwitz waar hij vermoord werd.
Lore ontmoette sterren als Hans Albers en Charlie Chaplin, ze winkelde op de chique Kurfürstendamm en zat in dezelfde klas als Charlotte Salomon. In 1933 veranderde haar leven toen de meeste meisjes in haar klas bij de Hitlerjugend gingen en in bruine jurken op school verschenen. Het gezin Katz vluchtte naar Amsterdam en ging op de Stadionweg 117-1 wonen. Vader had het blad International Textiles en zette dat in Amsterdam voort.
Een paar jaar later ontmoette Lore tijdens een zeiltocht in Loosdrecht Eddie Hertzberger.
Eddie was de zoon van een Rotterdamse textielmagnaat, Herman Hertzberger en Eddie was zeer sportief en autocoureur. En niet zomaar een, hij won in 1936 als enige Nederlander de Grand Prix.
Kort voor de oorlog trouwden ze en met de Bugatti van Eddie gingen ze op huwelijksreis door Europa. Deze reis moesten ze hals-over-kop afbreken toen Nederland gemobiliseerd werd en Eddie werd gestationeerd als Kapitein van de Luchtafweer Artillerie aan de Weespertrekvaart in Weesperkarspel.
Het stel huurde daar een woonboot, maar de huur werd opgezegd en ze moesten vertrekken. Kort daarna werd die locatie gebombardeerd en waar de woonboot was, was niets meer over en ook de Bugatti sneuvelde bij dit bombardement. Eleonore en Eddie trokken naar een flat aan de Rochussenstraat, net buiten het verwoeste gedeelte van Rotterdam. De textielfabriek was weggebombardeerd.
Het was duidelijk dat ze Nederland moesten verlaten en ze maakten hier plannen voor. Via Antwerpen bereikten ze Zwitserland en een jaar later gingen ze via de Pyreneeën naar Spanje en kwamen zo in Londen terecht.
Na de oorlog herbouwde Eddie de textielfabriek en Lore koos voor een zangcarrière. Lore woont afwisselend in Amsterdam en Berlijn, en over haar leven is een documentaire gemaakt: “Door de mazen van het net” (Facet Multi Media).
bron:
wikipedia,
bataafse leeuw,
Schutten, Henk, Film over Jodin die zich niet liet afslachten in Het Parool, 1 mei 2009.
www.svcc.nu/eddy-hertzberger (geraadpleegd 10 juli 2015).
Stadsarchief Amsterdam, Ludwig Katz, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1084
Illustratie:
voorzijde boek Eleonore Hertzberger
Gezicht op de door het Duitse bombardement van 14 mei 1940 getroffen Goudsesingel. Uit het westen gezien. Op de achtergrond molen De Noord aan het Oostplein.. Collectie Stadsarchief Rotterdam beeldbank 4100_2001-1715
bugatti
laatst bijgewerkt:
20 november 2020